СҰЛТАНМАХМҰТ ТОРАЙҒЫРОВ (1893 -1920)
Категориясы: Адамдар
XX ғасыр басындағы қазақ поэзиясының жарық жұлдызы - Сұлтанмахмұт Торайғыров бар-жоғы 27 жас жасады.
Ол Ақмола облысында дүниеге келген. Әкесі шаруа адамы болған. Жасынан өлең жазып, ерекше қабілетімен көзге түскен. Мұсылманша хат таныған. Оқуға әке дәулеті жетпегендіктен, ол бай ағайындарының көмегімен Троицк қаласындағы медресеге барады. Бірақ жәрдем болмағандықтан, ақын ұзақ оқи алмайды. «Айқап» журналының редакциясына жұмысқа орналасады. Өз бетімен ізденіп, білімін жетілдіріп, шығармашылығын шыңдаумен болады. Араб, парсы тілімен қоса, орыс тілін үйренеді.
Сұлтанмахмұт аз ғана ғұмыр сүрсе де, артына тәлімі мол мұра қалдырып кетті. Қазақ поэзиясындағы Абай, Ыбырай, Шәкәрім қалыптастырған ағартушылық идеяны шыңдап, оны ерекше романтикалық қуатпен толықтырды. Қазак әдебиетінде XX ғасыр басында пайда болған роман жанрын қалыптастыруға үлес қосты. Оның «Қамар сұлу», «Кім жазықты» сияқты өлең мен проза араластырыла жазылған романдары сол дәуірдің озық туындылары саналады.
Сұлтанмахмұт қазақ әдебиетінде жалынды публицист ретінде де өшпес із қалдырды.
Жарияланған-2015-11-24 20:48:15 Қаралды-3403
ТЕМІР МЕН БОЛАТТЫҢ ҚАЙСЫСЫ ҚАТТЫ?
Пионерлер металл сынықтарын жинаған кезде олар таудай ғып бір жерге үйгендері бір емес, екі түрлі металл екенін біле бермейді, өйткені олар түрі жағынан біріне-бір өте ұқсас.
ҚАРА АЛХОРЫ ҚОСЫЛҒАН КҮРІШ
Күріш күрмегінен тазартылып, жуылады, кептіріліп қуырылады. Мұқият жуылған қара алхоры жартылай дайын болғанша қайнатылады да дәндері алынып тасталып, жіңішкелеп тілінеді.
КҮН СӘУЛЕСІН ҰСТАП АЛЫП, ПАЙДАЛАНУҒА БОЛА МА?
Күн сәулесін қос қолыңмен ұстай алмайсың, алақаныңмен де басып қала алмайсың. Ол ешкімнің уысына түспейді.
АПИЫН-КӨКНӘР
Бұл да – биіктігі 1 метрге дейін жететін, бір жылдық, шөп тектес өсімдік. Сабағы тік әрі қысқа, жапырақтары көп.
ЛИМОН ЖӘНЕ МАНДАРИН НУГАСЫ
Жүзім немесе курага мен бадам салынып, бұлғанған кәмпит массасы, яғни белокпен шайқалған қант-сірне шырыны осылай аталады. Өлшенетін етіп шығарылады.
СУРЕТШІЛЕР ФОН ҚАЛАЙ ПАЙДАЛАНАДЫ?
Шығарма мейлі тарихи тақырыпқа арналсын, мейлі жәй әншейін тұрмыс көрінісіне арналсын, онда бейнелейтін оқиға не қалада, көшеде, не үй ішінде, не табиғат ортасында, әйтеуір бір нақты аяда өтетіні белгілі.