Өндірістік және оқу практикалық туралы түсінік.

 КӘСІБИ ІС-ТӘЖІРИБЕ БАҒДАРЛАМАСЫ

Іс-тәжірибе мақсаты

 

Студент өндіріс технологиясы және мекеме жұмысымен, өнеркәсіп тегі, мекемедегі техника қауіпсіздігі ережесімен таныстыру.

 

Іс-тәжірибе міндеті

1. Практика негізінде өнеркәсіптік техника және технология жұмысымен негізгі экологиялық жұмыс көрсеткішімен танысу.

2. Бірлестік мекеме немесе кәсіпорында адам және қоршаған ортаның қауіпсіздігін қамтамасыз ететін жүйесін, қауіпсіздік және еңбекті қорғау өнеркәсіптегі қоршаған ортаны қорғау өрт радиациялық және басқа да қауіп түрлерін зерттеу.

3. Студенттерді қала және облыстық экологиялық қызметінің жұмысымен, осы қызметтегі жаңа құжаттарды алу акт құру және т.б. жұмыстарымен таныстыру.

4. Қоршаған ортаны қорғау бойынша нормативті құжаттармен дағдылану жұмыс коллективпен қарым-қатынасқа дағдыландыру.

5. Өндірістің өнімділік қызметінің жұмыс персоналына және қоршаған ортаға өндірістің жұмыс бөлімінің принципі мен құрылымын мекемедегі өндірістегі техника қауіпсіздігі және қоршаған ортаны қорғау іс-әрекетіне жауапты сипаттайтын мәліметтер жинау.

 

Іс-тәжірибе базасы

Оқу тәжірибесінің базасы болып: ОҚО-ның ҚОҚ бойынша территориялық басқару «ГорСЭС» ҚОҚ бойынша облыстық фонд, ГКП су ресурсы, Маркетинг НИТИ, АО Қайнар, АО Химфарм.

Іс-тәжірибенің өтілу тәртібі

1. Студентер арасынан сайланған бригадир, жетекші оқытушымен бірге деканаттан практикаға қатысушылар тізімі жасалынды.

2. Практика орнында ведомостінің 3 нұсқасы, практика бағдарламасын жүргізу хаттамасы болу керек. Студенттер өнеркәсіптік барлық бөлімшелермен қызметтермен танысып болған соң қажет болса бірнеше топқа бөлінеді, әрбір топқа өндірістен бір жетекші сайланады.

3.  Студентер еңбек қауіпсіздігі және ҚОҚ бойынша инструктаждан өтеді.

4. Студенттің жұмыс орнын өндіріс басшысы немесе қызмет басшысы немесе

университет тағайындайды.

5. Практикалық есеп беруді жасап оны практика басшыларының алдында қорғайды.

Іс-тәжірибе мазмұны

Іс-тәжірибе базасымен жалпы танысу

Өнеркәсіпте практика кезінде келесі сұрақтарды оқып үйрену қажет: өндірістің негізгі кәсіптік қызметі: өндіріс технологиясы немесе ондағы техника қауіпсіздігі және организацияның ҚОҚ жұмысымен танысу: физико-химиялық, хиимялық және бактериологиялық қоқыстарды және ҚО-ға шығарылатын тастандыларға жүргізілетін локалді мониторингтің өткізілуі; Шымкент қаласының немесе облыстық экологиялық қызметін, протокол акт штраф ҚОҚ-ға қатысты басқа да құжаттарды толтыруды үйрену.

 

Тексеру инспекциялық жұмысын үйренуге дағдылану

 

Мұндағы негізгі қызмет кезінде үйрену және игеру қажет:

• өндірістегі қауіпті және зиянды факторларды бағалау тәртібі, өндірістегі авариялық жағдайда алдын ала хабарлау өндірістің шаруашылық және басқа да қызметтерін зерттеу жүргізу;
• объектіге зерттеуді қоршаған ортаға және адамға қауіпсіздігін бағалауды жүзеге асыру;
• өндірістегі техникалық қызмет жұмысын алуға дағдылану; ҚОҚ және өндірістік және басқада қызмет түрлері бойынша жүргізілетін іс-шараларды метрологиялық өңдеу,бақылау және өлшеудің стандарттық жабдықтарына оларды жөндеу, тексеру және құру бойынша жүргізілетін метрологиялық іс-шаралар професионалды қызметке байлансыты техникалық құжаттар кіріспесі: өмір тіршілк қауіпсіздігі және ҚОҚ бойынша технико-экономикалық және эколо-экономикалық тиімділігі есептеу іс-шараларын енгізу.

 

Жұмыс квалификациясының немесе лабораторияда жұмыс

 жүргізуге дағдылану

 

а) химиялық анализ лаборанты

Сынамалы жабдықтау және талдау, сынаманы анализ жасауға дайындау, қарапайым анализ өткізу, лабораториялық қондырғымен, аппаратуралармен қайта тексеріп, өлшеу приборларымен жұмыс істеу әдісін меңгеру әдістердің алынатын реактив қасиетін және оларға қойылатын талаптарды тексеру әдісін, жоғары квалификациялық жетекші лаборант көмегімен лабораториялық қондырғыларды жинау оңай титрлерге сынама жасап оны бақалап қондырғы көрсеткішін жазып бағалау жүргізу.

 

б) Химико-бактериологиялық  анализ лаборанты

Сынамаға талдау жасау ретін және оны жабдықтауды меңгеру анализдік сынаманы дайындауға суға химико-биологиялық анализ жасау, жұмыста титрленген қоспаны дайындау әдісін рективті  пайдалану және оған қойылатын талаптарды бактериологиялық ортаны залалсыздандыру әдісін, лабораториялық құралдар, жабдықтар жұмысын зерттеуден алынған нәтиже және олардан алынған статикалық әдістерді зерттеу.

 

Есеп беру келесідей бөлімдерден тұрады

 

1. ТЖ мемлекетті ескерту және ликвидация жүйесінің негізгі міндеті мен

мақсаты келтірілген кіріспе

2. Өндірістегі қауіпсіздік мекеме қызметі немесе олар істейтін жұмыс

нәтижесіне   анализ жасау әдісі.

3. ҚО-ның ластау көздерінің сипаты. Бұл бөлімде таныстырылған

объектілер  сипаты және қысқа технологиялық схемасы көрсетілген.

4. Өндірістегі кемшіліктер және оларды шешу жолдары. Техника және

технология қауіпсіздігі жүйесінің эффективтілігі жоғарылату шаралары келтірілегн қорытынды.

5. Акт бұйрық т.б. дайындау тәртібі
6. Мазмұны

Есеп беру парағында практика тақырыбы, студенттің аты-жөні, топ номері, жетекшінің аты-жөні, практика өткен жыл көрсетіледі.

Практика бойынша есеп беру оқытушылардан, практика жетекшісінен құралған комиссия қатысуымен жоспарда белгіленген уақыт мерзімінде өткізіледі. Білім деңгейі 5  балды жүйемен бағаланады.

Практикант есеп беру нәтижесінде алған бағасына қанағаттанбаған жағжайжа демалыс уақытында комиссия белгілеген уақыт аралығында қайта практика жүргізіледі. Егер студент жаңа оқу жылы басталғанға дейін практикалық есеп беруді қорғамаған жағдайда институтта оқудан шығарылады.

 

4.0. ӨНДІРІСТІК (ДИПЛОМ АЛДЫ) ІС-ТӘЖІРИБЕ

БАҒДАРЛАМАСЫ

 

Іс-тәжіриде мақсаты

 

Базалық және кескінделген дәрісті оқу барысында алынған нәтижелерді процес бөлімімен нақтылау және дипломдық практика жұмысын орындау үшін қажетті мәліметтерді жинақтау. Практика аяқталғаннан соң жинаған мәліметтері бойынша жетекшісіне есеп береді.

Іс-тәжірибе міндеті

 

- Практика және технологияның барлық бөліміне қатысты қолда бар жоба, конструкция, техникалық схема, анықтама және нормативтік құжат бойынша, қауіпсіздік бөлімі бойынша, жарлық өндірістік және қызметтік тіркеу бойынша өндіріс және қадағалаушы, тексеруші қызметпен біргелікті жұмыс істеу әрекетімен танысу

- Техника қауіпсіздігіне және өндірістік ҚОҚ қызметіне жауапты лауазымды адамдар техника қауіпсіздігі және экология, құқық мамандары, олармен жұмыс істейтін жауапты тұлғалар жұмысын үйрену.

- Өндірістегі қауіпсіздік қызметіне олармен істелінетін жұмыс көрсеткішіне өндірістегі кемшіліктер және орарды шешу жұмысының тиімділігін арттыру т.б. анализді талдау жасау.

- Өндірісті техникалық, технико-экономикалық, экологиялық, экономикалық социалды және басқа да өндірістер сипаттайтын өндірістік процесстерді прогрессивті орындау әдісі. Соның ішінде қауіпсіздік тұрғысынан өндіріс жайлы мағлұматтарды жинап дипломдық жұмысқа дайындау қажет.

- Негізгі технологиялық және контруктивті шешімдермен экономикалық, автоматизациялық, еңбекті қорғау және техника қауіпсіздігі, стандартизация және метрология, азаматтық қорғаныс саласындағы мәселелермен танысу.

 

Іс-тәжірибе базасы

 

Өндірістік тәжірибенің негізгі базасы болып: ОҚО-ның ҚОҚ бойынша территориялық басқару «ГорСЭС» ҚОҚ бойынша облыстық фонд, ГКП су ресурсы, Маркетинг, Энергоцентр-3, АО Қайнар, АО Химфарм, АО Цеметзавод, «МЖК» және т.б.

 

Іс-тәжірибе мазмұны

 

• Химиялық, радиациялық, биологиялық және қауіпсіздік түрлерімен

теориялық және практикалық танысу;

• Эксплуатация бойынша инструкция жұмыс жасау программасы және техникалық жағдайлар келтірілген техникалық құжаттарма дайындау
• «Қоршаған ортаны қорғау»-на қатысты нормативті-техникалық құжатты дайындау барысымен танысу.

 

Есеп беру келесідей бөлімдерден тұрады

1. Өндірістегі немесе мекемедегі ҚОҚ қызметінің жұмысы

мен өндіріс технологиясы келтірілген кіріспе

2. Өндірістің технологиялық  схемасы және қолданылатын негізгі қондырғылар
3. Материалдық жоба, қондырғы жобасы және т.б.
4. Өндірістің технико-экономикалық көрсеткіштері
5. ҚОҚ
6. Еңбекті қорғау және өндірістегі техника қауіпсіздігі
7. Өндірістік автоматизация процессіне қатысты сұрақтар
8. Құрылыс бөлімі
9. Әдебиеттер тізімі
10. Мазмұны

 

Есеп мұғалімдерден тұратын комиссияның алдында жоспарланған мерзімде қорғалуы керек. Студенттің білімін бағалауды комиссия жүргізеді және ол кредиттік бойынша бағаланады.

Практиканы орындамаған немесе есепті қорғау кезінде қанағаттанарлық баға алмаған практикант комиссияның келісімімен практиканы орындауға қайта жіберіледі.

Студенттің практиканы өту есебі ФС АИУ 4.6-001-2007. талаптарына сай өңделу керек.

Есепті құру үшін лекция және танысу кезінде алынған күнделіктер мен мәліметтерді қолданады. Есепте және күнделікті студент дипломдық жұмысты орындау үшін жинақтаған материалдарын алған өндірістің, жұмыс орнының сипаттамасы болуы керек.

 

 

Кредиттік оқу жүйесінің балл жүйесі

Әріптік белгіленуі	Түр	Бағасы	Балы
А+	өте жақсы	5	58-60
А	өте жақсы	4,75	55-57
А-	өте жақсы	4,5	53-54
В+	жақсы	4,25	50-52
В	жақсы	4,0	47-49
В-	жақсы	3,75	44-46
С+	қанағаттанарлық	3,5	41-43
С	қанағаттанарлық	3,25	38-40
С-	қанағаттанарлық	3,0	36-37
Д	қанағаттанарлықсыз	0	0-35

 

5. Қажетті әдебиеттер тізімі

1. Мухленов И.П. Общая химическая технология М.:Выс.шк.
2. Стадницкий Г.В., Родионов А.И. Экология-М.: Выс. шк. 1998.
3. Сагимбаев Г.К. Экология и Экономика. Алматы: Каржы-каражат.1997-           

     144с.

4. Новиков Ю.В. Экология, окружающая среда и человека. М.: ФОИР-ПРЕСС. 2003. 320с.
5.  Калыгин В.Г. Промышленная экология. М.: Изд. МНЭПУ.2000.       

     240с.

6. Фурсов В.И. Экологические проблемы окружающей среды.-Алматы.: Ана тілі. 1992. 192с.
7. Экология и экономика природопользования. Под ред.проф. Гирусова Э.В., проф.Лопатина В.Н.-М. ЮНИТИ-ДАНА. 2002. 519с.
8.  Арустамов Э.А. Природопользование-М.: Дашков и К. 2000. 284с