ЫРҒАЙ – ҚУЫҚТЫҢ ҚАБЫНУЫНА ЕМ
Категориясы: Өсімдікті
ЫРҒАЙ – БУЗИНА ЧЕРНАЯ
Ырғай – бамбуктер тұқымдасына жатады, биіктігі 3 метрден 10 метрге дейін жететін, көп жылдық, ағаш тектес өсімдік. Бұталарының өзегі ақ әрі жұмсақ. Жапырақтарының ұзындығы 30 сантиметрдей, қауырсын тәрізді, қарама-қарсы орналасқан. Жалпы ортақ сағақтағы жапырақтарының саны 5-тен 7-ге дейін жетеді. Гүлдері – майда, ақшыл сары түсті, тұтаса шоғырланып тұрады. Гүл сабақтары ұзын. Гүлдері иіліп төмен қарай салбыраған. Жемісі – қара көк түсті, саны 2-ден 4-ке дейін жететін сопақша келген кішкене сүйекті дәнектерден тұрады. Мамыр-маусым айларында гүлдейді, жемісі шілде-тамыз айларында піседі.
Ырғай көбінесе балқарағайлы ормандардың арасында қалың болып өседі. Кейде мәдени өсімдік ретінде бақтарға, парктерге отырғызылады. Бірақ лезде жабайыланып, ауыл айналасындағы ашық жерлерге, жолдардың жиегіне, елді мекендерге тарала өсетін қасиеті бар.
Дәрілік мақсат үшін өсімдіктің гүлін, жемісін, кейде жапырағы мен қабығын, тамырын жинайды. Гүлдерінің құрамында қоймалжың заттар, сірке және валериан, алма қышқылдары, қатты түрдегі эфир майлары, тер шығаратын гликозидтер, рутин, жемісінде илік заттар, глюкоза, фруктоза бар.
Гүлдерінен жасалған дәрілер бронх қабынғанда, подагра және ревматизм ауруларына қарсы, буындар сырқырағанда, бүйрекке тас байланғанда пайдаланылады. Кейде грипп ауруына қарсы және өт қалтасы қабынғанда өт айдайтын дәрі ретінде де қолданылады. Ауыз уылғанда, тамақ бездері қабынғанда ауыз бен тамақты шаю үшін және компресс жасау үшін пайдаланылады.
Ырғайдың жас жапырақтарын сүтке қайнатып алып күйікті, іріңдеген жараларды, ұзақ уақыт төсек тартып жатқан аурулардың ойылған жерлерін сыртынан таңып, емдеуге қолданады. Жемісінен жасалған дәрілермен дизентерияны, шеменді, қуықтың қабынуын емдейді.
Дәріні дайындау және қолдану тәсілі. Гүлдерінің 1 ас қасығын қайнап тұрған 1 стакан суға салып 15-20 минут тұндырады да, сүзіп алып, әр ішкенде 1/4 стаканнан күніне 3-4 мезгіл тамақтан 15-20 минут бұрын ішеді. Жемісін кисель, шай түрінде ішіп, повидло, варенье түрінде де қолдана беруге болады.
Жарияланған-2016-07-15 17:16:43 Қаралды-8644
АЛТЫНБЕК ТАПҚАН АЛЫП САҢЫРАУҚҰЛАҚ
2009 жылы шілде айында Қазақстанның халық артісі, әрі сазгер Алтынбек Қоразбаев Алматы облысы Райымбек ауданына қарасты Шалкөде жайлауын аралап жүріп алып саңырауқұлақ тауып алады.
Жыландар өз денелерін жей алады
Жыландар күйзеліске ұшырай алады және сондай жағдайда олар тамақтануы тиіс. Бірақ, олар үнемі олжаларын жей бермейді. Жыландар салқын қанды, бұл деген олардың дене температурасын реттей алатын жағдайда еместігін білдіреді. Олардың жылынуы үшін сыртқы ж
АНТАРКТИДА – ДҮНИЕДЕ ЕҢ СУЫҚ ШӨЛ
Егер глобустың аяғын аспанға қаратып, аударып қойса, тағы да сондай екінші «ақ бөрікті» көретін едің. Бұл – Оңтүстік полюс.
МЕТРО ҚАЙ ЖЕРДЕ ЖӘНЕ ҚАШАН ПАЙДА БОЛДЫ?
Метро - теміржол көлігінің бір түрі, оның жолдары көшелерден алшақ, көбінесе жер асты.
АНАР ШӘРБӘТІ
Жас анардан сығып алынған шырын тот баспайтын ыдысқа құйылады. 1 стакан жылы суға қант езіледі. Олар шырынға қосылады да отқа қойылады.
КҮМБЕЗ ДЕГЕНІМІЗ НЕ?
Кейбір ғимараттар мен құрылыстардың төбесінің тіреусіз дөңес етіп жабылғанын көруге болады. Муны күмбез деп атайды. Күмбез көбінесе шеңберленіп, кейде көп қырлы етіп жасалады. Күмбез ғимарат төбесін жаба отырып, үстіңгі салмақтың қабырғаға біркелкі таралы