UF

АДАМДАР ШАЙ ІШУДІ ҚАШАН БАСТАДЫ?

Категориясы: Тағам


Жабайы шай бұталарын бүгінгі күнге дейін Қытай тауларында кездестіруге болады. Адам бұл өсімдіктің жапырақтарын хош иісті, дәмді сусын алу үшін сумен қалай қайнатуға болатынын енді ешкім білмейді. Бірақ ежелгі қытай жазба деректері 5 мың жыл бұрын жабайы шайдың қолға үйретіліп, плантацияларда өсірілетінін көрсетеді. Бұл олардың Қытайда шәй ішкенін білдіреді.

Бұл сусын дәмді ғана емес, сонымен қатар сау және қуаттандыратын. Орта ғасырларда Қытайға алғаш барған еуропалықтар да оның қасиеттерін жоғары бағалаған. Алайда қытайлықтар шай өсімдігінің өзін де, оның жапырақтарын өңдеу әдісін де қатаң құпия ұстады. Бірақ 16 ғасырдан бастап Қытай Еуропаға туралған және кептірілген шай жапырақтары түрінде дайын өнімді жеткізе бастады.

Дегенмен, Қытайда тұратын белгілі бір ағылшын оның қандай өсімдік екенін және оның жапырақтарын қалай өңдеу керектігін біле алды, ол тіпті шай тұқымын да алды.

Осылайша британдықтар өздерінің колониясында - Үндістанда шай өсіре бастады. Кейін бұл жерден жабайы шайдың үнді сорты табылды. Оның қасиеттерін зерттей келе, ағылшын селекционерлері оны өсіріп қана қоймай, әйгілі үнді шайын шығарды, сонымен қатар оны қытай шайымен де айқастырып жіберді. Алынған жаңа сорт негізінен Цейлон аралында (қазіргі Шри-Ланка) өсірілді. Сондықтан ол Цейлон шайы деп аталды.

Ресейде шай 17 ғасырдан бері белгілі. Ол Қытайдан әкелініп, Монғолия мен Сібір арқылы өтетін керуен жолдарымен жеткізілді. Оның біздің арамызда қаншалықты танымал болғанын, кем дегенде, самауырдың шай ішу үшін арнайы ойлап тапқанына қарап бағалауға болады.

  Жарияланған-2024-04-11 17:12:31     Қаралды-350

Мәлімет сізге көмек берді ма

ЖҰМЫРТҚА МЕН СҮТТЕН ЖАСАЛҒАН СІЛІКПЕ

...

Қантқа қосып араластырылған жұмыртқаның сары уызы қайнатылған жылы сүтпен бірте-бірте ерітіліп, ыстың суға қойылады да, ұдайы араластырыла отырып, аздап қоюландырылады.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ДИУАНИ ХИКМЕТ

...

«Диуани Хикмет» («Ақыл кітабы») - Қожа Ахмет Иасауидің сопылықты (суфизм) жыр еткен әдеби шығармасы. Қожа Ахмет Иасауи қазақ даласында ислам дінінің нығаюына зор ықпал жасаған ғұлама, әулие адам болған. Шамамен 1093 жылы (кейбір деректерде 1041, 1103 жыл

ТОЛЫҒЫРАҚ »

Бізге қанша уақыт ұйқы керек?

...

Біз ұйқы қашан біздің миымыз және денеміз демалған кезде болдаы деп ойлаймыз. Бұл олай емес; ұйқы бұл көптеген маңызды процестердің, қалыпқа келулердің және күш жұмсаулардың өтетін белсенді уақыттары. Ұйқы – денсаулыққа өте маңызды. Бірақ, шектен тыс көп

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ТАБАН

...

Республикамыздың су қоймаларының барлығына дерлік таралған жуас балық табан деп аталады. Ол күй талғамайды, егер қоректік азығы мол болса, кез келген таяз, суы тұнық суларда тіршілік ете береді.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ЖЕМІС ЧУРЧХЕЛАСЫ

...

Бұл - аршылған грек жаңғағынан жасалып, жеміс-мармелад қабатымен қапталатын тағам. Түтікшелердің диаметрі 35-40 мм, ұзындығы – 250-260 мм.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ЖЫҒА

...

Ежелгі түркі мемлекеттеріндегі ел билеушілері мен әскербасылар өз дәрежелерін білдіру үшін бас киімдеріне құстардың қауырсынын таққан. Ол жыға деп аталады. Жығалар бас киімнің маңдайына немесе желке тұсына, кейде екі шеке тұсына шаншылады.

ТОЛЫҒЫРАҚ »