СҰЛТАНМАХМҰТ ТОРАЙҒЫРОВ (1893 -1920)
Категориясы: Адамдар
XX ғасыр басындағы қазақ поэзиясының жарық жұлдызы - Сұлтанмахмұт Торайғыров бар-жоғы 27 жас жасады.
Ол Ақмола облысында дүниеге келген. Әкесі шаруа адамы болған. Жасынан өлең жазып, ерекше қабілетімен көзге түскен. Мұсылманша хат таныған. Оқуға әке дәулеті жетпегендіктен, ол бай ағайындарының көмегімен Троицк қаласындағы медресеге барады. Бірақ жәрдем болмағандықтан, ақын ұзақ оқи алмайды. «Айқап» журналының редакциясына жұмысқа орналасады. Өз бетімен ізденіп, білімін жетілдіріп, шығармашылығын шыңдаумен болады. Араб, парсы тілімен қоса, орыс тілін үйренеді.
Сұлтанмахмұт аз ғана ғұмыр сүрсе де, артына тәлімі мол мұра қалдырып кетті. Қазақ поэзиясындағы Абай, Ыбырай, Шәкәрім қалыптастырған ағартушылық идеяны шыңдап, оны ерекше романтикалық қуатпен толықтырды. Қазак әдебиетінде XX ғасыр басында пайда болған роман жанрын қалыптастыруға үлес қосты. Оның «Қамар сұлу», «Кім жазықты» сияқты өлең мен проза араластырыла жазылған романдары сол дәуірдің озық туындылары саналады.
Сұлтанмахмұт қазақ әдебиетінде жалынды публицист ретінде де өшпес із қалдырды.
Жарияланған-2015-11-24 20:48:15 Қаралды-3553
ШОЛАҚ БҰЛАҚ ҮҢГІРІ
Қазақстандағы осы уақытқа дейін белгілі болған үңгірлердің ішіндегі ең үлкенінің бірі - Қарағанды облысының Егіндібұлақ ауданындағы «Шолақ бұлақ» үңгірі. Ол «Арқалық» ауылындағы Едірей тауының ішінде.
СҮҢГУІР ҚАЙЫҚТЫҢ ІШІНДЕ НЕ БАР?
Суға кез келген әйнек сынығын тастап көр - ол су түбіне шым батып жоғалады.
ТАЛҚАННАН ЖАСАУҒА БОЛАТЫН ТӘТТІ ТАҒАМДАР
Қазақ халқының, әсіресе, қарт адамдардың сүйсініп жейтін тағамдарының бірі - тарының талқаны. Талқан қуырып ақтаған тарының сөгінен немесе оның айырып алған жармағынан диірменге тартып жасалады.
ВАНИЛЬДІ ШЕКЕР-ПЕНДЕР
Құмшекер мен сірнеден шырын дайындалады да, 135-145 градусқа дейін қайнатылады. Дайын карамель массасын арнаулы столда 80-90 градусқа дейін салқындатып, аз-аздап ванилин қосылады. Содан соң илеп, машинамен не қолмен ақ жібектей болғанша тартылады, оның ше
ВАНИЛИН ҚОСЫЛҒАН ЖАҢҒАҚ КӘМПИТТЕРІ
Кастрюльге сүт құйылып, қант және сарымай салынады. Бұқтырылған қоспа отқа қойылып түбі күйіп кетпес үшін араластырыла отырып, қоюланғанша пісіріледі.
ТУДЫ ҚАСТЕРЛЕУ
Сап түзеп тұрған қалың әскердің алдына ту сән-салтанатпен әкелінген. Керней- сырнайлар тартылып, барабан, дабыл соғылып, бас колбасшы туға қымыз бүріккен. Қымыз - ежелден келе жатқан көшпелілердің сусыны. «Туға қарап қымыз бүрку» көшпелілердің ат жалын та