ТУДЫ ҚАСТЕРЛЕУ
Категориясы: Саясат
Сап түзеп тұрған қалың әскердің алдына ту сән-салтанатпен әкелінген. Керней- сырнайлар тартылып, барабан, дабыл соғылып, бас колбасшы туға қымыз бүріккен. Қымыз - ежелден келе жатқан көшпелілердің сусыны. «Туға қарап қымыз бүрку» көшпелілердің ат жалын тартқаннан бастап жаугершілікте жүрген жауынгер халык екенін білдіреді. Демек, олардың күштері де, батырлығы да қымызда, ягни жылқыда дегені. Байрақ ұрыс басталғаннан аяқталғанша желбіреп тұру керек болған. Егер де ту ұстаушы өлсе не жараланып, туды құлатып алса, онда бұл жеңілудің белгісі болып саналған. Сарбаздардың бойын үрей билеп, еңселері түскен. Ал қарсыластарынын туының жығылғанын көрген жау жақ өршелене шабуылдаған. Міне, сондыктан ту ұстаушы жауынгер әскерде колбасшыдан кейін екінші орында тұрған. Оны «ту басшысы» немесе «тубегі» деп атаған.
Тулар бейбіт уақытта жеке үйде арнаулы сандықтың ішінде сақталған. Ол сандыктын алдында ешкім отырмаған. Ту тұрған үйдің маңайында ешкім улап-шуламаған. Қазак рәсімінде ұрысқа кірерде бас қолбасшы тізерлеп отырып туды маңдайына тигізген. Бұл - туға деген құрмет.
Шешуші соғыстардың алдында «туды қандау» деген салт орындалған. Яғни, акбоз атты құрбандыққа шалып, қанын туға жаққан. Бұл жан алып, жан беріскен кырғын шайқастың белгісі еді.
Жарияланған-2015-11-17 18:25:56 Қаралды-2617
МАЛАЙСАРЫ БАТЫР
Малайсары (шамамен 1700 жылы дүниеге келген, 1756 жылы қайтыс болған) - Орта жүздің батыры әрі биі. Шыққан тегі - Орта жүздің арғын тайпасының бәсентиін руынан. Акесі Тоқтауыл - батыр, балуан болған кісі.
КӨРКЕМ СУРЕТТЕ РАКУРС
Егер біз адамға не төменнен, не жоғарыдан қарар болсақ, оның әдеттегі кейпіне ұқсамай, өзгеріп сала бергенін байқаймыз. Өзінің денесінің бізге жақын тұрған бөлігі үлкейіп, алыс тұрған бөлігі кішірейіп кеткендей көреміз.
ШОЛАҚ БҰЛАҚ ҮҢГІРІ
Қазақстандағы осы уақытқа дейін белгілі болған үңгірлердің ішіндегі ең үлкенінің бірі - Қарағанды облысының Егіндібұлақ ауданындағы «Шолақ бұлақ» үңгірі. Ол «Арқалық» ауылындағы Едірей тауының ішінде.
ҚҰРТ - АСЫЛ ТАС, ІРІМШІК - ПАЙДА АС!
Мәйек - әлі отықпай тұрып сойылған жас қозының ұлтабары. Мұндай ұлтабардың уызды өңезі (сары уызы) болады.