Өндіріс есебі

1. Өзіндік құнды есептеу тәсілдерін баптау.

2. Шоттарды жабу үшін бөлімшелер тәртібін бекіту.

3. Өнімнің (қызмет) өзіндік құнына жалпыөндірістік үстеме шығындарды үлестіру.

4. Есептік бағалар бойынша дайын өнімді есептеу ерекшеліктері.

1. Өзіндік шикізаттардан өндіріс есебі.

2. Өндіріске материалдарды шегеру.

3. Дайын өнім мен жартылай фабрикаттарды шығару. Қайтарылым қалдықтар есебі.

4. Өндірістік сипаттағы қарама қарсы қызметтерді есепке алу.

5. Басқа жаққа сату.

 

«1: С Бухгалтерия 8 Қазақстан үшін»  бағдарламасында өндіріспен байланысты  келесідей шаруашылық операциялар көрсетілген:

• ТМҚ келіп түсуі,   өндірісте пйдаланылатын және серітес  кәсіпорындардың өндіріске қатысты қызметі;
• ТМҚ өндіріске босатылуы;
• Дайын өнім және жарлылай фабрикаттардың  өндірістенбосатыоып қоймаға келуі;
• Кәсіпорын ішіндегі бір өндірістік бөлімшенің екінші өндірістік бөлімшеге көрсеткен қызметі;
• Аяқталмаған өндіріс есебі;
• Өнімнің (қызметтің) нақты өзіндік құнының  қалған аяқталмаған өндіріспен қоса есептелуі;
•  Өндіріс шығындарына материалдарды өңдеуге кеткен шығындарды да қосу керек.

Өндірістік есеп операциялары бұл бағдарламада келесідей орын алады:

1. ай ішіндегі өзіндік құнға қосылытын шығындар өндірістік шоттарда көрініс табады. Айта кететін жағдай, өнім өндірісінде қолданылатын ТМҚ есептен өндіріске тек, ол қоймаға қабылданғаннан кейін ғана жүзеге асады;
2. ай ішінде дайын өнім қоймаға өзіндікқұнының жарты бағасымен есепке алынады;
3. ай соғындатүгендеу жүргізу арқылыөндіріс қалдығы есепке алынады.

Өндірістік есептің  соңғы сатысына көшпей тұрып, ұйымның есеп саясатының келесі тұстарын  баптап алу қажет:

1. Бухгалтерлік есеп бойынша есеп саясатын баптау қатарынан төлеу тәртібін өзіндік құны бойыншадеп өзгерту керек;
2. Өндірістік шығындарды үлестіру әдісін таңдау қажет;
3. Есепті баптау қатарынан (меню «Предприятие» - «На­стройка параметров учета) келісім бағасы мен оның төлем түрі көрсетілуі тиіс;

Өзіндік құнмен есепке  алуды баптау

«Бухгалтерия Қазақстан үшін» бағдарламасының кофигурациясында  өзіндік есептесудің екі түрі бар, олар есеп саясатын бухгалтерлік есеп бойыншабаптау қатарында орналасады:

•  Бөлімшелер бойынша – бұл жағдайда  пайдаланушы  переделдің ретін   өз бетінше  орналастырады;
• Переделдер бойынша – бұл жағдайда реттілік конфигурация бойынша өзі орналастырылады.

Шоттарды жабу үшін бөлімшелер қатарын бекіту

Бөлімшелер қатарын бекіту, өндірістік шоттардың бірізділігін анықтау үшін қажет. Бұларды іске асыру үшін белгілібір құжаттар тобы қажет «Установка порядка подразделений для закрытия счетов» (меню «Предприятие» - «Учетная политика» -«Установка порядка подразделения для закрытия счетов»).

Бұл құжатқа деген қажеттілік, тұтынушы есеп саясатындатөлеу тәртібі «бөлімшілір бойынша» деп белгілеп және өзіндік құны бойынша төлейтін болған жағдайда ғана туындайды.

 

«Заполнить» пернесін басу арқылы осы құжат толтырылып жатқан және осы ұйымға қатыста барлықбөлімшелер шығады. әрі қарай тиісті меңзерлердің көмегімен  тұтынушы өзіне керекті өзіндік құн бойынша есептеу тәсілін таңдайды.

 

Өндіріс шығындарын есептеу үшін 8010- «Негізгі өндіріс» бөлімшесінің шоттары қолданылады, олар түрлі мақсаттарға арналған.

         Өндіріске жұмсалған барлық шығындарды қорытындылау (шолу) үшін 8010-«Негізгі өндіріс» шоты арналған. Осы шоттың 1310-«Материалдар», 8012-«Өндірістік жұмысшыларының еңбекақысы», 8013-«Еңбекақыдан аударылатын аударымдар», 8014-«Үстеме шығыстары» жинақталады, содан соң жыл соңында 8010-«Негізгі өндіріс» шотына қорытындылады.

         Қайтарылған қалдықтар – бұл негізгі көмекші және қосалқы өндірістердің қалдығы.

        Өнімнің өзіндік құнына кіретін материалдық ресурстарының шығыстарына қайтарылған өндіріс қалдықтарының құны қосылмайды.

        Қайтарылған қалдықтар болып: материалдар, шикізаттар, шала фабрикаттар, жылуды сақтайтын материалдар, т.б. материалдық ресурстары – саналады, бірақ олар өзінің сапасын, тұтыну қасиетін жоғалтуына байланысты іс арналымдары бойынша пайдалануы мүмкін.

        Белгіленген технологияға сәйкес өнімнің басқа түрін өндіру үшін толық қанды материал ретінде белгіленген. Материалдық ресурстар қалдыққа жатпайды. Сондай-ақ қалдыққа ілеспе өнімдері де жатпайды, олардың тізімі шығындары есепке алу және өнімнің өзіндік құнын есептен шығару әдістері белгілеген.

 

 

Өнім немесе қызеттің өзіндік құнға кететін шығындарының жалпылама өндіріске тартылуы

Мұндай шығындарға өндірісті ұйымдастыруға кететін шығындар және басқаруға кететін шығындар жатады (мысалы, цехты басқарушы жұмысшылардың жалақысы, негізгі құралдардың және материалдық емес активтердің аммортизациясы және т.б.)

Шығындардың бұл түрлері ай аяқталғанда дайын өнім немесе қызмет трлері бойынша таратылады. Шығындардың  өнім бірлігіне апарылуы, оның бекілілген себепті-салдарлы жолымен орналастырылады. Шығындардың таратылуыөндіріс спецификасына тікелей қатысты болып есептеледі.

«1:С Бухгалтерия Қазақстан үшін» бағдарламасының конфигурациясы жалпы өндірістік шығындарды енгізуге  және оларды өндіріс бөлімшелері бойынша орналастыруға мүмкіндік береді.

Шығындарды тарату базасы ретінде мыналарды көрсетуге болады:

• Шығырылым көлемі – тарату базасы ретінде ағымдағы айдағы өнімнің (қызметтің) көлемі ескеріледі;
• Еңбектің төленуі – тарату базасы ретінде шығындар бабында көрсетілген шығындардың жоспарлы сомасы есепке алынады;
• Материалдық шығындар -  таратылу базасы ретінде материалдық шығындар бабына кіретін барлық шығындар жатқызылады.

 

Дайын өнім есебін жоспарлы бағамен жүргізудің ерекшеліктері

 

Дайын өнімнің қоймаға түсуі мен оның жоспарлы бағасының өзініндік құнымен сәйкес келуі үшін кәсіпорынның ішкі есеп саясаты бойынша бекітілген бағасы болуы тиіс және сол бойынша кіріс жүзеге асырылуы тиіс.

Бағалаудың бұл түрі баптау бабынба орындалады (меню «Предприятие» - «Настройка параметров учета»)  «Производство» бабында «Тип цен плановой себестоимости номенклатуры» ды таңдау керек.

 

 

Өндірістегі шикізат есебі

«1:С Бухгалтерия Қазақстан үшін» бағдарламасының конфигурациясында өндірістік  процестің көрсетілуі бірнеше этаптан тұрады:

• Тауарла материалдық құндылықтардың есептен шығарылуы және өндіріске босатылуы;
• Өндірісте жұмыс жасайтын персоналдың еңбекақысының өзіндік құнға енгізілуі;
• Өзге де өндірістік шығындардың жинағы;
• Жопарлы өзіндік құн  бойынша дайын өнімнің нақты босатылуы;
• Дайын өнімнің нақты өзіндік құны бойынша есепке енуі;

 

Бағдарлама конфигурациясында өндірістік персоналдың жалақысының өнімнің өзіндік құнына енгізілуі «Отражение зарплаты в регламентированном учете» құжаты бойынша жүзеге асырылады.

Басқа да өндірістік шығындардың жиынын мынадай құжаттардың көмегімен жүзеге асыруға болады:

• «Поступление ТМЗ и услуг» құжаты;
• «Аванстық есеп» құжаты;
• «Айды жабу» құжаты;
• «Операция»құжаты.

 

Материалдардың өндіріске босатылуы

Мәліметтерді енгізу, өндіріске материалдарды босатылуымен жүзеге асырылады. Егер анық айтылатын болса, мысалы, мынадай  өндіріске, мынанша көлемде келесідей материалдар керек делінетін болса, онда спецификация механизмін жүзеге асыруға болады.

Спецификация – бұл белгілі бір көлемдегі дайын өнімді өндіру үшін өңделуі қажет материалдар мен шикізаттардың тізімі.

Материалдар мен жартылай фабрикаттардың өндірісте көрсетілуі «Требование-накладная» (меню «Производство» - «Требование-накладная») құжатының көмегімен жүзеге асырылады.

Бағдарламада «Требование-накладная» (меню «Производство» - «Требование-накладная») құжатының көмегімен тауарлы материалды құндылықтарды өндіріске босатуға мүмкіндігі бар.

Бұл құжатты рәсімдеу барысында міндетті түрде ТМҚ өндіріске босатылып жатқан  қойманы , өндірістік шотты, өндірістік бөлімшесін, номенклатуралық тобын, шығындар бабын және қайда босатылып жатқанын анық  көрсету қажет.