ТОБЫЛҒЫ
Категориясы: Өсімдікті
Ерте кездерден бастап-ақ қазақ халқы тобылғы бұтасына ерекше мән берген, әрі оны қасиетті деп те санаған. Сондықтан да, оның тамырына балта шабуға болмайды деп есептеген. Өйткені тамыры қырқылған тобылғы жерден нәр алып өсе алмайды. Оны бәкімен кесіп, гүлін сілкілеп, тұқымын түсіріп алатын болған. Тобылғы өскен жерге мал жаймаған, тіпті бейберекет аяқпен басуға да рұхсат етпеген. Тобылғы өскен жерде ылғал мол болатынын халқымыз байқап білген. «Тобылғы шөпке жетеді, шөп көпке жетеді» - деген мәтел соның айғағы. Тобылғының дәрілік қасиетін де халқымыз жоғары бағалаған. «Қараған - кен, тобылғы – ем» деген мәтел, тобылғының емдік қасиетін аңғартып тұр. Тобылғының майын от жалына ұстап ерітіп алып, жарақаттанған жерге, темірткіге қарсы пайдаланған. Тобылғы түтінінде ерекше қасиет бар. Тобылғы түтінінен микробтар мен бактериялар жойылады. Тобылғыдан тіс шұқығыштар дайындалып тіс арасындағы микробтарға қарсы пайдаланған. Тобылғы түтінімен сабаны, күбіні, торсықты ыстаған. Тобылғыдан түрлі бұйымдар жасаған. Тобылғы шыбығының түсіне қарап халқымыз ауа-райының қандай болатынын да болжаған. Мысалы, жауын шашын көп болатын маусымда тобылғы шыбығының түсі қоңыр, ал жауын-шашын аз болатын маусымда оның түсі күлгін болады. Егерде мамыр айының алғашқы он кундігінде тобылғы шыбығының түсі қоңыр-қызыл болса жаз жаңбырлы, ал оның түсі күлгін болса, жаңбыр аз жауады деп топшылаған.
Жарияланған-2015-12-07 18:02:01 Қаралды-43204
МАШИНА НЕДЕН ЖАСАЛЫНҒАН?
Әрине, машина жеке бөлшектерден құралады. Ал бөлшектер металдан жасалады.
КІЛЕГЕЙ ҚОСЫЛҒАМ КҮРІШ
Күріш күрмегінен тазарты лып, жуылады. Сөйтіп әуелі суға салып шала, содан соң сүт қосып, әбден пісіріледі.
ЦУКАТ ҚОСЫЛҒАН ШӘРБӘТ
Цукат қосылған помада-кәмпит массасы осылай аталады. Төрт бұрышты. Салмағы 4 килограмнан аспайды. Ылғалдылығы – 10-13 процент.
ҮҢГІРЛЕР
Үңгір дегеніміз - ерігіш тау жыныстарының бұзылуы, мүжілуі салдарынан пайда болатын жер қыртысындағы қуыстар. Ерігіш тау жыныстарына көбіне әктас, гипс, доломит, т.б. жатады. Үңгірлердің ұзындығы ондаған, жүздеген метрден, кейде бірнеше ондаған километрге
Жасыл далап
Телевизия ақ-қара болған кезде, түсірілім кездері қызыл сүзгі қолданылды, олар сұр түске қызыл түс беріп отырды. Сондықтан жүргізушілер және актрисалар жасыл бояулармен және далаптармен боянды.
БҰРЫНДЫҚ ХАН
Керей мен Жәнібек хандар қайтыс болғаннан кейін хан тағына Бұрындық отырады. Бұрындык - Керей ханның үлкен ұлы, шамамен 1430-1510 жылдары өмір сүрген. Бұрындык хан билік басында отыз жылдан астам уақыт отырады.