UF

ӨЗ ЖҮГІРЕТІН ЖОЛ ЖАЙЫНДА

Категориясы: Өнертабысты


Әуелгі сөз латынның «транспортаре» - «тасымалдау» деген сөзінен шыққан. Екіншісі - ағылшынның сөзі, оның да мағынасы осы - «тасымалдау». Ендеше, бәрі орынды: заводтарға өздігінен жүретін жолды әр түрлі жүк тасу үшін салған.

Бұрын қалай еді? Заводтардағы станоктар шапшаң жұмыс істейді. Бірі қажетті бөлшектерді соқса, екіншісі оларды бұрғылап тесіп, үшіншісі тегістеп жатады. Ал осы бөлшектерді бір машинадан екінші машинаға, бір станоктан екінші станокқа аяғынан таусылып адам таситын. Бөлшектерді қол арбаға сықай тиеген жұмысшылар: «бір, екі, үш - алға, алып күш!» - деп оны жабыла итеріп, цех ішімен әрең сүйрейтін. Машиналар шапшаң жұмыс істейді, ал жүк тасымалдау бір азап еді.

Содан барлық жерге транспортерлер орнатылды. Енді ешбір қол арбаның қажеті жок. Транспортер бойымен бөлшекрдің өзі сырғып, діттеген жерге жетеді.

Көмір шахталарында - бір алуан транспортер. Оның доңғалақ үстіне төселген ені кұлаш келетін резеңкелі жол лентасы бар. Ол забойдан жер астындағы жүк таситын трамвайға көмір жеткізіп, тынымсыз зымырап жатады.

Сағат жасайтын заводта - басқа транспортер. Оның лентасы қарыс келмейді. Сол жіңішке лента бойымен сағат салатын әдемі қораптар бір шеберден екінші шеберге жетіп жылжып отырады. Жұмысшы әйелдердің әрқайсысы алдарына келген сағатқа өз бөлшегін үйлестіріп, өз шығыршықтарын бұрап бекітеді, содан сағаттар конвейер аяғына жеткенде сыртылдап жүре бастайды.

Нан заводының өз транспортері бар. Оның бойымен жайдақ жаппа ішіндегі аппақ сопақша үзім-үзім қамыр ұзыннан ұзақ созылып жатқан ыстық пеш арқылы өтеді. Шикі қамыр осы жерде қыртысы қытыр-қытыр еткен қызыл шырайлы күлшеге айналады.

Сондай-ақ кәмпит фабрикасы да, тігін және қағаз фабрикасы да мұндай өздігінен жүгіретін жолдардан кенде емес. Кітап басылатын баспаханада, металл өндіретін кеніште, алып құрылыста - барлық жерде әр түрлі конвейерлер жұмыс істейді. Және олардың әрқайсысының өз «жолаушылары» бар.

Метродағы эскалатор – бұл да өздігінен жүгіретін жол - транспортер. Адам алып жүреді.

Автомобиль заводтарында конвейер-транспортерлер көп. Олардың ең бастысы, ең үлкені ірі ең ұзыны - жинақтау конвейері. Оны нағыз шетсіз, шексіз жол деуге болады. Бір шетінен екінші шетіне жүгіріп жеткенше өкпең өшеді. Жинақтау конвейеріне заводтың барлық цехынан басқа конвейерлер болашақ автомобильге қажетті бөлшектерді: қорап, доңғалақ, алдыңғы және артқы біліктерді, мотор, руль, әр түрлі тұтқа кеткізеді. Бір шеберден екінші шебер арасына автомобиль қораптары осы өздігінен жүгіретін жолдар арқылы жылжиды. Ол жол-жөнекей бөлшектермен толтырылады.

Жол біткен жерде - су жаңа автомобиль даяр тұрады. Заводтың арнайы шофері оған бензин, май құйып, моторын от алдырады. Содан, шүу, қарақұйрық деп, өздігінен жүретін колмен қоштасып кете барады.

  Жарияланған-2016-09-18 12:37:23     Қаралды-2116

Мәлімет сізге көмек берді ма

СУРЕТТІ БОЯУМЕН САЛУДЫ ОЙЛАП ТАПҚАН КІМ?

...

Бізге дейінгі мыңдаған жыл бұрын өмір сүрген ертедегі суретшілер үңгірдің қабырғасына, жартастарға... сонан соң өз денелеріне сурет салған екен

ТОЛЫҒЫРАҚ »

АБАЙДЫҢ ҚАРА СӨЗДЕРІ

...

«Абайдың қара сөздері» - қазақтың ұлы ақыны Абайдың өмірінің соңғы жылдары жазылған пәлсапалық шығармасы. Барлығы 45 сөзден (тараудан) тұрады. Бұған «Бірер сөз қазақтың түбі қайдан шыққандығы туралы» деген тарихи мақаласы да қосылады.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

Мысық йодты қалай ойлап тапты. Тосын жаңалық

...

Француз химик-технологы және фармацевт Бернар Куртуа 1811 жылы йодты ойлап тапты. Бірақ, бұл жаңалығы ұзаққа созылып кетуі әбден мүмкін еді, егер Бернар Куртуаның сүйікті мысығы болмағанда. Бұл оқиғаны Куртуаның достары айтып береді.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

СУХУМИ ПАХЛАВАСЫ

...

Ашытқы қосылған, ішіне бадам және алма салынып, қабатталған қант-бал шырыны сіңірілген тағам осылай деп аталады.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ҚҰР

...

Кұр - орман құсы. Қазақстанда кұр, ак құр, тундра құры, сұр құр, меңіреу құр деген түрлері кездеседі. Ұяларын көбіне қайың ағашына салады. Кұрлар тобы қыс бойы бірге жүреді. Көктемнің басында бір-бірінен бөлініп, ерекше құрқылдап қораздана бастайды.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ЖАЗДЫГҮНІ ШҰБАР, АЛ ҚЫСҚА ҚАРАЙ АППАҚ

...

Аңдардың бірі жауынан ағаш қуысына, екіншісі қар астына, үшінші біреулері індеріне жасырынып құтылады.

ТОЛЫҒЫРАҚ »