ҚАЛАҚАЙ НЕГЕ КҮЙДІРЕДІ?
Категориясы: Табиғат
Туралған пияздан басқа бірде-бір өсімдік балалардың көз касын дәл осындай көлдеткен емес.
Өзін қорғағаннан басқа жазығы жоқ қалақайды жұрт не деп сөкпейді дейсің. Қалақай болса дәмді де пайдалы өсімдік. Оны сиыр да, ешкі де, қой да, шошқа да сүйсініп жейді. Бірақ оған тиіп көр. Есесіне, қалақайды ұсақтап турап, үстіне қайнап тұрған су құйып малға берсең, алдынан қайтып ала алмайсың. Қалақай - дастарқанның да сәні. Ерте кезден-ақ ауыл тұрғындары көктемгі қалақайдың жас өскінінен тамаша көже дайындайтын болған. Өйткені қалақай шабындықты қымыздықтан, бау-бақша көкөністерінің бәрінен бұрын көктеп шығады.
Ерте кезде қалақай сабағынын талшықтарынан жіп иіріп, одан кенеп тоқыған. Кейбір оңтүстік елдерде рами деген ерекше қалақайды арнайы өсіреді. Оның биік болып өсетіні сондай, жаяу кісі түгіл атты кісінің бойы әзер көрінеді. Мұндай қалақайдың талшықтарынан жібекке бергісіз мата тоқиды. Одан есілген арқандар мен балық аулайтын торлар өте берік болады. Рами шаққан жерін өте қатты күйдіреді, сондықтан оны жинаған кезде адамдар үстеріне қалың қиім, қолдарына қолғап киіп алады.
Ал Үндістан мен Үнді мұхитының кейбір тропиктік аралдарында шаққаны жылан уынан да қауіпті қалақайлар өседі.
Қалақайдың тұла бойы түкті болып келеді. Әр түгінде ішіне күйдіргіш қышқыл толтырып, ауызы тығындалған кіп-кішкентай қауашақ жасырулы тұрады. Қауашақтың мойны өте үшкір болады. Денеге оп-оңай кіріп кетеді де, бірден сынып, ішінен балалардың аяқ-қолдарын күлдіретіп, көздерінен жастарын сорғалататын «күйдіргіші» ақтарылады.
Жарияланған-2016-09-16 16:19:10 Қаралды-5799
ҚАЙМАҚ НЕМЕСЕ КІЛЕГЕЙ ҚОСЫП, ЖАҢҒАҚ САЛЫНҒАН ІНЖІР
Інжір мұқият жуылып тазаланады, азғантай су құйылып, лимон қышқылы қосылады. Содан соң қайнағанша қыздырылады да 20 минут ұсталады. Қаймақ пен қант ұлпасы араластырылып шайқалады.
КЕСУ ҚАРУЫ
Кесу қаруының ертеде қолданылған екі жүзді, түзу келген түрі - «семсер». Ал сыртына қарай иіліп, кайқы келген бір жүзді кару «кылыш» деп аталады. Қылыштың өте қайқы болып келетін «наркескен», ұшы екіге айырылатын «зұлпықар», шапқанда ауыр болу үшін басы ү
КАРТОПҚА ОРНАТЫЛҒАН ЕСКЕРТКІШТІ ЕСТІГЕНДЕРІҢ БАР МА?
Әлемнің әр түкпірінде түрлі үй және жабайы жануарларға орнатылған ескерткіштер бар екендігі белгілі. Ал, өсімдіктерге орнатылған арнайы ескерткіштер тіпті саусақпен санарлық.
БОЛАТ САРЫБАЕВ
Болат Шамғалиұлы Сарыбаев (1927-1985 жж.) қазақ халқының музыка зерттеу саласында мол еңбек сіңірген аса көрнекті музыкант. Оның өнерге деген құштарлығын аңгарған Дина Нұрпейісова өз домбырасын сыйға тартады.
СУРЕТШІЛЕР ФОН ҚАЛАЙ ПАЙДАЛАНАДЫ?
Шығарма мейлі тарихи тақырыпқа арналсын, мейлі жәй әншейін тұрмыс көрінісіне арналсын, онда бейнелейтін оқиға не қалада, көшеде, не үй ішінде, не табиғат ортасында, әйтеуір бір нақты аяда өтетіні белгілі.
СҰЛЫ – АЯҚ ТЕРЛЕУДІ БАСЫНДЫРАДЫ
Халық медицинасында сұлының сабағынан тер шығаратын, несеп айдайтын, дене қызуын төмендететін, жел шығаратын дәрілер жасап пайдаланады.