БІЛГЕ ҚАҒАН ЕСКЕРТКІШІ
Категориясы: Тарих
Көне түркі жазулары ішінде көлемі мен мазмұны жағынан ең үлкен ескерткіш Түрік қағандығының атақты ханы Білге қағанға арналған. Арам ойлы жақын адамдары зұлымдык жасап, оны у беріп өлтірген. Қағанның құрметіне 735 жылы Орхон өзенінің жанына Кіші-Цайдам деген жердегі тау шатқалына тас мүсін орнатылған. Ескерткіштегі жазу ежелгі түркі және қытай тілдерінде ойылып жасалынған.
Бұл деректерде Білге қағанның ерлігі және түркі халықтарының даңқты жеңістері жайлы баяндалған. Мәтінде тайпалар арасындағы қақтығыстар мен жауынгерлердің шайқастары суреттелген. Ескерткіш о баста тасбақа жонына қойылып, күншығысқа қаратылған. Ол құлпытастан, тасбақа, тас мүсін, арыстан бейнелі мүсін және балбал тастардан тұрған. Қазіргі кезде ескерткіш қағандарды еске алатын граниттен жасалған адамдар мен аңдардың мүсінінен тұратын кешенге орнатылған.
Жарияланған-2015-11-18 18:28:15 Қаралды-9078
МҰНАЙ ЖӘНЕ ГАЗ ӨНДІРУ
Мұнай - Жер шарының шөгінді қабатында таралған жанғыш майлы сұйық зат. Түсі ашық қоңырдан қараға дейін өзгеретін мұнай жер бетінен 1,2-2,0 км-ден 5-15 км және одан да тереңде жатады. Ол газ тәрізді көмірсутектерімен бірге түзіліп, бірге жүреді. Сондықтан
НЕЛІКТЕН ЖЫЛ МЕЗГІЛДЕРІ БАР?
Жыл мезгілдерінің ауысуы – табиғаттың мәңгілік және өзгермейтін құбылысы.
ТАУШҮМІЛДЕК – ЖӨТЕЛ ПАЙДА БОЛҒАНДА
Құрамында эфир майлары, салицин глюкозиді, илік заттар, алкалоидтер, смола, крахмал, қант, салицил қышқылы бар.
ЖЕМІС-ЖИДЕК ЖӘНЕ ЖҮЗІМ ВИТАМИНДЕР КӨЗІ
Витаминдер - биологиялық жағынан өте сіңімді болатын, адамдар мен жануарлар организмдерінің тіршілігі үшін өте қажетті заттар. Қазіргі уақытта 40-тан астам витамин түрлері белгілі.