ШАҒАТАЙ ҰЛЫСЫ
Категориясы: Тарих
Шағатай ұлысы - 1260-1346 жылдар аралығында Шығыс Түркістан, Жетісу, Мәуереннахр аумағында салтанат құрған көшпелілер мемлекеті. Бұл ұлыс Шыңғыс ханның екінші ұлы - Шағатай иелігі негізінде пайда болған.
1251 жылы Төленің үлкен ұлы Мөңке ұлы таққа отырып, алып империяны билеген тұста бақталастық өршіп, Шағатай мен Үгедейдің ұрпақтары қуғынға ұшырайды, биліктен аластатылады. Үлыс ресми түрде ғана өмір сүреді. 1259 жылы Мөңке хан қайтыс болады. Енді оның інілері Құбылай мен Арықбұға Шыңғыс хан империясының Ұлы қағаны болу үшін таққа таласады. Кұбылай Пекинге кетіп, Арықбұға империяның бұрынғы астанасы Қарақорымда қалады. 1260 жылы Арықбұға ұлысты басқаруға Шағатайдың немересі Алғұйды тағайындайды. Алғұй бұрынғы Шағатай ұлысын дербес мемлекетке айналдырады.
Мемлекетті 1265 жылы Алғұй өлгеннен кейін Хайду (1267-1301), Дува (1301-1306), Кебек (1308-1326), Тармашырын (1326-1334), т.б. хандар басқарған. XIV ғасырдың ортасында Шағатай ұлысы екіге бөлініп, батысында Әмір Темір (астанасы - Самарқан) және Моғолстан мемлекеттері (астанасы - Қашқар) пайда болған.
Жарияланған-2015-11-12 16:49:31 Қаралды-19626
ШЫМКЕНТ
Шымкент - ежелгі қалалардың бірі. Ол еліміздің оңтүстік- шығысында Бадам мен Сайрам өзендері аралығында орналасқан. Қаланың іргесі екі мың жыл бұрын қаланған. Ерте орта ғасырда Ұлы Жібек сауда жолында жайғасқан ол XVIII ғасырда ірі қалаға айналды. 1864 жы
«КОУС», «КҮПУ» ДЕГЕН НЕ?
ХVІ ғасырдың басында әйгілі Магеллан Қытайдың оңтүстік пұшпағын басып өткенде отыз күн ойын-сауық болыпты.
ЖАҚТАУ
Суретші кенепке (холст) сурет салу үшін, ол теп-тегіс боп керіліп жату керек. Ол үшін жақтау жасалады.
САЛМАҚСЫЗДЫҚТА ТІРШІЛІК
Космоста адам ешқайда құламайды, мұнда «жоғарғы» жақ, «төменгі» жақ деген уғым жоқ.
КУЛТЕГІН ЕСКЕРТКІШІ
Күлтегін ескерткіші 1889 жылы орыс археологиялық-экспедициясының басшылығымен Көкшін-Орхон өзенінің оң жағалауынан Кіші-Цайдам деген жерден табылған. Бұл ескерткіш Түрік империясының тарихы жайлы әңгімелейді.
ҚАЗАҚСТАНДЫҚ СОВЕТ ОДАҒЫНЫҢ БАТЫРЛАРЫ
СССР-ді қорғау жолында жасаған ерлігі мен батырлығы үшін Совет Одағының Батыры атағына ие болған қазақстандық қаһармандар.