ҚОРТПА
Категориясы: Жануарлар
Бекіре тұқымдастардың ішіндегі өте ірісі - қортпа. Қортпаның (белуга) ұзындығы 4 м-ден астам, салмағы – 1-1,5 тоннаға дейін барады. Бірақ Каспий теңізінде аулағанда көбіне ауға салмағы 46-64 кг келетін қортпалар түседі. Терісі сауыт тәрізді келеді. Денесін өзге балықтардікіндей қабыршақ емес, ұсақ-ұсақ мықты мүйізделген сүйектер қаптап тұрады.
Уылдырық шашу үшін қортпа өзенге өтеді. Олар көбіне Орал өзеніне уылдырық шашады. Бұл өзенге кортпалар жылына көктемде және күзде екі рет келеді.
Жағалық алқапта және ашық теңізде қортпа судың жоғарғы қабатында, 50 метрдей тереңдікте жүреді, ал басқа тұқымдас балықтар судың төменгі қабатында, түбіне таяу жерде болады. Ол ұсақ балықтармен, ұлулармен, шаян тәрізділермен қоректенеді. Қортпа - ұзақ жасайтын, жыртқыш балық. Олардың 100 жыл жасайтындары да болады. Оның еті дәмді, әсіресе, уылдырығы өте бағалы.
Жарияланған-2015-11-26 14:55:11 Қаралды-4604
ЖАЛАҢТӨС БАҺАДҮР
Жалаңтөс Сейітқұлұлы (1576 - 1656 жж.) - қазақтың әйгілі батыры, аса көрнекті қолбасшы, Самарқандтың аталығы (әмірі). Туған жері - Сырдарияның төменгі ағысы. Шыққан тегі - Кіші жүздің төртқара руынан. Жалаңтөс баһадүрдің арғы атасы Ораз кезінде Әмір Темір
ТҮРІК ШЕЖІРЕСІ
«Түрік шежіресі» - Хиуа ханы әрі тарихшы Әбілғазы Баһадүр ханның шығармасы. ІІІығарма 9 тараудан және алғы сөзден тұрады. Шығарманы Әбілғазы бастап (1663), баласы Ануша аяқтаған (1665). Шежіреде түркі-моңғол тайпалары, Шыңғыс хан мен оның әулеттерінің, Әб
ҚЫЗЫЛ ЖӘНЕ АЛТАЙЛЫҚ ДОЛАНА
Гүлдерінде эфир майлары, холин және ацетилхолин, хлороген қышқылдары бар.
АЛМҰРТТАН ӘР ТҮРЛІ ТАҒАМДАР ЖАСАУ
Алмұрттың жемісінде қант, пектин, илік, бояу заттар, алма және лимон қышқылдары, В1, С витаминдері бар. Бұл заттар адам тіршілігіне және организмдегі зат алмасу процесін жақсартуға өте қажетті.
БЕКІРЕ
Бекіре (осётр) - аузы кіші, тұмсығы сүйір, дене тұрқы 2 м-ге, салмағы 12- 24, кейде 80 кг-ға дейін баратын көшпелі балық. Теңізде және оған құятын өзендерде өседі. Олар уылдырықтарын сәуір-мамыр айларында өзенге шашқаннан кейін теңізге қайта оралады.
АТЫ КӨСЕМ АТЫМЕН АТАЛҒАН АҒАШ
Қылқан жапырақтылардың ішінде бұл ағаштың қалың өскен орманы 1769 ж. Тынық мұхит жағалауынан табылған секвоя ағашы. Сүрегі қызыл болғандықтан екінші аты - қызыл ағаш, бұл атау осы күнге дейін аталып келеді. «Секвоя» деп Солтүстік Америкадағы үнді тайпалар