ҚАРШЫҒА
Категориясы: Жануарлар
Қазақ аңшыларының бүркіттен кейін колға ең көп ұстайтын кұсы - қаршыға. Дене тұрқы - 28-114 см, салмағы - 800-1500 г. Қос шалғылығының арасы - 100- 120 см. Тұмсық, тұяқтары қара. Қаршыға шегір көзді болып келеді. Доғалдау біткен қанатының қысқалығы, оның есесіне, құйрығының ұзындау бітетіндігі, әсіресе, ұшқанда айқын аңғарылады.
Қазақстанда каршыға тұқымдасына жататын қырғи, тұйғын, мықи деп аталатын түрлері кең тараған. Қаршығаны да бүркіт сияқты баптап, баулиды. Ырғаққа қондырып көндіктіріп, қолға ұстап үйретеді. Егер бүркітті далбайға түсіріп, тірілтетін (тұмылдырықты тірі түлкіге түсіру) болса, қаршыға сияқты құстарға есірік бастыртады. «Есірік бастырту» деп қанаты қысқартылған үйректі тасадан лақтырып, қаршыға салуды айтады.
Жақсы бап көрген қаршыға қаз, үйрек, дуадақ, ұлар, қырғауыл, құр, саңырау құр сияқты құстарға түседі. Аяқты аңдардан қоян, тиін, алақоржындарды іледі. Егер бап күйінде ет қызумен құныға ұшып жүріп кезіксе, қарсақ пен түлкіге түсетіндері де болады.
Қаршығаны жаяу салуға болмайды. Көл құсын үркітетін дабыл алып шығып, ат үстінен екпіндете серпе ұшырса, шабытына демеу болады.
Жарияланған-2015-11-17 15:41:44 Қаралды-6128
КҮМІС АЛУ
Күміс алу (теңге алу) - өте қызықты, -жігітті сынайтын ойындардың бірі. Белгіленген арақашықтықта үш-төрт жерге шүберекке оралып күміс немесе тенге тасталынады. Шабандоздар кезек алып тізбекке тұрады.
МАЛАЙСАРЫ БАТЫР
Малайсары (шамамен 1700 жылы дүниеге келген, 1756 жылы қайтыс болған) - Орта жүздің батыры әрі биі. Шыққан тегі - Орта жүздің арғын тайпасының бәсентиін руынан. Акесі Тоқтауыл - батыр, балуан болған кісі.
НАПАЛМ ДЕГЕНІМІЗ НЕ?
Напалм - тұтанғыш-отатқыш қоспа ретінде қолданылатын жаңғыш зат. Напалм біршама тұтқыр және әр түрлі заттың бетіне жақсы жабысады. Тұтанғыш қоспаның негізі бензиннен, керосиннен және басқа да мұнай өнімдерінен тұрады.
ЕСКЕНДІР ЗҰЛҚАРНАЙЫН ТУРАЛЫ ҚЫЗЫҚТЫ ДЕРЕКТЕР
Ескендір бала кезінен айналасындағыларды батылдығымен таң қалдырды.
ШЕГІРТКЕЛЕР ТУРАЛЫ ҚЫЗЫҚТЫ ДЕРЕКТЕР
Шегірткелер туралы алғаш рет 8000 жыл бұрын шумер жазбаларында кездеседі.
АБАЙДЫҢ ҚАРА СӨЗДЕРІ
«Абайдың қара сөздері» - қазақтың ұлы ақыны Абайдың өмірінің соңғы жылдары жазылған пәлсапалық шығармасы. Барлығы 45 сөзден (тараудан) тұрады. Бұған «Бірер сөз қазақтың түбі қайдан шыққандығы туралы» деген тарихи мақаласы да қосылады.