UF

Аннотация

 

Дипломдық жоба тақырыбы «Банк филиалы клиенттері бойынша есептерді шешуде ақпараттарды өңдеуге арналған бағдарламалық қамтама құрастыру». Бұл дипломдық жобада банк несие беру бөліміндегі қызметкеріне арналған бағдарламалық қамтама құрастырылған. Құрастырылған жоба Delphi 6 бағдарламалау ортасында орындалған. Дипломдық жобаның анықтамалық жазбасы алты бөлімнен тұрады. Бірінші үш бөлімі негізгі болып саналады. Оның құрамына есептің қойылымы, есепті шешу әдісі негіздемесі мен таңдауы, программа мен алгоритм құру, сонымен қатар программалық өнімнің қолдану тиімділігі мен программист пен қолданушыға нұсқаулар кіреді. Төртінші бөлімде технико-экономикалық көрсеткіштерді есептеу жүргізілсе, ал бесінші бөлім тіршілік қауіпсіздігіне, алтыншы бөлім бизнес-жоспарға арналған. Дипломдық жоба қазақ тілінде жазылған.

 

Аннотация 

                                                 

Тема дипломного проекта «Разработка ПО для решения задач обработки информации по клиентам филиала банка». В данном дипломном проекте разработано программное обеспечение работника банка по кредитованию. Разработанный проект выполнен в среде программирования Delphi 6.0. Пояснительная записка дипломного проекта состоит из шести глав. Первые три главы считаются основными. Представлен материал по разработке программы. В его состав входит постановка задачи, выбор и обоснование метода решения задачи, разработка алгоритма и программы, а также эффективность использования разработанного программного продукта, а также инструкции пользователя и  программиста. Четвертая глава повещена расчетам по технико-экономической обоснование, в пятой главе рассматривается вопросы безопасности жизнедеятельности, а шестой главе рассматривается бизнес-план. Дипломный проект выполнен на казахском языке.

           

The summary                                                    

 

         Theme of the degree project «Development ON for the decision of problems of processing of the information on clients of branch of bank ». In the given degree project the software of the worker of bank on crediting is developed. The developed project is executed in the environment of programming Delphi 6.0. The explanatory note of the degree project consists of six chapters. First three chapters are considered as the basic. The material on development of the program is submitted. His structure includes statement of a problem, a choice and a substantiation of a method of the decision of a problem, development of algorithm and the program, and also efficiency of use of the developed software, and also the instruction of the user and the programmer. The fourth chapter повещена to calculations on technical and economic a substantiation, in the fifth chapter is considered safety issues of ability to live, and to the sixth chapter the business - plan is considered. The degree project is executed in the Kazakh language.

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ………………………………………………………….............………5

1  ЕСЕПТІҢ ҚОЙЫЛЫМЫ ……………………………………………..........8

1.1 Коммерциялық банктің технико-экономикалық сипаттамасы….................8

1.2 Ішкі жүйелер есептерінің қойылымы...................…..............…………….....10

1.3 Бағдарламалық қамтаманы құруға негіздеме.................................………....17

2  БАҒДАРЛАМАЛЫҚ КЕШЕНДІ ЖОБАЛАУ…………......……………...20

2.1 Ақпараттық жүйенің негізгі принциптері, мақсаты...……..……….............20

2.2 Жалпы бағдарламалық қамту таңдау..............................................................21

2.3 Ақпараттық деректер қоры..............................................................................24

2.4 Техникалық және аппараттық құралдарға таңдау жасау..............................28

2.5 Бағдарламалау тілі мен құрлымына таңдау жасау.........................................30

3 «НЕСИЕЛЕУ» ІШКІ ЖҮЙЕСІНІҢ БАҒДАРЛАМАЛЫҚ ЖҮЗЕГЕ АСЫРЫЛУЫ..................................................................................……....……...32

3.1 Шешімінің алгоритімін құрастыру......................…………………………....32

         3.1.1 Деректердің құрлымын және модулінің жұмысын сипаттау..........32

         3.1.2 Файлдық жүйенің логикалық және физикалық құрлымы...............39

         3.1.3 Қолданушы интерфейсінің ұйымдастырылуы.................................42

3.2 Бағдарламаны құжаттау...................................................................................43

3.2.1 Қолданушы инструкциясы……………………………………....................43

3.2.2 Бағдарламалаушы инструкциясы…………………………….....................48

4  ТІРШІЛІК ҚАУІПСІЗДІК БӨЛІМІ.............................................................50

5  ТЕХНИКО-ЭКОНОМИКАЛЫҚ НЕГІЗДЕМЕ..…...................….….…...64

6  БИСНЕС – ЖОСПАРЛАУ.............................................................................69

ҚОРЫТЫНДЫ………..………..………..………..………..…........……...........73

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ…………………………..............74

ҚОСЫМШАЛАР………..………..………..…………..………..………...........77

      Қосымша А. Бағдарламалық өнімді өткізу-қабылдау актісі

      Қосымша Б. Бағдарлама листингісі

 

КІРІСПЕ

 

Коммерциялық банктердің қандай негізгі операциялар  жасайтынын қазіргі таңда біршама барлығымыз білеміз. Ақпараттың аздығына байланысты біздің түсінігіміз бойынша коммерциялық банкттердің қызметін «ешнәрседен» ақша істеу деп түсінеміз. Бірақ та бұл өте күрделі процесс, банкінің жұмыс істеу процессі құндық құралдарды іске  қосып айналдыру және уақытында ақшаларды сыйақысымен қайтару. Бұл жұмыста мен осы екі қашықтықтың арасындағы коммерциялық банкттердің байланыстырушы операция көлемін көрсетемін.    

Коммерциялық банкттердің басты мақсаты минималды тәуекел жасап максималды табыс табу. Ереже бойынша бұл екі түсінік бір-біріне пропорционал. Үлкен табыс табу қызығушылығы коммерциялық банкттердің бірқатар талаптарын бұзуға әкеп соқтырады. Осы операцияларды қаражаттандыру үшін коммерциялық банкттер жинаған ақпараттармен  көптеп есептеулер жүргізуге тура келеді. Коммерциялық банкттердің басты есебі – үлкен үлкен көлемдегі ақшалай құндылықтарды іске қосу және оларды оптималды жұмсау.

Бірақ та, барлық үлкен ақшалай құндылықтар коммерциялық банкттерде оптималды іске асырылмайды. Осы жағдайлар банк қызметінде кридиттік потенциалды тудыруға әкеп соқтырады.

Коммерциляқ банкттер, өз клиенттерінің бос ақшаларын ала тұра, міндетті түрде оларды уақытында қайтаруды ұйымдастыра отырып, өз табысын ұйымдастырады. Кез келген банк өзіне тиесілі ережелерді сақтай отырады және өзінің қарауына алынған ақшалай құндылықтарды құлықты түрде сақтайды.

Банкттің кредиттік потенциалын артттыруда объективті әсер ететін келесі факторлар жиыны:

  • ағымдық құрылымдарды іске асырудың жалпы көлемі;
  • кредиттік потенциалдың ағымдық тұрақтылығы және құрылымы;
  • орталық банкттің орнатқан, міндетті резерв деңгейі;
  • міндетті резервтерді қолдану режимі;
  • жалпы сомма және банк міндеттерінің құрылымы;

Кредиттік потенциалдың барлық ағымдары өзіндің және қарыздық болып екіге бөлінеді. Қарыз алу ережелеріне байланысты қарыз түрі аз уақытқа және көп уақытқа болып екіге бөлінеді.

 

Банкінің барлық кредиттік потенциалы олардың тұрақтылығына байланысты бірнеше дәрежеге бөлінеді: бүтіндей тұрақты құралдар, тұрақты құралдар және тұрақсыз құралдар.

Бұл дипломдық жобада Казкоммерцбанк коммерциялық банкінің банк операциясының ақпараттық жүйесі қарастырылады. Жұмыстың барысында «Несиелеу» және «Депозит» ішкі жүйелерінің БҚ, Казкоммерцбанк ұсынған несие және салым түрлерінің шарттары мен ерекшеліктері негізінде құрылған. Дипломдық жобада мазмұнның қысқаша түсініктемесі беріледі. Дипломдық жобаның талаптарына сай жобаның анықтамалық жазбасы алты бөлімнен тұрады:

1. Негізгі бөлім

2. Еңбекті қорғау және тіршілік қауіпсіздігі

3. Технико – экономикалық негіздеме

4. Бизнес - жоспар

5. Әдебиеттер

6. Қосымшалар

Дипломдық жобаның негізгі бөлімі үш тараудан тұрады:

Бірінші тарауда: есептің қойылымы, ақпараттың жүйелік анализі және талдау жасауы АБЖ құрылымдық  схемасы, бағдарламалау жүйесінде таралған құралдарды талдау, деректердің қойылу моделі, ақпараттық жүйені құрастыру негіздемелері, ақпараттың жүйесі қойылатын талаптар қарастырылған.

Екінші тарауда:  бағдарламаның комплексттік жобасы, пакет құрылымы, қолданбалы бағарламалардың құрылымдары келтірілген. Сонымен қатар стандартты бағдарламалық құралдары және арнайы бағдарламалық құралдары таңдау салдарлары, нақтылай келсе Delphi 6 бағдарламалау ортасының таңдалуы, ДҚБЖ негіздемесі және таңдау негізі келтірілген. Есептеу тораптарының дайындау әдістері және осы әдістердің қойылған есепті шешудегі мүмкіншіліктері қарастырылған.

Үшінші тарауда: бағдарлмалық қамтаманың іске асырылуы қарастырлған. Ішкі жүйенің функциялары мен құрылымдары сипатталады, ішкі жүйелер есептерінің қолданылуы және функциясы, ішкі жүйе есептерінің алгоритмін орындау нұсқамасы, бағдарламалық комплексттердің құралдарының таңдауы мен негіздемесі. Бағдарлама жұмыс істеу ңұсқамалары, қолданушыға инструкция және бағдарламалаушыға инструкция келтірілген.

Қолданушы инструкциясында бағдарламамен жұмыс істеу негізгі ережелері көрсетілген. Бағдарламалаушы нұсқамасында осы облыста жұмыс істейтін маманға негізделген, нұсқама және бағдарламалық қамтаманың негізгі бағдарламалық және техникалық аспектілері сипатталынған.

 

«Тіршілік қауіпсіздігі»  бөлімінде:

  • еңбек шарттарының анализдері, еңбекші қорғау шараларының құрылымдары;
  • өрт-қауіпсіздісі профилактикасы;
  • өндіріс эстетикалары сұрақтарын шешу т.б. қарастырылған

Дипломдық жобаның технико-экономикалық негіздеме бөлімінде:

  • бағдарламалық қамтаманың құрастыруда технико-экономикалық негіздеме ету;
  • объектіні қарастыруда капиталдық шығындарды есептеу;
  • еңбек ақы және еңбекті ұйымдастыру сұрақтары;
  • бағдарламалық қамтаманың құнын есептеу;
  • жобалаудағы объектінің экономикалық тиімділігі;
  • технико –экономикалық негіздеменің негізгі                    көрсеткіштерінің кестесі;

Қорытындыда негізгі бөлім бойынша, тіршілік қауіпсіздігі, және технико-экономикалық негіздеме, бизнес – жоспар бойынша қорытындылаған.

Қолданылған әдебиеттер тізімінде дипломдық жобада қолданылған барлық әдебиеттер тізімін көрсеткен.

Қосымшада бағдарламаны енгізу актісі бағдарламаның  листингісі және бағдарламаның негізгі формалары келтірілген.

 

ЕСЕПТІҢ ҚОЙЫЛЫМЫ

 

1.1      Коммерциялық банктің технико-экономикалық сипаттамасы

 

Коммерциялық банктердің шыққанына 10 - 12 жылына қарамастан коммерцитялық ұйымдардың экономикалық дағдарыстың барлық фазаларынан осы аз уақытта өтті, олар: аяққа тұру, талпыну, өсу, үлкен табыс және аздап тоқыраушылық. Ал олар экономикалық тұрақсыздыққа ғана байланысты емес сонымен қатар несиелеу саласына байланысты базалы ресурстарды негіздеуге байланыстырылады. Көп уақыттқа дейін бұл операцияларды банктер басты операциялар қатарына жатқызбады, қосымша табыс объектілері түрінде қарастырылды.

1990 жылы құрылған Қазкоммерцбанк 2004 жылдың 31 желтоқсанындағы жалпы активтерінің көлемі бойынша заңды және жеке тұлғаларға қызмет көрсететін және басқа да қызметтер ұсынатын Қазақстандағы ірі жекеменшік банк болып табылады. Жыл қорытындысы бойынша, аяқталған  2004 жылдың  31 желтоқсаны,  Банктің таза пайдасы 8,689 млн. теңгені (63,9 млн. АҚШ доллары), активтері 704,057 млн, теңгені (5,416 млн. АҚШ доллары) және акционерлік капиталы 57,307 млн. теңгені (440,8 млн. АҚШ доллары) құрады.

Банктің негізгі қызметі  теңгеде және шетелдік валютада депозиттер қабылдау және  несиелер мен кредиттер беру болып табылады. Сонымен бірге банк клиенттердің төлемдер, дебиттік және кредиттік карточкалары, инкассолау, сондай-ақ бөлшек банкинг сияқты  ағымдағы  шоттары бойынша қызмет көрсетудің кең ауқымын ұсынады. 2004 жылғы 31 желтоқсандағы жай-күйі бойынша өзінің бас офисінен басқа, Банк өзінің оңтайландыру бағдарламасына орай КЕБ (РКО) санын қысқартуды ойлап отырса да, Банктің Қазақстанда 22 әмбебап филиалы, 51 кассалық есеп айырысу бөлімшесі және 12 дербес қызмет көрсету орталығы бар. Сондай-ақ Банктің Лондонда шетелдік өкілдігі және Қырғызстанда шетелдік еншілес кәсіпорыны бар. 2004 жылғы 31 желтоқсандағы жай-күйі бойынша Банк клиенттерінің бөлшек депозиттер көлемі, Банктің бөлшек депозиттер көлемі 1999 жылдың аяғындағы 23 млн. АҚШ долларынан едәуір ұлғайып, 640 млн. АҚШ долларын құрады.  Банктің ойынша, оның депозиттік базасы қазіргі уақытта қазақстандық банктердің арасында ең ірісі болып табылады. 1999 жылдың аяғында Банктің тұтынушылық несиелері 2004 жылғы 31 желтоқсандағы жай-күйі бойынша шамамен 10 млн. АҚШ долларынан 469 млн. АҚШ долларына дейін өсті.

Коммерциялық банктік бизнес арқылы, Банк  орташа және ірі қазақстандық және өз қызметтерін Қазақстанда жүзеге асыратын шетелдік компаниялардың өнімдері мен қызметтерін, сауда және құрылымдық қаржыландыру, жобалық қаржыландыру, интернет банкинг және активтерді басқару қызметін, сонымен бірге қысқа мерзімді несиелеу және  басқа жалпы банктік қызметтерді қосқанда, ұсынады. Жоғары өтімділік деңгейін ұстау жөніндегі Банк саясатына сәйкес, ол әдетте корпоративті клиенттер үшін 18 айға дейін орташа мерзімде несиелер береді, сондай-ақ қазіргі уақыттағы ресурстардың шамасына қарай ұзақ мерзімді қаржыландыруды ұсынады. Банк сонымен бірге Қазақстандағы өзінің негізгі корпоративті клиенттері үшін шетелдік банктермен  бірлестірілген несиелер  ұйымдастырады және көрші елдердегі, Ресей мен Қырғызстандағы, ірі корпоративті клиенттерін қаржыландырады. 2004 жылғы 31 желтоқсандағы жай-күйі бойынша Банктің жалпы несие (ссуда) қоржыны 524,809 млн. теңгені (4,0 млрд. АҚШ доллары) құрады. Банктік қызметтерден басқа Банк өзге де қаржылық қызметтер көрсетеді.   Ол Қазақстанның құнды қағаздар нарығы мен валюта нарығының негізгі қатысушысы болып табылады және жалақы қызметтерін қосқанда, компаниялардың ақша ресурстарын басқару қызметінің негізгі жеткізушісі болып табылады. Банктің Банктік лицензияға сәйкес, сату, сатып алуды қосқанда, мәміле жасауға және алтын мен күмісті қосқанда, бағалы металдарды сақтауға құқы бар. 2001 жылы Банк өзінің корпоративті және бөлшек садуа клиенттеріне сенімгерлік қызметін ұсына бастады, мұның басым бөлігі - ақша қаражаты мен активтерді сенімгерлік басқару

vhod_kkb.jpgБанк стратегиясы өзіне көшбасшы банк позициясын және қаржылық қызметтер провайдері (жеткізушісі) позициясын ұстануды кіргізеді.

Осы стратегияны жүзеге асыру үшін банк мыналарға жұмылдырылмақ:

"Қазкоммерцбанк" АҚ стратегиясы

  • Банктік қызметтерді кеңейту.
    Сондай-ақ, банк өз қызметтерінің ауқымын кеңейтуге көңіл бөледі. Банк өзінің корпоративтік клиенттік базасын кеңейте және несие (ссуда) қоржынының сапасын жақсарта бермек.  Өз қоржынын әртараптандыру мақсатында Банк шағын және орта бизнес кәсіпорындарына несие беруді  ұлғайтуға тырысады.
  • Ақпараттық басқару жүйесі мен операциялық тиімділікті жақсарту. 
    Банк операциялық тиімділікті адамзат ресурстары мен ақпараттық технологияларға ұйымдық қайта құрылымдау және инвестициялар жолымен жақсартуға  жұмыс істеді. Банк жетекші ақпараттық жүйелерді енгізуді жалғастыра бермек.
  • Қор жасау базасын жақсарту. 
    Банк бағынышты және негізгі борыш шығарылымын (шығаруды), активтерді секьюритизациялау бағдарламасын, көп жақты қаржылық ұйымдармен және шетелдік кредиттік-сараптау агенттіктерімен  ынтымақтастықты кіргізе отырып және компания, мысалы бөлшек сауда клиенттері депозиттерінің көлемі бойынша өзінің нарықтық үлесін ұлғайту жолымен капитал нарығынан қор жасау базасын ұлғайтпақ.

Басқа қаржылық қызметтер нарығына шығу. 
Қазақстандық құнды қағаздар нарығының инфроқұрылымы, заңнамалық базаны қосқанда, әлі даму үстінде. Банк осы нарықта күтілетін мүмкіндіктерді пайдалану үшін, одан әрі тәжірибе жинау  үшін қадам басты және сақтандыру қызметін көрсететін "Казкоммерц Секьюритиз" АҚ және "Казкоммерц Полис"АҚ   еншілес кәсіпорындарының  қызметі арқылы басқа заттар арасында өз орнын алып отыр.

Дипломдық жобаның тақырыбын таңдау актуальдылығы аймақтық банк филиалдарының ресурстық базасы мен оларды тиімді тарату мәселерімен тікелей байланысты.

Коммерциялық банктің ақпараттық жүйесі келесі ішкі жүйелерді қарастырады: «Несиелеу ішкі жүйесі», «Депозит ішкі жүйесі», «Банктік қорлар ішкіжүйесі», «Валюта алмастыру ішкі жүйесі». Банктің ішкі жүйелерінің ақпараттық құрлымдық схемасы 1.1 суретте көрсетілген.

  

1.2 Ішкі жүйелер есептерінің қойылымы

 

1.2.1 «Несиелеу» ішкі жүйесі

 

«Қазкоммерцбанк» банкінің тұтынушылық несиелендіру бағдарламалары – бұл Клиентдің проблемаларыңызды шешудің ыңғайлы жолы және халықтың тұтыну тауарларын несиеге алу, әртүрлі қызметтердің ақысын төлеу, тұрғын үй, автокөлік және – өзге де құралдарды сатып алу үшін қажетті соманы оперативті түрде беру. Бұл үшін банкке көп құжат өткізудің қажеті жоқ, берілген құжаттар мұқият қаралған соң әрбір клиенттің өтініші бойынша шешім қабылданады.

«Қазкоммерцбанк» банкінің тұтынушылық несиелері – бұл ұзақ уақыт бойы ақша жинамай-ақ, өзіңіздің қалаған затыңызға жылдам қол жеткізуге мүмкіндік беретін қолайлы ұсыныс.

Қызмет көрсетудің артықшылықтары

  • Қаржыландыру құнының төмендігі. Банк кешенді несиелендірудің әртүрлі схемаларын пайдалана отырып, клиенттердің пайыздық шығындарын тиімді жасауға ықпал етеді.
  • Пайыздық мөлшерлемелерді төмендету мүмкіндігі. Несие операциялары бойынша мөлшерлемелер рынок жағдайындағы өзгерістерге сәйкес белгіленеді және түзетіледі, сондай-ақ банк пен клиенттер арасындағы ынтымақтастықтың берік орнауына қарай төмендетілуі мүмкін.
  • Несиелендіру мерзімін ұзарту мүмкіндігі. Несие желілері аясында жобаларды қаржыландыру тек төмен пайыздық мөлшерлемелерді қолдануға ғана емес, сондай-ақ несиелендіру мерзімін 3 жылдан 5 жылға дейін ұзартуға мүмкіндік береді. Несие алуға берілген өтініштер жедел түрде қаралады. Банк қызмет көрсету сапасын жақсарту үшін бар күшін салады, осының нәтижесінде жобаны сараптау жұмыстары тез арада жүзеге асырылады.
  • Несие алуға берілген өтініштер жедел түрде қаралады. Банк қызмет көрсету сапасын жақсарту үшін бар күшін салады, осының нәтижесінде жобаны сараптау жұмыстары тез арада жүзеге асырылады.

Аймақтарды қаржыландыру. Біздің банкіміздің қызметтерін Республиканың барлық облыс орталықтарында пайдалануға болады. Банктің бүкіл Қазақстан бойынша тармақталған аймақтық филиалдары мен есеп айырысу-кассалық бөлімдері (ЕКБ), сондай-ақ шет елдерде де бірқатар өкілдіктері бар.

Автокөлік, қымбат тұратын тауарлар мен қызметтер –  бұлардың бәрі көпшілікке Қазкоммерцбанктің тұтынушылық несиесінің арқасында қол жеткізу мүмкін болып отыр. Несие алу  процесін оңай және жағымды қылуға несие желісі көмектеседі!

Казкоммерцбанк жеке тұлғаларға және заңды тұлғаларға келесі түрдегі кредиттерді ұсынады

  1. Экспресс несиелер;
  2. Кредиттік линия;
  3. Ипотека;
  4. Автокөлік сатып алу;
  5. Кезек күттірмейтін мұқтаждарға;
  6. Үй жайлылығы үшін барлық жағдай;
  7. Депозитті кепілдікке қою;
  8. Кредиттік лимит.

Экспресс-несиелер – жылдам және еш әуре-сарсаңсыз

Бірнеше мыңдаған  адам ұзақ мерзімді  қолданыстағы тауарларды сатып алу немесе  кезек күттірмейтін мұқтаждарды  төлеу үшін, Қазкоммерцбанктің несиесін пайдалана алды. Экспресс-несиелеу несиені ресімдеу шарасын айрықша жылдам және ыңғайлы етеді!

Қызметтің экспресс-несие деген атауының өзі айтып тұрғандай, кепілзат болмауының және несие ресімдеудің жеңілдетілген процедурасының арқасында  қысқа мерзімде – 1 күн ішінде! - ақша алу оның негізгі сипаттамасы болып табылады.

 

Қазкоммерцбанктен ипотекалық несиелер:

  • бастапқы жарнасыз,
  • табыстарды растамай-ақ,
  • жылдығы 5,8%-дан басталатын!

Тұтынушылық несиесі бағдарламасын дамыта отырып, Қазкоммерцбанк оны одан әрі жақсартуда, қысқа мерзім ішінде пәтер не үй немесе жаңа үй құрылысына жер телімін сатып алуға болады.

 

Автокөлік сатып алуға

Қазкоммерцбанктің тұтынушылық бағдарламасы қысқа мерзім ішінде авосалоннан немесе жеке сатушыдан кез келген автокөлікті – жаңа немесе бұрын қолданыста болған – сатып алуға мүмкіндік береді.

 

Кезек күттірмейтін мұқтаждарға

Өмірде  емделуге, пәтерге немесе автокөлікке күрделі  жөндеу жасауға, дүрілдетіп керемет той, мерейтой немесе басқа салтанаттарды өткізуге қысқа мерзім ішінде ақша табу қажеттігі  жиі туындайды...

Ал өз үйінде жиһаз және компьютерлік техника, асүй пеші мен кондиционер, тоңазытқыш пен ыдыс жуатын машина, аудио-, видео-, теле- және радиоаппаратура, басқа да күрделі тұрмыстық техниканың ең жақсысы болғанын кім қаламайды дейсіз... Бұл жағдайда бұл несие түрін жүзеге асыруға болады.

 

Үй жайлылығы үшін барлық жағдай

«Қазкоммерцбанк» АҚ-мы көш басындағы сауда компанияларымен бірге «Үйге жайлылық әкелетін тауарларға арналған несие» атты жаңа бағдарламаның тұсауын кесті. Қалта көтеретін бағамен, несиелендірудің тиімді шартымен, сондай-ақ, ең аз құжат пакетімен үйіңізге қажетті тауарды сатып аласыз.

  • Банк әріптестерінің сауда нүктелерінде несиені жылдам алу;
  • Алғашқы салымның болмауы;
  • Табысыңызды растаусыз;
  • Ең аз құжат пакеті.

 

Депозитті кепілдікке қою

Қазкоммерцбанктің  тұтынушылық несиесінің ең танымал қызметтерінің бірі – депозит кепілдігімен несиелеу болып табылады.

Ол қашан пайдаланылады?

Егер клиентке шұғыл ақша қажет болса  және банкте клиент депозиті (ақша салымы)  болса, онда клиент алдында таңдау тұр.

 

Кредиттік лимит

Банктік карточкалар кредиттік және дебеттік  болып бөлінетіні белгілі. Кредиттік деген атының өзі айтып тұр, ол Клиентке  өз шотыңыздан сол уақытта бар ақшадан көп ақша алуға мүміндік береді. Егер Клиентде дебеттік карточка ғана болса, онда Клиент өзіңіздің  карточкалық шотыңыздағы бар сомамен ғана шектеледі.

Алайда «Кредиттік лимит» қызметі банктен жеке КРЕДИТТІК карточка иелері ғана емес, шот арқылы Қазкоммерцбанкте  жалақы алу үшін қызмет көрсетілетін ДЕБЕТТІК карточкалары бар «Жалақы жобаларының» қатысушыларына да   «қарыз алуына» мүмкіндік береді.

 

1.2.2 «Депозит» ішкі жүйесі

 

«Қазкоммерцбанк» банкі көп жылдар бойы жеке тұлғаларға арналған депозиттер рыногында алдыңғы қатарда келеді.
Қаржы - қаражаттарыңызды орналастыру мерзімінің өзіңізге тиімді түрін таңдай алу мүмкіндігі Сізге нақты таңдалған уақытта қаржыңыздың қозғалысын жоспарлауға көмек береді.

«Қазкоммерцбанк» банкі Қазақстан Республикасы аумағында есеп айырысу-кассалық бөлімшелердің кең желісіне ие, бұл бөлімшелердің кез келгенінде депозит рәсімдеуге болады. Сондықтан, Сізге депозит рәсімдеу үшін үйіңізден алысқа ұзаудың қажеті жоқ. ТӘБ филиалдық желісінің тағы да бір ерекшелігі - кез келген жақын жерде орналасқан есеп айырысу-кассалық бөлімшесінде (нақты бір ЕКБ-де ғана емес) депозитт ашуға да, жабуға да болады.

Салымшыларды несиелеудің жеңілдетілген шарты немесе төлем карточкаларының мүмкіндігін кеңейту түріндегі жағымды плюстар күтіп тұр.

Банк мынадай салым  типтерін ұсынады:

  • Шұғыл салымдар -  белгілі бір мерзімге орналастырылған салымдар ("Үздік", "Еркіндік", "Классикалық", "Зейнетақы").
  • Шартты салымдар – салым салушы иелік ету шартын және/немесе салымды төлеу шартын құрастыратын салым ("Сенімгерлік", "Балалар").

Салымшыларды несиелеудің жеңілдетілген шарты немесе төлем карточкаларының мүмкіндігін кеңейту түріндегі жағымды плюстар күтіп тұр.

 «Үздік» салымы

Салым сомасын өзгерту мүмкіндігі бола отырып, ең жоғары табыс алу.

"Еркіндік" салымы

«Еркіндік» салымы – икемді сақталу мерзімі бар шұғыл салымдардың бір түрі. Салым бойынша қосымша жарналар енгізу және салым сомасын бөлшектеп алу жолымен салым сомасын өзгерту мүмкіндігі қарастырылған.

"Классикалық" салымы

Қосымша жарнаны кез келген дүркіндікпен кез келген сомада  салу жолымен  салым сомасын өзгерту мүмкіндігі бар  алуан түрлі шұғыл салымдар. Салым бойынша ай сайын сыйақы төлеу қарастырылған.

"Зейнетақы" салымы

«Зейнетақы»  салымы – бұл қосымша жарналар енгізу мүмкіндігі бар жинақтау салымы. 

«Зейнетақы» салымы  зейнеткерлік демалысқа шықаннан кейін қажетті өмір деңгейін (әдеттегі деңгейге барынша жақындатылған) қамтамасыз ету үшін ең жоғарғы табыс алу мақсатымен  зейнеткерлер мен зейнеткерлік алдындағы жаста тұрған (50 жастан бастап) тұлғалардан қабылданады.

"Балалар" салымы

«Балалар» салымы кәмелетке толмаған тұлға (Салымшы) атына Клиенттің (Салушы) ақша жинауына арналған шартты жинақтау салымы болып табылады. 

"Сенімгерлік" салымы

«Сенімгерлік» салымы - кәмелеттік жастағы тұлғаға (Салымшыға) Клиент (Салушы) салған шұғыл салым.

Шот ашқан кезде, Клиенттің  салым және есептелген сыйақының уақыты келгенде Салымшыға берілуі мүмкін жағдайларды келіседі. Салымның бұл түрінің талаптары бойынша  осы шотты қосымша жарналар енгізу жолымен толықтыру және жинақ шотындағы қалдық ақша мөлшерінде бөлшектеп ақша алу мүмкіндігі қарастырылған.

1.2.3 «Валюталық бөлім» ішкі жүйесі

Валюта айырбастау операциялары – шетел валютасын айырбастау, сату, сатып алу операциялары негізінде жүргізіледі.

«Қазкоммерцбанк» банкінің валюта айырбастау операциялары – бұл ұлттық валютаны шетел валютасына қолма-қол және қолма-қолсыз айырбастау немесе керісінше әрекетте жүзеге асырылатын жедел және тиімді шешімдер.

Банктің акша айырбастау пунктері арқылы жүргізілетін айырбастау операцияларының ерекшеліктері:

  • Шетел валютасын сату және сатып алуда тиімді бағамдар;
  • Төленбейтін шетел валютасын сатып алу;
  • Тозығы жеткен шетел валюталарын инкассоға қабылдау (USD и EURO);
  • Эмиссиялық шетел валютасымен жұмыс істеу;
  • Қомақты соманы иелену мүмкіндігі;
  • Айырбасталатын валютаның сомасын шектемей анықтама-сертификат беру;
  • Арнайы бағам бойынша валютаны жоспарлы мәміле бойынша иелену. Яғни, Клиент алдын-ала белгілі сомадағы валютаға тапсырыс бере алады (мин. 20 000 АҚШ доллары немесе өзге валюта баламасында) және арнайы бағада сатып алады немесе сатады.
  • Шетел валютасының қолдан жасалмағандығын тексеру.

«Қазкоммерцбанк» Банкі ақша айырбастау операциялары – бұл өте ыңғайлы шешім, Клиент ұлттық және шетел валютасында кез-келген операцияларды жүзеге асыра алады.

«Қазкоммерцбанк» Банкі көптеген жылдар бойы ақша айырбастау операциялары рыногында үздік қызмет көрсетіп келе жатқандардың бірі. Жеке және заңды тұлғаларға осы бағытта қызметтің кең ауқымды түрін ұсынады.

Тиімді баға белгіленімдерімен валюта айырбастау операцияларын жүзеге асырып, клиенттерге валюта бағамы рыногындағы бағамның ауытқуына назар аудармауыңызға мүмкіндік жасайды.

 

1.2.4 «Ресурстар» ішкі жүйесі

 

«Қазкоммерцбанк» АҚ қызметінің басты бағыттарының бірі заңды тұлғаларды қаржыландыру болып табылады. Банк өз қаражаттарыменен, сондай-ақ шетелдік несие желілерін тартумен қысқа мерзімді қаржыландыруды, орта және ұзақ мерзімді қаржыландыруды жүзеге асырады.

Құрылымдық қаржыландыру «Қазкоммерцбанк» АҚ-ның негізгі міндеттерінің бірі өз клиенттерінің қызметін қолдау және дамыту.

Банк өз клиенттеріне шетелдік несие желілері шеңберінде қысқа мерзімді, орташа мерзімді, ұзақ мерзімді несиелеудің жаңа өнімдерін ұсынуға дайын, атап айтқанда:

  1. Сауданы қаржыландыру
  2. Инвестициялық жобаларды қаржыландыру
  3. Жобалық қаржыландыру

 Қандай да бір жобаны уақтылы қаржыландыру оның іске асуына себеп болады, ал егер қаражат қарастырылмаған жағдайда тамаша жобалар тек қағаз бетінде ғана қалып қояды.

Артықшылықтары

  • Қаржыландыруларды төмендету. Банк кешендік несиелендірудің әртүрлі сұлбаларын пайдалана отырып, клиенттердің пайыздық шығындарын тиімді жұмсауға ықпал етеді.
  • Пайыздық мөлшерлемелерді төмендету мүмкіндігі. Несие операциялары бойынша мөлшерлемелер рыноктық конъюнктурадағы өзгерістерге сәйкес белгіленеді және түзетіледі, сондай-ақ мөлшерлемелер банк пен клиенттер арасындағы ынтымақтастықтың ұлғаюына қарай төмендетілуі мүмкін.
  • Несиелік өтініштер жедел түрде қаралады. Банк қызмет көрсету сапасын жақсарту үшін барлық мүмкіндіктерді қарастырады, осының нәтижесінде жобаны сараптау жұмыстары тез арада жүзеге асырылады.
  • Біздің банктің қызмет түрлерін Республиканың барлық облыс орталықтарында пайдалануға болады. Банктің бүкіл Қазақстан бойынша тармақталған аймақтық филиалдары мен есеп-айырысу кассалық бөлімдері (ЕКБ), сондай-ақ шет елдерде де бірқатар өкілдіктері бар.

Ішкі жүйелер есептерінің ақпараттық байланысы 1.2-суретте көрсетілген.

 

 

1.3 Бағдарламалық қамтаманы құруға негіздеме

 

Қазіргі таңда коммерциялық банктердің өркендеп өсуіне байланысты әр-бір жеке банке өзінің ақпараттық жүйесінің болуы және ВЕБ – порталының болуы үрдіске айналуда. Сонымен қатар жыл санап банктердің ішкі жүйелері жаңаруда. Біздің алдымызға қойған мақсатымыз кез-келген коммерциялық банкке арналған ақпаратты жылдам өңдей алатын бағдарламалық қамтама құру. Соның ішінде бізбен таңдалған ішкі жүйе несиелеу. Себебі кез-келген банк қазіргі таңда несие беру бағытын қарқынды түрде дамытуда. Құрастырылатын бағдарламалық қамтама банк қызметкерінің күнделікті жұмысын жеңілдетеді.

Банктің күндік жұмыс бағыты 1.3 – суретте көрсетілген.

Машиналық емес ақпараттық қамтама келесіден тұрады:

  • жағдайлар мен объектілер идентификациясы;
  • жағдайлар мен объектілер сипаты;
  • деректерді нормалау;
  • сәйкес құжаттарда деректерді көрсету.

 

   

2    Бағдарламалық кешенді жобалау

 

2.1  Ақпараттық жүйенің негізгі принциптері, мақсаты

 

ақпараттық жүйенің негізгі принциптеріне және мақсаттарына келесілер жатады:

  1. Мақсаттылығына байланысты ақпараттың мазмұнына және оның характеріне талаптарын анықтау;
  2. Орталықтандырылған және қайта орталықтандырылған басқарудағы ақпараттың сақталу, қолданылу және ұсыну жүйесін өңдеу;
  3. Бүкіл кәсіпорынның және әрбір жұмыс бөлімшелерінде техникалық құралдарға деген қажеттіліктерін анықтау (соның ішінде компьютерлік техникалар);
  4. Бағдарламалық қамтамасын құру, мәліметтер қорын жасау және оны қолдану;
  5. Цифрлық ақпаратты жинау және өңдеу, маркетинг, жоспарлау, бақылау бағдарламаларының құру процесінде көп варианттық есептер жүргізу;
  6. Автоматтандырылған өңдеу және мәтіндік ақпаратты беру;
  7. Кәсіпорындардың және оның бөлек бөлімшелеріне көшіргіш құрылғылармен, телекстермен, барлық байланыс құралдармен және коммуникациялармен қамтамасыздандыру;      
  8. Административті-басқару жұмысын компьтерлік техникаларын қолдану негізінде автоматтандыру.

Ақпараттық жүйелерінің маңызды мақсаттарының бірі келесілер:

  • Басқарудың және өндірістік бөлімшелердің жоғары деңгейде қаражаттық есеп беру мәліметін жинау және өңдеу қызметін белгілеу, ол сапаны жоғарлату және кәсіпорын бойынша финанстік ақпараттың дер кезінде түсуі мақсаттарында жүргізіледі;
  • Алғашкы мәліметтің жинау, өңдеу және сақтау жүйелерінің негізгі бағыттарын анықтау;
  • Ақпаратты өңдеу технологиясының дамуының негізгі бағытын анықтау;

Әрбір басқарушының өзіне керекті нақты ақпараттың қажеттілігін анықтау - өте қиын жағдай  және оның шешімі, басқарушының тәжірибесінен және функциясынан тәуелді болады, және де оның басқару шешімін қабылдаудағы өкілеттілігіне байланысты. 

Автоматтандырылған басқарылатын ақпараттар жүйесі, ақпаратты тез өңдеу негізінде қолданылады, олар жоспарланған көрсеткіштер, ауытқулар туралы ақпаратты беру қызметін атқарады.

Электронды есептеу машинасын тиімді қоданылуы келесі шарттардан тәуелді болады:

  • есептеуіш машинасының өзінің шығарылуы;
  • олар үшін бағдарламалық қамтамасыздандыруды құру;
  • қолдану ортасын дайындау. 

Электрондық техникамен жабдықтануы басқаруға, қағаздарға кететін шығындарды азайтуға, жобалы-конструкторлық жұмыстардың тиімділігін жоғарлатуға көмек береді және де тиімді ішкі фирмалық жобалауды қамтамасыздандырады.

Қазіргі таңдағы шарттарға байланысты электронды техниканы екі негізгі бағытта қолданған жөн:

  • Кеңселік істе – секретарь-машинисткаларды және іс жүргізушілерді ауыстыру үшін;
  • Бухгалтерлік істе – жазбаша қаражаттық құжаттарды дайындау үшін, банктермен және қаражаттық мекемелермен кассасыз байланысты жүзеге асыру үшін.

 

2.2    Жалпы бағдарламалық қамту таңдау

 

Автоматтандырылған жүйелерге және ЭЕМ-ға арналған бағдарламалық қамтамасыздандыруды бірыңғай кешенге ұйымдасқан бағдарламалық құралдардың жиынтығы деп атайды және олар күнделікті қолдануға арналған ЭЕМ-мен жабдықталған жұмыс орында арнайы функциялардың, есептердің орындауын қамтамасыз етеді.

Қазіргі таңдағы бағдарламалық құралдар, автоматтандырылған жүйені қамтамасыздандыратын бағдарламалық құрам ең алдымен екі категорияға бөлінеді:

  1. Жүйелік бағдарламалық құралдар;
  2. Пайдаланушылық бағдарламалық құралдар.

Жүйелік бағдарламалық қамтамасыздандырудың сипатталуы,   бағдарламалық құралдардың қолданылуы жүйелік тағайындаумен байланысты. Жүйелік бағдарламалар, қолданушыларға сол есептеуіш жүйе жағынан қызмет көрсету процесінде есептеу жүйесі ретінде қызмет көрсетеді.

Пайдаланушы бағдарламалық құралдардың сипатталуы, қолданушының есептерін қамтамасыз ету және ұйымдастыру жолымен, қызмет етуімен байланысты. Осы категорияның бағдарламалық құралдарының өзі: арнайы және қолданбалы болып бөлінеді, сәйкесінше ол бағдарламалық қамтамасыздандырудың арнайы және қолданбалы компоненттерін құрастырады.

Арнайы бағдарламалық құралдар, автоматтандырылған жүйенің арнайы есептерін шешуіне бағытталған, яғни басқа жүйеде емес сол жүйеде шығатын есептерін шешеді және де осы жүйеде сәйкесінше қолданады.

Ал қолданбалы бағдарламаның  сипатталуы, олар пайдаланушы ретінде қолданылып әр түрлі жұмыс облыстарында кездесетін арнайы есептер бөлімін шешуге бағытталады, бұл жерде қолданушы осы бағдарламаның құрастырушысы емес, ол қандайда бір өзгертусіз бағдарламаны дайын түрде қолданады.    

Қолданбалы бағдарламалық қамтамасыздандыру жалпы және арнайы тағайындалған бағдарламалық құралдарына және кәсіпшілік деңгейге бөлінеді. Бағдарламалық құралдардың жалпы тағайындауына мыналар жатады:  мәтіндік редакторлар, баспа жүйесі, графикалық жүйе, деректер қорының басқару жүйесі, интеграцияланған жүйе. Бағдарламалық құралдардың арнайы тағайындауына мыналар жатады: авторлық жүйелер, эксперттік жүйелер, мультимедиа жүйелері, гипермәтіндік жүйелер. Бағдарламалық құралдардың кәсіпшілік деңгейі мамандардың автоматтандырылған жұмыс орнынан, ғылыми зерттеулердің автоматтандырылған жүйесінен, автоматтандырылған жобалау жүйелерінен, техникалық процестің автоматтандырылған басқару жүйесінен тұрады.

Бағдарламалық қамтамасыздандырудың құрамына кіретіндер: стандартты, типтік және арнайы бағдарламалық қамтамасыз ету.

Стандартты категориясына жататын бағдарламалық құралдардың  сипатталуы, бұл бағдарлама бір бағдарламалық жүйеден басқа жүйелерге кедергісіз тасымалдана алады және қосымша өзгертусіз қолдана алады. Олар дербес компьютер жағынан пайдаланушыға стандартты қызмет көрсетуге арналған  арнайы бағдарламалық комплекстен тұрады. Әдетте мұндай бағдарламалық құралдарға жүйелік тағайындау құралдары жатады, ал ең алдымен – ол операциялық жүйелер. 

Стандартты бағдарламалық қамтамасыздандыруға операциялық жүйе жатады. Операциялық жүйе есептеу жүйесінде есептеу процесін ұйымдастыратын бағдарламалық комплекс болып табылады.

Дипломдық жобада құрастырылған бағдарлама Windows XP операциялық жүйесін қолдануымен алдын ала ескерілген, өйткені бұл жүйені қолдануға ыңғайлы, қазіргі дербес компьютерлерде тиімді жұмыс істейді, әр түрлі болатын жылжымалы және кеңейтілген жүйені оңай құруға мүмкіндік беретін стандартты технологиямен жұмыс істей алады, аппаратты құрылғыларды автоматты түрде анықтау және қалпына келтіруге болады, мұндай жүйе қолданушыға құрылғыларды оңай құруын және қалпына келтіруін қамтамасыз етеді. 

Типтік бағдарламалық құрылғылары стандартты бағдарламалық құрылғы сияқты, тек айырмашылығы қолдануға қойылған кезде нақты жүйенің құрамында нақты бір қолданушының күйіне келтірілуі керек. Бұл қолданушыға арналған және ақпаратты өңдеудегі типтік есептерді шешуге арналған бағдарлама комплексі. Олар компьютердің функционалдық мүмкіншіліктерін кеңейтуге, мәліметтердің өңдеу процесін басқаруға және бақылауға арналған.

Арнайы бағдарламалық құрылғылар автоматтандырылған жүйенің арнайы есептерімен өңделеді. Олар нақты бір ақпаратты жүйені жасау кезінде құрылған бағдарламалық жиыннан құралады. Мұндай бағдарламалық құралдар мамандандырылған автоматтандырылған жұмыс орындарының жұмысын толық қамтамасыздандырады. 

 

 

2.3   Ақпараттық деректер қоры

Деректер қоры қызметкерлер, жабдықтаушылар, есептеу нәтижелері, жабдықтаушылармен байланысы және тағы басқа мәліметтерді сақтау үшін қолданылады.

Ақпараттық деректер қоры коммерциялық кәсіпорынның шаруашылық қызметінің барлығын және олардың сауда бөлімшелерінің статистикалық көрсеткіштердің барлық комплексін қамтиды. Әдетте, деректер қорын құру кезінде, біріншіден оның сақтау және деректерінің жаңартуы туралы сұрақтар шешіледі, сонымен қоса, деректердің бір-бірімен байланысы, олардың өзара келісушілігі, деректер қорында сақталатын мәліметтердің салыстыру және бағалауды өткізу мүмкіншілігі. Бұл біріктірілген топтардағы (файлдар) алғашқы мәліметтердің сол реквизиттерімен біріктіру кезінде маңызды мағына береді. Деректер қоры айқын жүйелік негізінде басқарушылардың деректер қорының негізгі пайдаланушыларының талаптарын ескере отырып әрдайым жаңартылып отырады. 

Көптеген ұйымдармен кәсіпорындарда қызметкерлердің кадрлық құрамы туралы ақпарат сақталатын, күнделікті жаңартылатын және максимальді толық деректер қоры құрылған. Ақпараттың таңдалуы оның басушы құрылғысына жіберуімен басталады, ол штаттардың жинақылығы туралы, кәсіпорын ішінде кадрлардың жұмыс істеуін, жұмысшыларды жинау және шығарып тастау, олардың квалификацияларының жоғарлауын бақылауға мүмкіндік береді.

Компьютерге енгізілген деректер қорының пайдалана білуі ақпаратты алу процесін жылдамдатады және қазіргі таңдағы ғылыми және техникалық мәселелер шешімдеріне арналған зерттеулер әдістердің дұрыс және дәл таңдалуына мүмкіндік береді.

Барлық ішкі фирмалық ақпарат жүйесін ереже сәйкес мамандандырылған басқару аппараты басқарады. Жалпы алғанда ол мыналарды қамтиды:

  1. Бүкіл фирмаға қызмет көрсететін есептеуіш орталығы;
  2. Ақпараттың орталық қызметі;
  3. Ақпараттық жүйе, өндірістік бөлімшелерде мына бөлімдерден тұрады: ақпаратты өңдеу және анализ жасау бөлімі, кіріс және шығыс құжаттаманы өңдеу бөлімі, есептеу техника, ақпараттық материалдардың берілу және сақтау бөлімі.

Сонымен қоса, ақпараттың оптикалық сақтаушыларда сақталатын жазбаларды сақтайтын орталық құрылады және локальді есептеу желісі арқылы біреудің сұранысы бойынша дер кезінде жеткізіледі.

Қазіргі таңдағы ірі кәсіпорындарда деректер қорының және жазулардың басқару орталығы құрылған, оның қызметіне барлық жазуларды ішкі фирмалық ақпарат жүйелерін тиімді құру негізінде бірыңғай ету болып табылады.

Бұл қызмет, жазулардың толық жетілдіру жүйесін біріңғай ішкі фирмалық бағдарламасын өңдейді және өндіріс бөлімшелерінің бәріне көмек көрсетеді.  

Сауда процесіне және фирманың ақпаратты-басқару қызметіне компьютерлердің енуі жаңа  профессионалды қызмет түрлерінің шығуына және дамуына әкелді, соның ішінде программисттерге, операторларға, ақпарат өңдеушілерге қызмет көрсету.

Деректер қорының қолдану қажеттіліктерінің жылдам дамуы, ДҚБЖ-не жаңа талаптарды ұсынды:

  1. Ұсынылатын мәліметтердің кең спектрдегі түрлерін қолдау және олармен жұмыс жасау (оларға кіретіндер фактографиялық, деректі, суретті-графикалық мәліметтер);
  2. Пәндік облыстардағы объектілер арасындағы әр түрлі қарым қатынастағы деректер қорының тиімді және нақты ұсынылуы (мысалы, визуалді деректердің қамтамасыз етуінің кеңдік-уақытшалары);
  3. Дедуктивті деректер қорының орындалуы және мәліметтердің қайшылық еместігін қолдау,
  4. Операциялық жағдайдағы және әр түрлі пәндік облыстың кең диапазондағы деректер қорының бүтіндігін қамтамасыздандыру;
  5. Таратылған деректер қорын басқару, бірдей емес деректер қорын интеграциялау.

Деректер қоры – бұл бір бірімен жалпы тақырыппен немесе тағайындалуымен маңызды байланысқан мәліметтердің жиынтығы.

Деректер қорының құру принциптері. Деректер қорын жобалау кезінде комек көрсететін бірнеше кеңестерді айта кетуге болады.

Бастапқы жобалау мәселесіне көп көңіл бөліп байсалды келу қажет: қолданбалы облыстың ерекшеліктерін және барлық бөлшектерін анықтап алу керек, деректер қоры қандай ақпараттан тұратынын толық білу керек, сонымен қоса, қанша кесте болу керек екендігін анықтау керек. Деректер қорының функционалді талаптарын ескере отырып, деректер қорындағы негізгі есеп беру, форма және сұраныстарының шығаруын анықтап алу керек. Бастапқы деректер қорының жобалауына кеткен уақыт, Access-те құрған кезде өзін өтейді.

Деректер қорының жобалау процесіндегі ең бірінші қиын этаптарының бірі, ол кесте құру болып табылады, өйткені деректер қорын беретін (есеп беру, шығу формалары және т.б.) оның нәтижелері, кесте құрылымы туралы толық мәлімет әрқашанда бермеуі мүмкін. Кестелер проектісін жасаған кезде келесі негізгі принциптерге жүгінген жөн болады:

  • Кестедегі ақпарат қайталанбауы керек. Кестелер арасында да қайталану болмау керек. Қандай да бір ақпарат тек бір кестеде сақталады және оның өзгертілуі де бір жерде орындалады. Бұл жұмыстың тиымды істеуіне әкеледі, сонымен қоса, әр түрлі кестедегі ақпараттың бірдей болмау мүмкіншілігін шығарады.
  • Әр кесте бір тақырыпта болатын ақпараттан тұру керек. Әрбір тақырыпқа мәлімет оңай өңделеді, егер олар бір-бірімен байланыспайтын кестелерде болса. Мысалы: қызметкерлердің және оның жұмысты орындау туралы мәлімет әр түрлі кестелерде сақталуы дұрыс болады, өйткені жұмыс істеу туралы мәліметті өшірген кезде қызметкер туралы мәлімет деректер қорында сақталғаны дұрыс.

Деректер қорын дұрыстау этапында, оны нақты мәліметтермен емес кейбір мысал мәліметтермен толтырылуы қажет, себебі алынған нәтижені тез арада тексеру үшін.

Деректер қорының басқару жүйесі (ДҚБЖ) – бұл деректер қорынан ақпаратты сақтауға және алуға мүмкіндік беретін құрылғы. Деректер қоры реляционды емес (бір кестелік) және реляциондық (көп кестелік байланысқан) болады. Деректер қорының басқару жүйесі ақпараттық қорларды және оны басқару үшін және күрделі сұраныстағы мәліметтердің таңдалуы, мәліметтердің математикалық өңделуі, сортировка, фильтрация жасау үшін құрылады. Ең көп тараған деректер қорының бірі – бұл үлкен көлемдегі ақпаратқа арналған ақпаратты-мәлімет жүйесі. Архив – бұл ақпарат қоймасы десек те болады, ал деректер қоры бұл ақпараттар қоймасы және оны өңдеу құрылғысы. Деректер қорының мысалына мыналарды жатқызуға болады: мысалы, «09» қызметі, пәтер ауыстыру қызметі, танысу қызметі,  қоймадағы және дүкеннің прилавкасындағы тауарлар туралы ақпарат, жол полициясындағы автокөлік туралы ақпарат, кәсіпорын қызметкерлерінің анкеталық мәліметі, ғылыми эксперименттің өткізу нәтижелері және тағы басқаларды мысалға әкелсек болады.

Дүние жүзінде деректер қорының басқаруының әртүрлі жүйесі бар.

Бағдарламалаудың қажеттілігі кіші бизнеске деректер қорының кең енуін әрдайым тоқтатып тұрды.

Деректер қорының структуралық ұйымдастыру сұрақтарын  қарастырайық. Өзінің маңызы бойынша деректер қорының басқару жүйесі, бұл деректер қорымен жұмыс істеген кезде операциялық жүйесінің мүмкіншіліктерін кеңейту аспабы болып табылады. Деректер қорының ұйымдастырылуын екі жақтан анализ жасауға болады: объектілер қатынасының сыртқы машиналық логикасында және оның кейінгі ішкі машиналық, физикалық орындалуында.

Пәндік облыс объектілерінің қатынастық және қасиетінің логикалық ұсынылуы сыртқы ақпаратты-логикалық әдістерінің құрылуымен анықталады, ол мәліметтердің физикалық орналасу тәсілдерінен тәуелді болмайды. Мұндай үлгілерде объектілер – жазулар түрінде, қасиеттер – жазулардың полялары түрінде, ал қатынас – жазулардың түрлер және поля арасындағы байланыс түрінде көрсетілген. Логикалық үлгілердің көрнекті көрсетілуін екі тәсілмен көрсетуге болады: графикалық және кестелік тәсілмен. Графикалық тәсілде, схема, жазу және басқа байланыс үлгілерде  ориентирленген граф түрінде құрастырылады. Ал кестелік тәсілде, әр объектілерінің үлгілеріне (типу) коптеген жазу полясы бар кесте сәйкес келгенде.

Ақпаратты-логикалық үлгінің үш түрі белгілі:

  1. Мәліметтің иерархиялық үлгісі графикалық тәсілде негізделген және «ағаштың» бір бұтағынан мәліметті іздеуді қарастырады, бұл жерде әр бір байланыс шыңы, тек одан да жоғары деңгейдегі шыңдығы байланыспен болады. Іздеу жүргізу алдында мәліметке ең басты элементтен бастап толық жолын көрсету керек.
  2. Мәліметтің желілік үлгісі мәліметтің иерархиялық үлгісі сияқты графикалық тәсілде негізделген, бірақ байланыстарының санына шексіз «ағаш» күрделендіру жіберіледі. Бұл күрделі іздеу структурасын құруға мүмкіндік береді.
  3. Деректер қорының реляциондық үлгісі кестелік тәсілді іске асырады. Деректердің реляциондық үлгісіндегі кесте – қатынас деп аталады, жол – кортеж, ал бағаналар – атрибут деп аталады. Атрибуттың коптеген мүмкін мәндері болатын облыс, атрибут-доменнің анықтама облысы болып табылады.

Реляциондық қор – бұл, деректердің байланысқан кестеде болатын қор, және де әр бір кесте бір объект туралы ақпараттан тұрады, яғни кесте арасында байланыс құрылады, соның арқасында кез-келген мәліметті, кез-келген кестеден тез және оңай алуға мүмкіндік туады.

 

  1. Техникалық және аппараттық құралдарға таңдау жасау

 

Ішкі фирмалық жүйеде біріншіден есептеу техникасы - компьютер қолданылады, керекті периферияларымен жабдықталған, электронды жазу машиналары, микро-ЭЕМ-сы ендірілген терминалды құрылғылар, телекоммуникация құралдары, мәтіндік ақпаратты өңдейтін автоматтандырылған құрылғы және де дербес немесе ірі денгейлі ЭЕМ-ры қолданылады.

ЭЕМ-сы біріншіден, мәліметті өңдеуге және әр түрлі есептерді шешуге қолданылады. Қазіргі заманға байланысты ЭЕМ-сы көбінесе сандық емес ақпаратты өңдеуге қолданылып жатыр (мысалы, мәтіндік немесе графикалық) және «есептеу техникасы» деген термин компьтердің көмегімен шығарылатын есептерге сәйкестігі қазір аз.

Қазіргі таңдағы ЭЕМ-ры бір уақытта сандық, мәтіндік және графикалық ақпараттырды өңдеуге қабілетті.

Басқарудың автоматизация процесіндегі мини-ЭЕМ-ры келесілерге қолданылады:

  • өндірістің оперативті жоспарын құрып және оның орындалуына бақылау жасау;
  • өндіріс процесіне керекті материалдар қорларының қозғалысын бақылау;
  • еңбек ақы төленуін есептеу;
  • тапсырыстардың түсуін бақылау;
  • тауар өтімі туралы мәліметті анализдеу;
  • түскен төлемдерді тіркеу;
  • есеп беруді және есептілікті жүргізу.

ЭЕМ-ді өндірістін басқару жүесінде қолдануы ең маңызды рольді атқарады. Бақылау бөлімдерінде орналасқан ЭЕМ-ры құрастыруға түсетін бөлшектердің және детальдардың сапасын тексереді (салмағын тексеру, стандартқа сәйкес қолдану мөлшері).

Телекоммуникация жүйелерінің және сонымен қоса локальді есептеу желі технологияларының дамуы, сандық және мәтіндік ақпараттарды өңдейтін барлық техникалық құрылғыларды, бір ішкі фирмалық ақпарат жүйесіне біріктіруіне мүмкіндік берді. Ақпараттық жүйенің ең тиімді жүйесі деп бір уақытта, бір жүйеге біріктірілген есептеу техникасын және мәтіндік ақпартты автоматты өңдеу құрылғысын қолдану негізінде болатын жүйені айтамыз. 

Диплом  жобасында ақпарттық жүйенің есептері жұмыс  істеу үшін  компьютер  Intel  Pentium IV 700/256 Mb, RAM /40Gb, баспа құрылғысы  принтер- HDD  HPackard 610 (A4, 8ppm,600*600 dp1,2 Mb,  10 pages мин  шығарады), STIK600  UPS  тоқпен қамтамасыздандыру  блок    пайдаланады.

Берілгендерді  бағалаудан  шығатыны, көрсетілген  талаптар  микропроцессордың  тактілі  жиілігін  320-400 мГц  шамасындағы  көрсеткішке  әкеледі.  Ал  мұны  таңдалынған  PC  моделі Intel  Pentium IV микропроцессоры  қанағаттандырады.  Берілген  машинаның  жүйелік  платасы  АТХ  форматта. Микропроцессордың   өзі   карталардың   кеңейтілуіне  арналған  слоттардан  алыс орналасқан. Бұл  компьютерге  толық өлшемді  қосымша  платаларды  орнатуға  және  микропроцессордың   өзін  оңай  орнатуға  мүмкінідк  береді.

Жады модельдерін  орнату   бұл жағдайда  да  ешқанадай  проблемасыз  орнатыла  алады. Бұл компьютерді  жаңартуға  мүмкіндік   береді.  Разъемдардың  оңай орналасуы  кабельдердің   ұзындығын  кішірейтеді.  Бұл  мәліметтерді  жоғары  жылдамдықта  беретін  интерфейстерді  қолдануға  мүмкіндік   береді.  АТХ  спецификациясы  келесідей  орналасқан панельді анықтайды, тізбекті  және параллельді  интерфейстер  үшін  разъемдар орналасқан,  клавиатура, монитор, тышқан, аудио- және  MIDI – құрылғылары  үшін  порттар  орналасқан. Қажет   жағдайда  ISDN  моделі  және  локальдық  желі  үшін  разъемдарды  орналастыру мүмкіндігі  бар.

Операциялық жүйе  Windows XP Professional версия 2002, Service Pack 1 қолданылды. Бұл  жүйе   үшін  орташа  56 Мб  ОЕҚ  қажет.  Сонымен  қатар, келіп жатқан  үлкен  көлемді  ақпараттарды  өңдеу  және  желіде  жұмыс    істеу оперативтік  жадыны  таңдауды  шартылайды. Оның  көлемі  128 Мб құрайды.

ЭЕМ-ң осындай моделінің таңдалуы, құрылған бағдарламаның эксплуатация кезінде ақпараттың өңделуіне қажетті ресуртары бар. 

 

2.5   Бағдарламалау тілі мен құрылымына таңдау жасау

Бағдарламалық  тілдің  ішінен Delphi 7.0 бағдарламалық  ортасын таңдадым. Бұл  бағдарламалық  тілді  таңдаған  себебім  кездейсоқ  емес,  өйткені оның  келесідей  артылықшылықтары   мен   қолдану  мүмкіндіктері  көп.   Delphi  бағдарламалау  тілі  кез  келген  қосымшаны  дайындауға  болатын  жылдамдығы  тез   қуатты  тіл.

Delphi 7.0 нұсқасы Windows32  операциялық  жүйесінің  негізінде дайындалған.  Delphi –де Паскаль  тілінде  орындау   мүмкін және  мүмкін  емес  күрделі  процесстерді  бағдарламалауға  болады. Delphi-дің  негізгі  ерекшелігі- онда  қосымша  құруда   компоненттік  және  объектілік  тәсілдер  пайдаланылады. Бұл  бағдарламалау  технолгиясында   нағыз  революция  жасады  деуге  болады. Компонентік  тәсілдің  мәнісі жеңіл: әр  қосымша  кітапханасы  бағдарламалау  ортасында  дайындалып, арнайы  іс- әректтерді  орындайтын  компонентер   элементтерінен  жинақталынады. Олар  жеткіліксіз  болса, объектіні  өңдеуге  арналған  үстеме  бағдарлама  құрылады. Delphi-де  қолданылатын  негізгі  кітапхананы визуальді   компонентер  кітапханасы деп  атайды. Пайдаланушы  жаңа  компонент  дайындап, оны  осы  панельге  қосуына да болады.

Delphi Windows  жүйесінде бағдарламалаудың  ыңғайлы  құралы.  Онда көптеген  операторларды  пайдаланып  бағдарлама дайындау, бағдарлама  мәзірін  құру, анимация, мультимедия  процесстерін ұйымдастыру, OLE- технологиясын  пайдаланып, басқа  офистік   қосымшаларды  шақыру, оларменнен  жұмыс істеу  және      т.б.  іс- әрекеттерді орындау да  мүмкін.

 Delphi  құрамында  дайындалған  компилятор  әдеттегі  Р- кодқа  емес, бірден  машиналық  кодқа  компиляцияланады.  Осы  себепті, қазіргі  кезде  ол  дүне  жүзіндегі   компиляторлардың  ең  жылдамы. Оның  компиляциялау  жылдамдығы  Паскальда  компиляциялаудан  он  еседен  арттық, 1 мин.  шамамен  120 мың. жолдан  асады.

Delphi   екі  түрде  дайындалған: біріншісі- күрделі  қосымшаны   бірлесіп  дайындаушылар  үшін, екіншісі- қалған  бағдарламалаушылар  үшін.

Delphi-ді   Паскаль    бағдарламалау  тілімен  жұмыс  істеген  адамдардың  менгеруі көп  қиындық келтірмейді. Бірақ, мұнда бағдарламалауды  үйрену  үшін объект, оқиға, қасиет  түсініктерімен  еркін танысып, онда  компонеттерді пайдалану  және түрлі  командалардың  жазылу  түрлерін  білу  қажет.Delphi-де пайдаланылатын  оқиғалар  және  түрлі  класстарға, компонентерге меншіктелінетін  қасиеттер   мәндері көп. Нақты есептерді шешу  бағдарламаларын  құруды  үйрену  арқылы  ғана  Delphi-де  бағдарламалауды үйренуге болады. Ол үшін  кітапқа енгізілген бағдарламаларды іс жүзінде орындап  және оларға  түрлі  өзгерістер енгізіп, жаттығуы да мүмкін. Жетістік тек  тәжірибеге  байланысты.

   

ҚОРЫТЫНДЫ

Дипломдық жоба «Банк филиалы клиенттері бойынша есептерді шешуде ақпараттарды өңдеуге арналған бағдарламалық қамтама құрастыру» тақырыбында орындалған. Банк қызметкерлеріне арналған бағдарламалық өнім Delphi 6.0, бағдарламалау ортасында құрылған. Құрастырылған өнімде Казкоммерцбанк ұсынатын барлық несиелік қызметтер толық сипатталған. Банк қызметкеріне арналған бағдарламалық қамтамада жеке тұлғалар мен заңды тұлғаларға несиелік шарттары дұрыс берілген. Дипломдық жобада ақпараттық жүйенің бағдарламалық және аппараттық қамтамасыздандырылуы қарастырылған. Сонымен бірге, бағдарламаның бағдарламалық және техникалық іске асырылуы, бағдарламалау тілі мен бағдарламалау ортасы бағдарламалық қамтама үшін таңдау жасалынған.  

Жоғарыда аталған бағдарламалық қамтаманы құрастыру үшін бағдарламалық және техникалық құралдар құрамы керекті. Деректер қорын басқару жүйесі ретінде деректер қорын құру үшін DatabaseDesktop.Paradox 7 қажет. Бұл бағдарламалық құралдардың қатесіз және оңтайлы жұмыс істеуі үшін жүйелік минимальды шарттар құрамы қажетті, олар дипломдық жобаның екінші бөлімде қарастырылған. Шарттар бойынша компьютер микропроцессордың тактілік жиілігі 400 MHz кем емес, оперативті сақтау құрылғысы (RAM) 32 Mb кем емес, винчестер ең кіші 10 Gb жоғары және операциялық жүйе Windows 9x және жоғары. Техникалық құралдар кешені керек етілетін талаптарға толық жауап береді.

Жобаның технико-экономикалық негіздемесі жасалған, ол жобаның жоғары экономикалық тиімділігі жоғары екендігін көрсетеді. Бағдарламаның өзін-өзі өтеу мерзімі » 4,1 ай, ал жалпы бағдарлама құны 177576 тенге. Бұдан шығатын қорытынды бағдарлама өз құнын 4,1 айда өтеп, құрастыру мен ендіруге кеткен барлық шығындарды өтейді.

Тіршілік қауіпсіздігі бөлімінде барлық тіршілік қауіпсіздігі ережелері мен осыған қатысты сұрақтар қатары қарастырылған.

 

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

 

  1. Бояринов А.И., Кафаров В.В. Методы оптимизации в химической промышленности. М. Химия, 1969.
  2. Атаманюк В.Г., Ширшев А.Г., Акинов Н.И. Гражданская оборона. М; Высшая школа, 1986.
  3. Основы построения АСУ./Учебн.пособие для вузов., под ред. В.И.Костюка. – М.: «Советское радио», 1977 – 304 с.
  4. Автоматизированные системы управления предприятиями.:Учебник для вузов/ В.Н.Четвериков, Г.Н.Воробьев, Г.И.Казаков и др., под ред.В.Н. Четверикова. – М.:Высшая школа, 1979 – 303 с., ил.
  5. Б. Банди. Методы оптимизации. Вводный курс. М. Наука.
  6. Джон Д. Рули и др. Сети Windows NT 4.0: Пер. с англ. – К.: Издательская группа BHV, 1998.
  7. Закон Республики Казахстан об охране труда // В редакция Закон РК от 22 января 1993г. № 1915 - XII.
  8. Кодекс законов о труде РК // С изменениями и дополнениями - Алма-Ата: Казахстан, 1990г.
  9. Н. Рубенкинг. Турбо Паскаль. – М., «Мир», 1993. – В 2-х томах.
  10. П. Грэй. «Логика, алгебра и базы данных». М.: «Машиностроение», 1989
  11. А.Г.Мамиконов. Основы построения АСУ.: Учебник для ВУЗов. – М.:Высшая школа – 1981. – 248 с.
  12. Т. Шуп. Решение инженерных задач  на ЭВМ. Практическое руководство. М. Наука.
  13. Дейт К.Дж.”Введение в системы баз данных”:Пер. с англ. - К:Диалектика, 1998. - 784с.: ил.
  1. Каррабис Дж. - Д. “Программирование на dBase III plus”: М: Финансы и статистика, 1991. - 240с.: ил.
  2. Мартин Дж. “Организация баз данных в вычислительных системах”:
    пер. с англ. - М:Мир, 1990. - 660с.:ил.
  3. Тригер Д.Я. “Технико-экономическое обоснование и информационное обеспечение дипломных проектов (в области физики и вычислительной техники)”:Учебное пособие - М: МИФИ, 1982. - 44с.
  1. Эриванский Ю.А. “Экономическое обоснование эффективности программных средств вычислительной техники”:М: МИФИ, 1990. - 67с.
  1. Горев А., Ахаян Р., Макашарипов С. «Эффективная работа с СУБД» - СПб.: Питер, 1997. –704 стр.: ил.
  2. Компьютерные системы и сети: Учебн. пособие/ В.П.Косарев и др./ Под ред. В.П. Косарева и Л.В.Еремина – М. Финансы и статистика, 1999.
  3. Харитонова И.А., Михеева В.Д. Microsoft Access 2000. – СПб.: БХВ – Санкт – Петербург, 2000., 1088 с.: ил.
  4. Microsoft Corporation.: Разработка приложений на Microsoft Visual Basic 6.0./Учебный курс: Официальное учебное пособие Microsoft для самостоятельной подготовки.: Пер. с англ. – М., Издательско – торговый дом «Русская редакция», 2000 – 400 стр.: ил.
  5. У.Петрусос. Visual Basic 6.0. Руководство разработчика: Пер. с англ. – К.: Издат.группа – BHV, 2000 – 1072 с., ил.
  6. SQL. Энциклопедия пользователя: Пер с англ./ Ханс Ладани – К.: Издательство «Диасофт», 1998. – 624 с.
  7. Бердалиев К.Б., Основы управления экономикой Казахстана, учебное пособие, Алматы – 98 г.
  8. Методические указания к экономической части дипломного проекта для студентов инженерных специальностей всех форм обучения. Составители: Р. К. Ниязбекова, М. У. Бейсенова, М. Т. Дмитрук. Шымкент, 1994г.
  9. Кушелев В.П. «Основы техники безопасности в предприятиях химической промышленности» М: Химия 1977г.
  10. Экология и безопасность жизнедеятельности: Учебн. Пособие для вузов/ Д.А. Кивошеин, Л.А.Муравей, Н.Н.Роева и др.; под ред Л.А.Муравья. – М.:ЮНИТИ–ДАНА, 2000.
  11. Безопасность жизнедеятельности: Учебн./Под ред. Белова. – М.: Высшая школа, 1999.
  12. Безопасность труда/Носов В.Б.; под ред. В.В.Амбарцумяна. – М.:Машиностроение, 1994.
  13. Метеорологическое обеспечение безопасности труда: В 2 т./ под ред. И.Х.Сологяна. – М.:Высшая школа, 1994.
  14. Основы гигиены труда и производственной санитарии: /Жашкова И.А. – М.:Высшая школа, 1990.
  15. Освещение рабочих мест:/Сангин Э.Б. – М.:НИЭРА, 1989.
  16. Борьба с шумом на производстве: Справочник/ Е.Я.Юдин, Л.А.Борисов; под общ.ред. Е.Я.Юдина. – М.:Машиностроение, 1985.
  17. Технические средства тушения пожаров на химических предприятиях: /Е.Н. Иванов. – М.:Химия, 1979.
  18. Охрана труда: Учебн.пособие для инженерно – экономических специальностей вузов/ Денисенок Г.Ф. – М.:Высшая школа, 1985.
  19. Методические указания по дипломному проектированию (для студентов специальности 37.04) Южно-Казахстанский государственный университет. Составители: А.О.Оспанова, Б.Ч.Балабеков, Л.М.Мусабекова, Шымкент, 2005г.
  20. Казахстанская правда 22 января 1993 года «Закон об охране труда».
  21. Казахстанская правда 22 ноября 1998 года «Закон о пожарной безопасности».
  22. Макаров Г.В. и др. «Охрана труда в химической промышленности» М: Химия 1977г.

 

 

Қосымша Б

Бағдарлама листингісі

 

unit Unit1;

 

interface

 

uses

  Windows, Messages, SysUtils, Classes, Graphics, Controls, Forms, Dialogs,

  StdCtrls, ExtCtrls, Menus;

 

type

  TForm1 = class(TForm)

    Panel1: TPanel;

    Button1: TButton;

    Button3: TButton;

    Button4: TButton;

    Button5: TButton;

    Button7: TButton;

    Image1: TImage;

    Panel2: TPanel;

    Memo1: TMemo;

    MainMenu1: TMainMenu;

    RHTLBNJDFYBT1: TMenuItem;

    N1: TMenuItem;

    N2: TMenuItem;

    Button8: TButton;

    N4: TMenuItem;

    N5: TMenuItem;

    N6: TMenuItem;

    N7: TMenuItem;

    N8: TMenuItem;

    N9: TMenuItem;

    N10: TMenuItem;

    N11: TMenuItem;

    procedure FormShow(Sender: TObject);

    procedure Button1Click(Sender: TObject);

    procedure Button6Click(Sender: TObject);

    procedure Button7Click(Sender: TObject);

    procedure Button8Click(Sender: TObject);

    procedure N2Click(Sender: TObject);

    procedure N1Click(Sender: TObject);

    procedure N3Click(Sender: TObject);

    procedure N7Click(Sender: TObject);

    procedure Button2Click(Sender: TObject);

    procedure Button3Click(Sender: TObject);

    procedure N4Click(Sender: TObject);

    procedure N9Click(Sender: TObject);

    procedure Button5Click(Sender: TObject);

    procedure Button4Click(Sender: TObject);

    procedure N5Click(Sender: TObject);

    procedure N6Click(Sender: TObject);

    procedure N11Click(Sender: TObject);

  private

    { Private declarations }

  public

    { Public declarations }

  end;

 

var

  Form1: TForm1;

   E:INTEGER;

implementation

 

uses Unit2, Unit3, Unit5, Unit4, Unit6, Unit7;

 

{$R *.DFM}

 

procedure TForm1.FormShow(Sender: TObject);

begin

Form2.ShowModal

end;

 

procedure TForm1.Button1Click(Sender: TObject);

begin

CLOSE;

end;

 

procedure TForm1.Button6Click(Sender: TObject);

begin

form2.ShowModal

end;

 

procedure TForm1.Button7Click(Sender: TObject);

begin

form3.ShowModal;

form3.Edit1.Text:='';

form3.Edit2.Text:='';

form3.Edit3.Text:='';

form3.Edit4.Text:='';

form3.Edit5.Text:='';

form3.Edit6.Text:='';

form3.Edit7.Text:='';

form3.Edit8.Text:='';

form3.Edit9.Text:='';

form3.Edit10.Text:='';

end;

 

procedure TForm1.Button8Click(Sender: TObject);

begin

Panel2.Visible:=false;

end;

 

procedure TForm1.N2Click(Sender: TObject);

begin

Panel2.Visible:=true;

end;

 

procedure TForm1.N1Click(Sender: TObject);

begin

aboutBox.showmodal;

end;

 

procedure TForm1.N3Click(Sender: TObject);

begin

form2.ShowModal

end;

 

procedure TForm1.N7Click(Sender: TObject);

begin

Form7.showmodal;

 

end;

 

procedure TForm1.Button2Click(Sender: TObject);

begin

 Form4.showmodal;

end;

 

procedure TForm1.Button3Click(Sender: TObject);

begin

e:=1;

  Form6.showmodal;

end;

 

procedure TForm1.N4Click(Sender: TObject);

begin

e:=1;

Form6.showmodal;

end;

 

procedure TForm1.N9Click(Sender: TObject);

begin

Form3.ShowModal;

end;

 

procedure TForm1.Button5Click(Sender: TObject);

begin

e:=2;

Form6.showmodal;

end;

 

procedure TForm1.Button4Click(Sender: TObject);

begin

e:=3;

Form6.showmodal;

end;

 

procedure TForm1.N5Click(Sender: TObject);

begin

e:=2;

Form6.showmodal;

end;

 

procedure TForm1.N6Click(Sender: TObject);

begin

e:=3;

Form6.showmodal;

end;

 

procedure TForm1.N11Click(Sender: TObject);

begin

close;

end;

 

end.

unit Unit2;

 

interface

 

uses

  Windows, Messages, SysUtils, Classes, Graphics, Controls, Forms, Dialogs,

  ExtCtrls, jpeg, StdCtrls;

 

type

  TForm2 = class(TForm)

    Panel1: TPanel;

    Panel2: TPanel;

    Memo1: TMemo;

    Button1: TButton;

    procedure Timer1Timer(Sender: TObject);

    procedure FormClose(Sender: TObject; var Action: TCloseAction);

    procedure Button1Click(Sender: TObject);

  private

    { Private declarations }

  public

    { Public declarations }

  end;

 

var

  Form2: TForm2;

 

implementation

 

uses Unit1;

 

{$R *.DFM}

 

procedure TForm2.Timer1Timer(Sender: TObject);

begin

close;

form1.show

end;

 

procedure TForm2.FormClose(Sender: TObject; var Action: TCloseAction);

begin

action:=cafree;

end;

procedure TForm2.Button1Click(Sender: TObject);

begin

Form2.CLOSE;

end;

 

end.

 

unit Unit3;

 

interface

 

uses

  Windows, Messages, SysUtils, Classes, Graphics, Controls, Forms, Dialogs,

  Menus, StdCtrls, ExtCtrls, Buttons;

 

type

  TForm3 = class(TForm)

    Panel1: TPanel;

    Memo1: TMemo;

    MainMenu1: TMainMenu;

    N1: TMenuItem;

    Button1: TButton;

    Panel2: TPanel;

    Label1: TLabel;

    Label2: TLabel;

    Edit1: TEdit;

    Edit2: TEdit;

    Label3: TLabel;

    Label4: TLabel;

    Label5: TLabel;

    Edit3: TEdit;

    Edit4: TEdit;

    Label6: TLabel;

    Edit5: TEdit;

    Edit6: TEdit;

    Button2: TButton;

    Edit7: TEdit;

    Label7: TLabel;

    Edit8: TEdit;

    Label8: TLabel;

    Label9: TLabel;

    Label10: TLabel;

    Edit9: TEdit;

    Label11: TLabel;

    Label12: TLabel;

    Edit10: TEdit;

    Label13: TLabel;

    Edit11: TEdit;

    Label14: TLabel;

    Edit12: TEdit;

    Button3: TButton;

    Button4: TButton;

    procedure N1Click(Sender: TObject);

    procedure Button1Click(Sender: TObject);

    procedure Button2Click(Sender: TObject);

    procedure Button3Click(Sender: TObject);

  private

    { Private declarations }

  public

    { Public declarations }

  end;

 

var

  Form3: TForm3;

  f,m,z,d,q,a,s,k,l,ms,sm:integer;

     o,b,x,w:extended;

implementation

 

{$R *.DFM}

 

procedure TForm3.N1Click(Sender: TObject);

begin

Panel2.Visible:=false;

Panel1.Visible:=true;

 

end;

 

procedure TForm3.Button1Click(Sender: TObject);

begin

Panel1.Visible:=false;

Panel2.Visible:=true;

end;

 

procedure TForm3.Button2Click(Sender: TObject);

 

begin

if (Edit1.Text='') or (Edit3.Text='')or (Edit8.Text='')or (Edit9.Text='')or (Edit10.Text='') then

MESSAGEDLG('Вы не заполнили все поля!!!',mtWarning,[mbOK],0);

 

 

a:=strtoint(Edit1.Text);

s:=a*12;

Edit2.Text:=inttostr(s);

k:=strtoint(Edit3.Text);

l:=k*12;

Edit4.Text:=inttostr(l);

//a:=strtoint(Edit1.Text);

ms:=a-k;

 

Edit5.Text:=inttostr(ms);

//k:=strtoint(Edit3.Text);

sm:=s-l;

Edit6.Text:=inttostr(sm);

Label6.Visible:=true;

Label4.Visible:=true;

Edit5.Visible:=true;

Edit2.Visible:=true;

Edit4.Visible:=true;

Edit6.Visible:=true;

Label13.Visible:=true;

Label14.Visible:=true;

Label7.Visible:=true;

Label9.Visible:=true;

Edit11.Visible:=true;

Edit12.Visible:=true;

Edit7.Visible:=true;

Button2.Visible:=false;

q:=strtoint(Edit5.Text);

w:=q*71/100;

Edit7.Text:=CurrToStr(w);

d:=strtoint(Edit8.text);

z:=strtoint(Edit9.Text);

f:=d-z;

m:=strtoint(Edit10.Text);

x:=f/m;

b:=(x*4/100)+x;

Edit11.Text:=CurrToStr(b);

o:=b*m;

Edit12.Text:=CurrToStr(o);

if ms<=b then MESSAGEDLG('ИЗВЕНИТЕ!!! Но мы не можем выдать вам кредит на такую сумму и на такое время. Ваш свободный остаток ниже чем сумма, которую вы должны выплачивать в месяц!!!',mtWarning,[mbOK],0);

Button4.Visible:=true;

end;

 

procedure TForm3.Button3Click(Sender: TObject);

begin

 if (Edit1.Text='') or (Edit3.Text='')or (Edit8.Text='')or (Edit9.Text='')or (Edit10.Text='') then

MESSAGEDLG('Вы не заполнили все поля!!!',mtWarning,[mbOK],0);

 Button3.Visible:=false;

end;

 

end.

 

unit Unit4;

 

interface

 

uses

  Windows, Messages, SysUtils, Classes, Graphics, Controls, Forms, Dialogs,

  Menus, StdCtrls, ExtCtrls;

 

type

  TForm4 = class(TForm)

    Panel1: TPanel;

    Memo1: TMemo;

    Button1: TButton;

    procedure N1Click(Sender: TObject);

    procedure Button1Click(Sender: TObject);

  private

    { Private declarations }

  public

    { Public declarations }

  end;

 

var

  Form4: TForm4;

 

implementation

 

{$R *.DFM}

 

procedure TForm4.N1Click(Sender: TObject);

begin

Panel1.Visible:=true;

end;

 

procedure TForm4.Button1Click(Sender: TObject);

begin

Form4.Close;

end;

 

end.

unit Unit5;

 

interface

 

uses Windows, SysUtils, Classes, Graphics, Forms, Controls, StdCtrls,

  Buttons, ExtCtrls;

 

type

  TAboutBox = class(TForm)

    Panel1: TPanel;

    ProgramIcon: TImage;

    ProductName: TLabel;

    Version: TLabel;

    Copyright: TLabel;

    Comments: TLabel;

    OKButton: TButton;

    procedure OKButtonClick(Sender: TObject);

  private

    { Private declarations }

  public

    { Public declarations }

  end;

 

var

  AboutBox: TAboutBox;

 

implementation

 

{$R *.DFM}

 

procedure TAboutBox.OKButtonClick(Sender: TObject);

begin

Close;

end;

 

end.

procedure TForm6.N2Click(Sender: TObject);

begin

Panel2.Visible:=true;

N3.Enabled:=true;

 

end;

procedure TForm6.N3Click(Sender: TObject);

begin

Panel5.Visible:=true;

 

 

end;

procedure TForm6.FormCreate(Sender: TObject);

begin

path:=extractfilepath(application.exename);

table1.DatabaseName:=path;

table1.TableName:='SIK.db';

table1.Active:=true;

path1:=extractfilepath(application.exename);

table2.DatabaseName:=path1;

table2.TableName:='udostoverenie.db';

table2.Active:=true;

 path2:=extractfilepath(application.exename);

table3.DatabaseName:=path1;

table3.TableName:='RNN.db';

table3.Active:=true;

end;

 

procedure TForm6.Button1Click(Sender: TObject);

begin

 Table1.Insert;

 Table1.Post;

 Panel2.Visible:=false;

end;

 

procedure TForm6.N4Click(Sender: TObject);

begin

Panel6.Visible:=TRUE;

end;

 

procedure TForm6.Button2Click(Sender: TObject);

begin

Table2.Insert;

Table2.Post;

Panel5.Visible:=false;

end;

 

procedure TForm6.Button3Click(Sender: TObject);

begin

Table3.Insert;

 Table3.Post;

 Panel6.Visible:=false;

 form7.dbedit7.text:=DBEdit27.Text;

 form7.dbedit5.text:=DBEdit13.Text;

 form7.dbedit6.text:=DBEdit2.Text;

 form7.dbedit2.text:=DBEdit1.Text;

 form7.dbedit3.text:=DBEdit24.Text;

 form7.dbedit4.text:=DBEdit25.Text;

end;

 

procedure TForm6.Button4Click(Sender: TObject);

begin

Panel1.Visible:=FALSE;

end;

 

end.

 

unit Unit7;

 

interface

 

uses

  Windows, Messages, SysUtils, Classes, Graphics, Controls, Forms, Dialogs,

  StdCtrls, ExtCtrls, Db, DBTables, DBCtrls, Grids, DBGrids, Mask;

 

type

  TForm7 = class(TForm)

    Panel1: TPanel;

    DBGrid1: TDBGrid;

    DBNavigator1: TDBNavigator;

    Table1: TTable;

    DataSource1: TDataSource;

    Table1Fam: TStringField;

    Table1Name: TStringField;

    Table1Otch: TStringField;

    Table1Nomudost: TIntegerField;

    Table1Nomsik: TStringField;

    Table1Nomrnn: TIntegerField;

    Table1Tunkred: TStringField;

    Table1Cumkred: TIntegerField;

    Table1Cpokkped: TStringField;

    Table1Cumvozvr: TIntegerField;

    Edit1: TEdit;

    RadioGroup1: TRadioGroup;

    CheckBox1: TCheckBox;

    Label1: TLabel;

    Label2: TLabel;

    DBEdit1: TDBEdit;

    Label3: TLabel;

    DBEdit2: TDBEdit;

    Label4: TLabel;

    DBEdit3: TDBEdit;

    Label5: TLabel;

    DBEdit4: TDBEdit;

    Label6: TLabel;

    DBEdit5: TDBEdit;

    Label7: TLabel;

    DBEdit6: TDBEdit;

    Label8: TLabel;

    DBEdit7: TDBEdit;

    Label9: TLabel;

    DBEdit8: TDBEdit;

    Label10: TLabel;

    DBEdit9: TDBEdit;

    Label11: TLabel;

    DBEdit10: TDBEdit;

    Label12: TLabel;

    DBEdit11: TDBEdit;

    procedure FormCreate(Sender: TObject);

    procedure Edit1Change(Sender: TObject);

    procedure CheckBox1Click(Sender: TObject);

  private

    { Private declarations }

  public

  path:string;

    { Public declarations }

  end;

 

var

  Form7: TForm7;

 

implementation

 

uses Unit1;

 

{$R *.DFM}

 

procedure TForm7.FormCreate(Sender: TObject);

begin

path:=extractfilepath(application.exename);

table1.DatabaseName:=path;

table1.TableName:='klient.DB';

table1.Active:=true;

end;

 

procedure TForm7.Edit1Change(Sender: TObject);

 VAR STRFIELD:String;

begin

IF NOT CheckBox1.Checked THEN EXIT;

CASE RadioGroup1.ItemIndex OF

0: STRFIELD:='Fam';

1: STRFIELD:='Nomrnn';

2: STRFIELD:='Nomsik';

3: STRFIELD:='Nomudost';

END;

Table1.Locate(STRFIELD,Edit1.Text,[LOCASEINSENSITIVE,LOPARTIALKEY]);

end;

 

procedure TForm7.CheckBox1Click(Sender: TObject);

begin

if e=1 then DBEdit1.Text:='НА ПОКУПКУ НЕДВИЖИМОСТИ';

if e=2 then DBEdit1.Text:='ПОД ЗАЛОГ ДЕПОЗИТА ';

if e=3 then DBEdit1.Text:='НА ПОКУПКУ АВТОМОТРАНСПОРТА';

 

end;

 

end.

unit Unit8;

 

interface

 

uses

  Windows, Messages, SysUtils, Classes, Graphics, Controls, Forms, Dialogs,

  StdCtrls, ExtCtrls;

 

type

  TForm8 = class(TForm)

    Panel1: TPanel;

    Label1: TLabel;

    Button1: TButton;

    Button2: TButton;

    procedure Button1Click(Sender: TObject);

    procedure Button2Click(Sender: TObject);

  private

    { Private declarations }

  public

    { Public declarations }

  end;

 

var

  Form8: TForm8;

implementation

uses Unit7, Unit3, Unit6;

{$R *.DFM}

 

procedure TForm8.Button1Click(Sender: TObject);

begin

form7.dbedit9.text:=inttostr(f);

form7.dbedit10.text:= form3.edit10.text;

form7.dbedit11.text:= form3.edit12.text;

form6.showmodal;

end;

 

procedure TForm8.Button2Click(Sender: TObject);

begin

form8.Close;

form3.close;

end;

end.

  

 

 

 

 

 

 

 

 

Мәлімет сізге көмек берді ма

  Жарияланған-2013-12-02 19:57:36     Қаралды-5364

МҰНАЙ НЕДЕН ТҰРАДЫ?

...

Мұнай – қою қызыл-қоңыр, кейде дерлік қара түсті майлы сұйықтық.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ТЕЛЕДИДАР ҚАЙДАН ПАЙДА БОЛДЫ?

...

Қара және ақ түстің әртүрлі реңктерінен тұратын қозғалмалы бейне

ТОЛЫҒЫРАҚ »

МҰНАЙДАН НЕ ЖАСАЛАДЫ?

...

Шикі мұнай іс жүзінде қолданылмайды. Ол тазартылады және өңделеді.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

МҰНАЙ ҚАЙДАН КЕЛДІ?

...

Бүгінгі таңда ғалымдардың көпшілігі мұнайдың биогендік шығу тегі деп есептейді.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ҒАРЫШТЫҚ ШАҢ ҚАЙДАН ПАЙДА БОЛАДЫ?

...

Ғарыштық материяның барлық фрагменттері ғарыштық шаң деп аталады.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

БӨЛШЕКТЕР ҚАШАН ПАЙДА БОЛДЫ?

...

Алдымен бұлар «жай бөлшектер» деп аталды.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ДҮНИЕ ЖҮЗІНДЕГІ АЛҒАШҚЫ ЦИРК ҚАШАН ЖӘНЕ ҚАЙ ЖЕРДЕ АШЫЛДЫ?

...

Қазіргі кездегі заманауи цирктің әкесі - ағылшын кавалеристі аға сержант Филип Астли

ТОЛЫҒЫРАҚ »

МЕТРО ҚАЙ ЖЕРДЕ ЖӘНЕ ҚАШАН ПАЙДА БОЛДЫ?

...

Метро - теміржол көлігінің бір түрі, оның жолдары көшелерден алшақ, көбінесе жер асты.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

МЫСЫҚТАР ҚАШАН ҮЙ ЖАНУАРЛАРЫНА АЙНАЛДЫ?

...

Соңғы уақытқа дейін ежелгі мысырлықтар мысықтарды алғаш қолға үйреткен деп есептелді

ТОЛЫҒЫРАҚ »