ШЫРҒАНАҚ – АСҚАЗАН АУРУЛАРЫНА ЕМ
Категориясы: Өсімдікті
ШЫРҒАНАҚ – ОБЛЕПИХА КРУШИНОВИДНАЯ
Шырғанақ – биіктігі 5 метрге жететін, өткір тікенекті, бұталы өсімдік. Қабығы көбінесе қара түсті болып келеді. Жапырақтары ұзынша келген, жіңішке, ұзындығы 8 сантиметр, ені 1 сантиметр, сағақтары қысқа. Өсімдік қос үйлі болып есептеледі. Аталық гүлдері бір бұтақта, аналық гүлдері екінші бұтақта болады. Гүлдері майда, сары түсті, гүл сабақтары қысқа. Аналық гүлдері бұталардың қуысында шоғырланса, аталық гүлдері кіші-гірім масақша тәрізді. Дөңгелек, сырты етті, иісі сүйкімді, қызыл сүйекті жемісі болады. Сәуір-мамыр айларында гүлдейді. Шырғанақ өзендердің жағаларында, ылғалды шабындықтарда, батпақтардың айналасында, тау етектерінде өседі. Дәрі жасау үшін шырғанақтың жемісін пайдаланады. Құрамында орта есеппен 45 процент аскорбин қышқылы, алма қышқылы, каротин, май, ксантофилл, квердетин, Е, В1, В2, Р витаминдері бар.
Өсімдіктің жемісінен шырғанақ майы (облепиховое масло) деген дәрі алынады. Бұл дәрі ғылыми медицинада өте жоғары бағаланады. Әсіресе радиоактивті сәулелердің әсерінен пайда болған терідегі жараларды емдеуде шипалық қасиеті аса күшті. Әйелдердің көптеген ауруларын осы шырғанақ майымен емдейді. Асқазанда және ұлтабарда жара пайда болғанда да осы дәрімен емдеу арқылы жақсы нәтижелерге қол жетіп жүр. Халық арасында шырғанақ жемісінің сулы тұнбасымен асқазан ауруларын емдейді. Ревматизмді емдеу үшін шырғанақтың жемісін жапырағымен қосып қайнап тұрған суға салып, сулы тұнбасын пайдаланады. Шырғанақ жемісінің 45 бөлігін, қанттың 55 белігін алып араластырса, қыста өте жақсы сақталады.
Жарияланған-2016-07-15 16:42:02 Қаралды-13072
МЕЙІЗ САЛЫНҒАН ПЕЧЕНЬЕ
Жұмыртқаға қант қосып шайқалып, қаймақ, сарымай, тұз салынады. Ұн крахмалмен және содамен араластырылып, әлгі шайқалған массамен қосылады.
ТОРҒАУЫТ
Торғауыт - теріден қабаттала жасалатын сауыт түрі. Ауыз әдебиеті үлгілерінде көбінесе «тоғыз қабат торғауыт» және «бес қабатты сауыт» жайлы жиі айтылады. Торғауытты жасау үшін қалың теріден жалпақтау таспалар тіліп алып, оларды бірнеше қабаттап жабыстырад
АҚ ТҰҢҒИЫҚ
Ақ тұңғиық - көпжылдық су өсімдігі. Тамыр-сабағы су астындағы топыраққа төселіп, дөңгелек, жүрек тәрізді жапырақтары су бетіне жайылып өседі. Гүлі кешке жабылып, күн шыққанда ашылады. Тұқымы ауа толған жеміс қабында тұрады.
ЖҰМБАҚТЫ БЕНГАЛИЯ
Бенгал (хинди тілінде Бангал, бенгал тілінде - Бангла) - Үндістандағы Ганг өзенінің төменгі бойымен Ганг және Брахмапутра атырауында орналасқан тарихи аймақ.
ДУАДАҚ
Дуадақ - далалы жерде кездесетін ірі құстың бірі. Республикамызда дуадақты шөл және шөлейтті, далалы жерлерде кездестіруге болады. Басы мен мойны сұр, арқасы жирен түсті, бауыры ақшыл, қанаты ақ, қанатының ұшы ғана қара болып келеді.
АППОЛОННЫҢ ІЗБАСАРЛАРЫ
Ауыр салмақты тастарды көтеру арқылы жарысушы спортшыларды халық «Аппалонның ізбасарлары» деп те атаған.