ЖАЗУ ҚАЙДАН ПАЙДА БОЛҒАН?
Категориясы: Тарих
Әр дәуірде адамдар тәжірибелері мен білімдерін өзгелерге әр түрлі тәсілмен беріп отырған. Адамзат тарихындағы тұңғыш кітап - бұл жартас бетіне таңбаланған тас кітаптар.
Месопотамияда тұрған адамдар бұдан сан мыңдаған жылдар бұрын балшыққа жазатын болған. Алдымен балшықтан тақта даярлаған. Тақтаның бетіне ұшталған таяқшамен сына тәріздес таңбалар түсірген. Бұл сына жазуы деп аталады. Американдық үндістер бизонның терісіне сурет-жазулар салатын болған.
Хабар-ошарды әр түрлі түйілген жіптер (кипу) арқылы да беруге болады екен.
Мынау тақтадағы бедерлер ертедегі египеттіктердің иероглифі. Мұндағы әр бедер бір- бір сөздің орнына жүреді.
Әлемнің әр түрлі елдерінде жазу материалы ретінде пергамент - жануарлардың иленген терісі пайдаланылған. Папирусқа қарағанда пергамент өте қолайлы еді: емін-еркін бүктеуге де болатын. Оның осы ерекшелігі жаңа пішінді кітаптардың пайда болуына мүмкіндік жасады. Кейбір халықтар жазу үшін қолда бар дүниелерді пайдаланды.
Ұлы Новгородтың және басқа да солтүстіктегі қалалардың ежелгі тұрғындары - қайың қабағына жазу жазған. Ал қазір дүние жүзіндегі кітаптар қағазға басылады.
Тибет кітабы қабат-қабат жиналатын жұқа тақтайшалардан жасалынған.
Жарияланған-2016-09-07 14:29:38 Қаралды-1471
ҚЫРҒИ
Қырғи - қаршыға тұқымдасына жататын жыртқыш құс. Оның түр-түсі де қаршығаға мейлінше ұқсас. Қырғидың дене тұрқы - 30-43 см, қанатын жайғандағы ұзындығы - 18-26 см, салмағы 120- 280 г. Ұябасары шәулісіне қарағанда кесектеу.
ДАУЬІЛ
Дауыл - стихиялық апаттардың қауіпті түрлерінің бірі, ол халық шаруашылығына орасан зор зиян келтіріп, кейде адамдар арасында құрбандықтар тудырады.
БЕТПАҚДАЛА
Бетпақдала - Қазақстанның орталық бөлігінде орналасқан кең-байтақ шөлді өңір. Ол Қарағанды, Жамбыл, Оңтүстік Қазақстан облыстарының жерлерін қамтиды. Батысында Сарысу өзенінің төменгі ағысымен, шығысында Балқаш көлімен, оңтүстігінде Шу өзені аңғарымен, со
ҚҰР
Кұр - орман құсы. Қазақстанда кұр, ак құр, тундра құры, сұр құр, меңіреу құр деген түрлері кездеседі. Ұяларын көбіне қайың ағашына салады. Кұрлар тобы қыс бойы бірге жүреді. Көктемнің басында бір-бірінен бөлініп, ерекше құрқылдап қораздана бастайды.
АЛХОРЫ КӘМПИТІ (пастила)
Піскен алхоры жуылып, сүйектері алынады, эмальды кастрюльге салынып, үздіксіз араластырыла отырып, қоюлана бастағанша қыздырылады.
ҚҰРҒАҚ ЖЕМІСТЕРДІ АРАЛАСТЫРЫП ЖАСАЛҒАН КӘМПИТ
Кептірілген алма, алмұрт, сүйегі алынған алхоры, басқа да жемістер жылы сумен жуылып, ыдысқа салынады, қайнаған сумен шарпылып, қақпағы жабылады да, бір сағат ішінде бірнеше рет араластырылады.