ИТЕЛГІ
Категориясы: Жануарлар
Ителгі - дүние жүзінде кең тараған құс. Қазақстанда сілемді таулар мен ормансыз ашық далалардан басқа жердің бәрінде кездеседі. Әсіресе, Маңғыстау мен Үстіртте, Сарыарқаның жатаған таулы өңірлерінде мол ұшырасады. Ителгіні баптау, жалпы, қыран құсты қолға үйрету тәжірибесінің тәртібімен жүзеге асырылады. Қыран атаулының ішіндегі тез көндіккіші осы ителгі. Ителгі қоян, үйрек, қыргауыл, құр, шіл, кекілік, т.б. ұсақ аң-құстарды алады.
Ителгінің көзі дөп-дөңгелек, мөлдір қара болады. Сырт тұлғасы сұңқарға ұқсас болғанымен, түсінде көп айырмашылық бар. Мәселен, ителгінің сырт жоны қоңырқай сұрғылт, бауыры сарғыш тартып тұрады. Тамағы ақ сары келеді. Танау тесігі дөңгелене біткен. Тұмсық имегі доғалдау, бірақ өткір. Сұңқар тектес кұс болғанымен, кұсбегілер ителгіні өзінше жіктеп, бітім- ерекшеліктеріне орай айырып танитын болған.
Құсбегілер ителгіні ақ шұбар, қара шұбар, қызыл шұбар, терлік, құрым сары деп атайды.
Жарияланған-2015-11-17 15:30:53 Қаралды-989
БҰЖЫ - ТІЛ ҮЙІРЕР ДӘМДІ АС
Жаңа сойылған малдың іш майы, өкпе–бауыр, ішек–қарны, етті мүшелегенде түскен кесінді еттер ұсақтап туралады (қазіргі кезде ет тарқыштан өткізіледі).
ҚАУЫН ҚАЙНАТПАСЫ
Піскен қауынның қабығы аршылып, дәнінен тазартылады да жұмсақ етіп әбден езіледі. Суға салып қант шырыны дайындалады.
КАРТОПҚА ОРНАТЫЛҒАН ЕСКЕРТКІШТІ ЕСТІГЕНДЕРІҢ БАР МА?
Әлемнің әр түкпірінде түрлі үй және жабайы жануарларға орнатылған ескерткіштер бар екендігі белгілі. Ал, өсімдіктерге орнатылған арнайы ескерткіштер тіпті саусақпен санарлық.
АҚМИЯ, УТАСПА ШӨП
Ол да биіктігі 40 сантиметрге дейін жететін, сабағы түзу, көп жылдық, шөп тектес өсімдік.
ҚАПШАҒАЙ БӨГЕНІ
Іле өзені бойында, Алматы облысы жерінде Қапшағай су электр стансасын салуға байланысты Қапшағай бөгені жасалынған. Қапшағай атауы көне түркі тілінде «тар шатқал, қысыңқы жер» деген мағынаны береді.
МЕЙІЗ ҚОСЫП, ЖҮГЕРІ ҮЛПЕГІНЕН ЖАСАЛҒАН ТОҚАШ
Салқын белок шайқалып, әбден көпіршітіледі. Оған аз-аздан қант себіледі (қантқа алдын-ала ванилин қосылады).