ЛУБОК ДЕГЕН НЕ?
Категориясы: Өнер
Ерте-ертеде, темір жол да, автомобиль де жоқ кезде, Русьтің айдау қара жолдарында бір селодан екінші селоға ілбіп келе жатқан офенилер - тасушылар кездесетін. Оларды жұрт ағаштардың кепкен өзегінен жасалған қорапшаларға сап, әр алуан бұйымдар, лубоктан жасалған әдемі суреттер тасып жүретіндіктен корабейниктер («қорап көтергендер») деп те атайтын. Луб - ағаш өзегінің ішкі жағы.
Мұндай суреттер Россияда алғаш рет XVII ғасырда тарады. Беймәлім суретшілер оларды тақтайшаларға ойып, қағазға көшіріп, қолдан бояйтын. Осы бір әрі ойлы, әрі көңілді шығармалар шаруалар лашықтарының ең басты ажары болып табылатын.
Әуелі ондай туындылар библия аңыздарын, халық мысалдары мен жырларын бейнеледі. Кейін XVIII ғасырда халық тұрмысын, шаруалардың ауыр еңбегін көрсететін шығармалар туа бастады. Ара-тұра қаланың сылқым сері әйелдері мен еркектерін әжуалайтын әзіл суреттер де ұшырасатын. Ондайда бірер шумақ қалжың өлеңдер қоса жазылатын.
Кейбір лубоктар халық сүйіспеншілігіне бөленді. Мәселен, I Петр заманында туған «Тышқандардың мысықты жерлеуі» деген сурет ондаған жылдар бойы қолдан қолға өтіп келді.
1812 жылғы Отан соғысы тұсында орыс жауынгерлерінің ерлігін бейнелейтін лубоктар көптеп туды.
Лубоктар тез өтетін. Өйткені, ол кезде газет жоқтын; халық елде болып жатқан жаңалықтарды негізінен осы бір көңілді суреттер арқылы біліп отыратын.
Жарияланған-2016-11-16 18:18:27 Қаралды-2652
ГИЛЬОМ ДЕ РУБРУК
1253 жылы француз королі Людовик IX жіберген фламандтық монах Рубрук басқарған елшілік Моңғолияға сапарға шығады. Бұл миссияның максаты: моңғолдар арасында христиан дінін уағыздаймыз деп, оның астарында Ұлы хан мен ислам дінін ұстанған елдерге қарсы одақ
БҮЙДАШ ХАН
Бұйдаш ханның билігі тек Жетісу жеріне ғана жүрген. Өйткені Таһир ханның кезінде- ақ Қазақ хандығының әлсіреуі күшейіп, қазақ жерінде бірнеше хандар пайда бола бастаған. Бұйдаш - Жетісу жеріндегі қазақ хандарының бірі. Ол аз ғана (1533-1534) хандық құрды.
ҒАРЫШҚА НЕ ҮШІН ҰШАДЫ ?
Жерден қарағанда жұлдыздар онша анық көрінбейді, өйткені бізге ауа кедергі келтіреді. Ал ауада үнемі шаң-тозаң, су тамшылары, түтін тұнып тұрады.
Бізге қанша уақыт ұйқы керек?
Біз ұйқы қашан біздің миымыз және денеміз демалған кезде болдаы деп ойлаймыз. Бұл олай емес; ұйқы бұл көптеген маңызды процестердің, қалыпқа келулердің және күш жұмсаулардың өтетін белсенді уақыттары. Ұйқы – денсаулыққа өте маңызды. Бірақ, шектен тыс көп
ГЛОБУСТЫ ҚАЛАЙ ЖАСАЙДЫ?
Біраз ғасырлар бойы қатырма қағаздан домалақтап жасаған шар - глобус адамдарға адал қызмет етіп келеді.