UF

КЕМПРҚОСАҚ ДЕГЕНІМІЗ НЕ?

Категориясы: Табиғат


Адамдар бұл ең әдемі табиғат құбылысының табиғаты туралы бұрыннан қызықтырды. Адамзат кемпірқосақты көптеген нанымдармен және аңыздармен байланыстырды. Мысалы, көне грек мифологиясында кемпірқосақ – аспан мен жер арасындағы жол, ол арқылы құдайлар әлемі мен адамдар әлемі арасындағы хабаршы Ирис жүріп өткен. Қытайда кемпірқосақ көктегі айдаһар, Аспан мен Жердің бірлестігі деп есептелді. Славян мифтері мен аңыздарында кемпірқосақ көктен жерге апаратын сиқырлы аспан көпірі, өзендерден су жинау үшін періштелер көктен түсетін жол деп саналды. Олар бұл суды бұлттарға құйып, сол жерден өмір беретін жаңбыр болып жауады.

Ырымшыл адамдар кемпірқосақтарды жаман белгі деп есептеді. Олар өлгендердің жаны кемпірқосақ бойымен басқа әлемге өтеді деп сенді, ал егер кемпірқосақ пайда болса, бұл біреудің жақын арада өлімін білдіреді.

Кемпірқосақ ауа райын болжауға байланысты көптеген халық ырымдарында да кездеседі. Мысалы, биік және тік кемпірқосақ жақсы ауа-райын болжайды, ал аласа және тегіс кемпірқосақ ауа-райының қолайсыздығын болжайды.

Кемпірқосақ қайдан пайда болады?

Кемпірқосақты тек жаңбыр алдында немесе кейін ғана көруге болатынын ескеріңіз. Ал жаңбырмен бір мезгілде күн бұлттарды жарып өтсе ғана. Не болады? Күн сәулесі жаңбыр тамшылары арқылы өтеді. Әр тамшы призма сияқты жұмыс істейді. Яғни, ол Күннің ақ сәулесін оның құрамдас бөліктеріне - қызыл, қызғылт сары, сары, жасыл, көк, индиго және күлгін сәулелерге ыдыратады. Сонымен қатар, тамшылар әртүрлі түсті жарықты әртүрлі тәсілдермен бұрады, нәтижесінде ақ жарық көп түсті жолаққа ыдырайды, оны спектр деп атайды.

Призмадан өткенде жарықтың сынуы.

Түрлі түсті сәулелер призмадан әртүрлі бұрыштармен шығатынын ескеріңіз.

Кемпірқосақ - үлкен қисық спектр. Жердегі бақылаушыға кемпірқосақ әдетте доғаға ұқсайды - шеңбердің бір бөлігі, ал бақылаушы неғұрлым жоғары болса, кемпірқосақ соғұрлым толық болады. Таудан немесе ұшақтан сіз толық шеңберді көре аласыз! Кемпірқосақ неге доға тәрізді болады?

Сіз кемпірқосақты күн (ол сіздің артыңызда болуы керек) мен жаңбырдың (алдыңда болуы керек) арасында қатаң түрде болсаңыз ғана көре аласыз. Әйтпесе кемпірқосақты көрмейсің!

Кейде біріншісінің айналасында басқа, азырақ жарқыраған кемпірқосақты көруге болады. Бұл екінші реттік кемпірқосақ, онда жарық тамшыда екі рет шағылысады. Екінші кемпірқосақта түстердің реті «төңкерілген» - сыртында күлгін, ал ішкі жағында қызыл:

Екіншілік кемпірқосақ

  Жарияланған-2024-07-26 15:41:37     Қаралды-728

Мәлімет сізге көмек берді ма

14 ТҮРЛІ ПАЙДАЛЫ ТОСАПТАР (СИРОП)

...

Тосап қайнату үшін мөлшері бірдей, ұсақтау қызыл помидорлар іріктеледі. Ол үшін жарақатталған, езілгендері алынып тасталынады.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ЖЕМІС ҚОСЫЛҒАН СҮЗБЕ

...

Сарымайға қант қосу керек. Үгілген ірімшік, жүзім, кептірілген өрік, қуырып, ұнтақталған жаңғақ, ванилин қоса отырып, ағарғанша езіледі.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ҚАРАТАУ

...

Қазақ жерінде Қаратау атты таулар бірнешеу. Ең көлемдісі - Оңтүстік Қазақстан мен Жамбыл облыстарының орталығындағы орташа тау. Алыстан қарайып көрінетіндіктен Қаратау деп аталған. Ең биік жері - Мыңжылқыдағы Бессаз шыңы. Өзендерге, көлдерге тапшы. Негізг

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ЛУБОК ДЕГЕН НЕ?

...

Ерте-ертеде, темір жол да, автомобиль де жоқ кезде, Русьтің айдау қара жолдарында бір селодан екінші селоға ілбіп келе жатқан офенилер - тасушылар кездесетін.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ПИНГ-ПОНГ ОЙЫН ТУРАЛЫ

...

Үстел теннисі 19 ғасырдың сексенінші жылдары Англияда пайда болды деп есептеледі.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ҚҰРАЛАЙ СҰЛУ БЕЛГІСІ

...

Қазақ поэзиясының жұлдызы Иса Байзақовтың «Құралай сұлу» атты поэмасы бар. Бұл поэмада Құралай сұлудың қайғылы да қасіретті тағдыры суреттеледі.

ТОЛЫҒЫРАҚ »