Тақырыбы. Халықаралық қатынастар жүйесіндегі Орталық Азия.

            1. КСРО ыдырағаннан кейінгі геосаяси жағдай және Орталық Азияда жаңа тәуелсіз мемлекеттердіңқұрылуы (Қазақстан, Өзбекстан, Тәжікстан, Қырғыстан, Түркменстан).

            1991 жылы тамыз төңкерісінен кейін КСРО-ның ыдырау процесі тез қарқынмен жүзеге аса бастады. 1991 жылы 8 желтоқсан – Минскідегі Беловеж келісімі Беларусь, РКФСР, Украина Республикалар басшылары.

            Қаралған мәселе:

• 1922 жылғы КСРО-ны құру туралы келісім шартты жою.
• Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығын (ТМД) құру туралы келісімге келу.
• 1991 жылғы 13 желтоқсан – Ашхабад келісімі (орта Азия мен Қазақстан басшылары)

Қаралған мәселе:

• Беловеж кездесуінде қабылданған шешімді қабылдау
• Алматы кездесуін қабылдау.

1991ж. 21 желтоқсанда Алматы келісімі Қатысушы елдер: Қазақстан, РКФСР, Украинв, Беларусь, Молдава, Әзербайджан, Армения. Барлығы 11 республика Грузия бақылауша есебінде қатысты. КСРО Президенті М.С.Горбачев шақырылған жоқ.

• КСРО жойылды – ТМД құрылды.
• Ядролық қаруы бар мемлекеттер (Қазақстан, РКФСР, Украина, Беларусь) ТМД енетін барлық Республикалардың ұжымдық қауіпсіздігін қамтамасыз етуге келісті.

Қазақстан – 1991ж. 16 желтоқсан Тәуелсіздік күні.

Өзбекстан – 1991ж. 1 қыркүйек Тәуелсіздік күні

Түркменстан – 1991ж. 27 қаңтар Тәуелсіздік күні.

3. Орталық Азиядағы интеграция проблемасы – Шетелдік мемлекеттік елдермен экономикалық қарымқатынас саясаты: әр өзінің құралды жабдықты технологиясын, газ, мұнай, дәнді дақылдар, ауыр және жеңіл өнеркәсіптер салаларын орталық азиядағы мемлекеттер импорттық және экспорттық тауар айналымын жүргізеді, Интеграция термині латын сөзінен – экономикалық сауда жүйесі деген мағынаны білдіреді.

            4. Ресей, КСР, Түркия, пәкістан, иран арасында орталық Азиядағы ықпал ету үшін аймағындағы күрес. 1993ж Орталық азия мемлекеттеріне аймағына ықпал етуші күрес туындағанын көрсетті –Ядролық қару, газ секталары машина жасау салалары, ғарыштық, аэродром ақпарат агенттіктері жеңіл және ауыр металды кәсіпорындар аймағындағы күрес ең негізгі осы салаларға аса көңіл аударды, шекаралар қауіпсіздік ынтымақтастығы үшін күрес шаралар, даму стратегиялары орталық Азия мемлекеттерінің ең негізгі құнды шикізаттық тауар айналымын көрсетеді.

            5.СВМДА – ның құрылуы. Халықаралық ұйымдардың құрылуы, рөлі – БҰҰ Біреккен Ұлттар Ұйымы – 1945ж. 18 маусым айында Сан-Францискодағы құрылған. Ел бірлестік бибітшілік ынтымақтық қауіпсіздігін  сақтау шараларын жүргізіп отыратын ұйым. Қазақстан республикасы 156 ел болып 1932ж. 2 наурыз айында БҰҰ мүшесі болды.

            6. Каспий мұнайын тасымалдау: проблемалары мен перспективалары – 1991ж. 2 тамыз айында Каспий мұнай құбырын тасымалдау мәселесіне қол қойылды, Қазақстан, иран, Түркменистан, Ресей, Әзербайжан мемлекеттері Қазақстанға 29 % құрамдас бөлігі тигендігін дәлелдетті. Каспий мұнайын Қазақстан, Ресей мемлекеттері ең негізгі шикізат қайнар көзі мұнайды – Қытай, АҚШ, канада мемлекеттеріне тасымалдап жатыр,  Шеврон Тексико, Хитачи, мұнай компаниялары ат салыса жұмыс істеуде тасымалдау проблемасында Каспий мұнайы ең алдын ала 5-мемлекеттің шешуімен талқыланып, мемлекеттік елдердің стандарттау перспективаларынан шет мемлекеттерге жіберіледі.