АТ САЙЫСЫ
Категориясы: Спорт
АТ САЙЫСЫ - спорттың бір түрі. Қазақ халқында Ат сайысына жататын бәйге, ат омарластыру, аударыспақ, жорға жарыс, көкпар, күміс алу, қыз қуу, қыз жарыс, сайысу т.б. ойындар бар. Ұлттық ойындардың басқа түрлері сияқты Ат сайысы ерте кезде тек жиын тойларда ғана ойнайтын. Ат сайысы қазан төңкерісінен кейін спорт түріне еніп, жүйелі дами бастады. 1920 жылдары республикамызда үйірме, секциялар ашылып, кейіннен Ат сайысы үлкен жарыстардың бағдарламасына енгізілді. Ат сайысы негізінен классикалық және ұлттық болып бөлінеді. Классикалық Ат сайысы олимпиадалық ойындар бағдарламасына кіретін дүние жүзі халықтарының көбіне ортақ ойындар жатады. Мысалы, кедергіден өту, үш сайыс (мәнерлеп жүгірудің жоғары мектебі), тачанка (екі дөңгелекті жеңіл жеңіл арба айдау) т.б. Ат сайысының бұл түрінен 1963 жылы Бүкіл одақтық жарыстардың бағдарламасына енгізілді. Сол жылы Ат сайысы ұжымшар, кеңшар және жылқы заводтарының Бүкіл одақтық жарысы болып өтті. Онда Ат сайысының ат жарыс, көкпар, қыз қуу, қыз жарыс, сайысу сияқты түрлері болды. Қазақстан жыл сайын әр түрлі мерекелік құрметіне ұйымдастырылған спартакиаданың бағдарламасына Ат сайысының кеңінен өркендеуіне байланысты, ат жарыс, жорға жарыс, қыз жарыс, көкпар және сайысудан разрядтық нормалар тапсыру жүйесі жасалып, жарыс өткізулің жаңа ережесі бекітілді. Спорттың бұл түрімен шұғылданушылар сайыс кезінде аттың күшін дұрыс пайдалана білу, қажетті жерде ат басын тежей отырып, әр қилы кедергілерден мұдіртпей өткізе білуі қажет. Сайысқа түсетін аттар күн ілгері жаратылады.
Жарияланған-2019-10-31 12:19:08 Қаралды-5804
ҚАРА АЛХОРЫ САМБУГЫ
Әбден жуылған қара алхорының үстіне салқын су қуйылып, бір-екі сағат қойылады да сол суға салынған күйінде бұқтырылып, қайнатылады.
ЧУРЧХЕЛА
Чурчхеланың ішіне тек грек жаңғағы дәнінің тең жартысы ғана пайдаланылады. Сондықтан грек жаңғағы мұқият іріктеліп, сұрыпталып, қоспалардан, сынып қалған дәндерінен тазартылады. Жаңғақтың жарты дәні ине-жіппен, жіпті қосып есептегендегі салмағы 50-55 грам
ЖИДЕНІҢ ІШІ АУЫРҒАНДА ЕМДЕУГЕ БОЛАДЫ
Жиденің жемісін тамаққа пайдаланады. Химиялық құрамы: сабағының, бұтағынын; құрамында илік және бояу заттары бар.
БОЛАТ САРЫБАЕВ
Болат Шамғалиұлы Сарыбаев (1927-1985 жж.) қазақ халқының музыка зерттеу саласында мол еңбек сіңірген аса көрнекті музыкант. Оның өнерге деген құштарлығын аңгарған Дина Нұрпейісова өз домбырасын сыйға тартады.
ЖЕРГЕ ЕҢ ЖАҚЫН ЖҰЛДЫЗ
Кун жуйесінің орталық денесі, Жерге ең жақын жұлдыз. Ол аса ыстық газдан тұратын, шар тәрізді аспан денесі болып саналады. Бүкілкүн жүйесі массасының 99,866%-і кұнде жинақталған.
ТІРІ «МҰРАЖАЙҒА» АЙНАЛҒАН АҒАШ
Бұл ағашты алғаш рет 1690 жылы байқап көңіл аударған Жапониядағы голландия елшісі дәрігер Е.Кемпфер болған. Е.Кемпфер байқап қана қоймай, 1712 жьшы толық сипаттап «гинкго» - деп атаған. «Гинкго" - жапон тілінде «күміс жеміс» - деген мағынаны білдіреді.