КУЛТЕГІН ЕСКЕРТКІШІ
Категориясы: Тарих
Күлтегін ескерткіші 1889 жылы орыс археологиялық-экспедициясының басшылығымен Көкшін-Орхон өзенінің оң жағалауынан Кіші-Цайдам деген жерден табылған. Бұл ескерткіш Түрік империясының тарихы жайлы әңгімелейді.
Ескерткіш Білге қағанның кіші інісі, оның серігі, қайсар жауынгер және қолбасшы Күлтегін ханзадаға арналған. Лат ғалымы Вильгельм Томсен ескерткіштегі жазудың кілтін тауып, оқып шыққан.
Автор түркі халқын бірлік пен ерлікке шақырады. Шығыс түркілердің Тан династиясының өзгісінен азат етіліп, жеңіске жеткені және қағандардың ерлігі мен Күлтегіннің жауынгерлік жорықтары жырланады. Ескерткіштің жоғарғы жағына айдаһар бейнесі ойып жасалған. Мәтін тек түркі руналық жазуымен ғана емес, қытайдың иероглифтерімен де таңбаланған. Өйткені Күлтегін ханзада аяқ астынан қайтыс болған кезде Білге қаған Қытайдан шеберлерді арнайы шақыртқан. Даңқты жауынгердің өлімін жоқтауға көрші мемлекеттерден көптеген адамдар келген.
Жарияланған-2015-11-18 18:19:41 Қаралды-21869
ҒАРЫШҚА НЕ ҮШІН ҰШАДЫ ?

Жерден қарағанда жұлдыздар онша анық көрінбейді, өйткені бізге ауа кедергі келтіреді. Ал ауада үнемі шаң-тозаң, су тамшылары, түтін тұнып тұрады.
СӘНДІ БҰЙЫМДАР ЖАСАУ ӨНЕРІ

Үй-ішілік тұрмыста күніне қанша бұйым қолымыздан өтеді десеңші. Егер соның бәрі суретшінің қолынан шықса, дереу өнер туындысына айналар еді.
«Жер-қар кесегі» гипотезасы: ертеректе Жерді мұз жауып тұрған

Геофизиктер 2,4 миллиард жыл бұрын Жер бетінің орташа температурасы 40 градус Цельсийдан аспайды деп бір қорытындыға келді
КҮЙМЕСГҮЛ

Күймесгүл - көпжылдық, өте улы өсімдік. Бұтақты сабағын қалың түк басқан. Гүлі күлгін қызғылт түсті. Жағымсыз иісі болғандықтан, мал да жемейді. Ұлпасынан қатты күйдіргіш зат бөлінеді. Жаңбырлы күндері гүлін бұтағымен жұлып алса, денеге тиген жерін күйдір
ЖАНУАРЛАРҒА ҚҰЙРЫҚ НЕ ҮШІН ҚАЖЕТ?

Құйрықсыз ит пен мысықты елестету қиын. Неліктен жануарларға құйрық керек?
БЕЙБІТШІЛІК ҚҰСЫ

Адам үшін пайдалы, өте момын кұстардың бірі - кептер. Көптеген адамдар бос уақытында кептер өсірумен шұғылданады. Кептер барлық елде тіршіліктің, бейбітшіліктің, сүйіспеншіліктің белгісіне айналған. Кептер - адамның өте ертеден қолға үйреткен құсының бір