СӘНДІ БҰЙЫМДАР ЖАСАУ ӨНЕРІ
Категориясы: Өнер
Үй-ішілік тұрмыста күніне қанша бұйым қолымыздан өтеді десеңші. Егер соның бәрі суретшінің қолынан шықса, дереу өнер туындысына айналар еді. Осындай керекті де, келісті бұйымдар туғызатын онерді сәнді бұйымдар жасау өнері дейміз.
Міне, стол үстінде қоңырқай құмыра тұр. Оған көктемде көгілдір жауқазын, күзде нарт қызыл не ақ шаңқан астра күлі салынады. Егер әжелеріміз жинап-терген қоқыр соқырды ақтарып көрсек, қып-қызыл әтештер кестеленген қол орамалды жылтылдаған мөлт қара қорапшаларды табар едік.
Ресейде қол өнерімен айналыспаған бірде-бір өлке болған емес. Халық шеберлерінің сиқырлы өнерінің құпиясы ұрпақ тан ұрпаққа асыл мұрадай мирасқа қап отырды.
Волгада әйелдер жылтыраған шырағдан түбіне отырып алып, ұзақты түнге кесте тігетін. Олардың инесінен шығып жатқан әшекей біресе ағаш бұтағын, біресе нәзік гүлді, біресе әйнекке қатқан аязды еске түсіретін.
Қазіргі Горький облысындағы Хохлома селосының ісмерлері ағаш бұйымдарға албыраған күзгі орманның әр алуан өрнектерін нақыштайтын. Киров (бұрынғы Вятка) түбіндегі көне Дымковода мүйізі едірейген кішкене бұғылар, атқа мінген бала, бала әлдилеген күтуші, албыраған-жалбыраған алабажақ киім киген сәнқой әйел - сан алуан ойыншықтар жасалатын. Ол фигуралар әуелі саздан жасалып, пешке сап күйдірілетін, сосын әр алуан түске боялатын.
Халық шеберлерінің қолынан шыққан кілемдерді айтсаңызшы! Қызыл арайдай шұғыла шашқан теке кілемі, ию-қию өрнектер тоғысқан украин, дағыстан, армян, өзбек кілемдері көздің жауын алмай ма!
Төңірегіміз толы сәнді бұйымдар. Мебельдер де, перделер мен киімдер де - түгел дерлік суретшілер салған жоба бойынша жасалған. Халық қол өнері - сәнді бұйымдар жасау өнерінің бір түрі ғана. «Бесеге» - латынның «әшекейлеу» деген сөзі. Декоратор-суретші спектакльдерге декорация жасайды, музейлердің, театрлардың, қоғамдық үйлердің қабырғалары мен төбелерін жасаулайды. Үйлердің сыртқы қабырғаларына сурет салады.
Каменева Е. Кемпірқосақтың түсі қандай? -Алматы: Өнер, 1981. -168 б.
Жарияланған-2016-11-17 11:57:01 Қаралды-5780
БАНКНОТАЛАРДА ҚАНДАЙ ЗИЯНКЕСТЕР ӨМІР СҮРЕДІ?
Бірнеше жыл бұрын Оксфорд университетінің ғалымдары қызықты зерттеу жүргізді.
МІРЖАҚЫП ДУЛАТҰЛЫ (1885-1935)
Міржақып Торғай өңірінде өмірге келген. Әкесі Дулат сауатты адам болған. Міржақып кезінде қазакша-орысша білім алған. Ақындық дарыны ерте дамыған. Оның шығармашылығы аса бай. «Серке» газетінде жарияланған «Жастарға», «Біздің мақсатымыз» атты өлең, мақалал
ЕСКЕКШІЛЕРІ СПОРТЫ ТАРИХЫНАН
Ескекті қайықпен серуендеу, саяхатқа шығу, жихангерлік адам баласының ерте заманынан-ақ меңгерген кәсібі деуге әбден болады.
ОРАЗА АЙТ
Отыз күн ораза біткеннен кейін рамазан айының жалғасы ретінде үш күн ораза айт мейрамы өтеді. Айттан бір күн бұрын «арафа (арапа)» күні болады. Сол күні мерекеге арналған бауырсақ, шелпек пісіріледі. Арафа күні үй ішін тазалап, мерекеге дайындық жұмыстары
ҚЫРЫҚҚҰЛАҚ
Қырыққұлақ - жапырақтары тілімденген сәндік өсімдік. 12 мыңнан астам түрі бар. Қазақстанда 35-ке жуығы кездеседі. Кейбір түрлері тамыры арқылы, кейбірі жапырағында пайда болатын өнім бүршіктерімен көбейеді.