UF

КҮМБЕЗ ДЕГЕНІМІЗ НЕ?

Категориясы: Өнертабысты


Кейбір ғимараттар мен құрылыстардың төбесінің тіреусіз дөңес етіп жабылғанын көруге болады. Муны күмбез деп атайды. Күмбез көбінесе шеңберленіп, кейде көп қырлы етіп жасалады. Күмбез ғимарат төбесін жаба отырып, үстіңгі салмақтың қабырғаға біркелкі таралып түсуін қамтамасыз етеді.

Күмбез жасау б.з.б. III ғасырдан белгілі. Күмбез жасау ісі алғашқыда шыбықтарды иіп, балшықпен сылап, күрке жасау негізінде пайда болған. Уақыт өте келе күмбезді тастан және кірпіштен қалап жасайтын болған. Дөңес әрі үшкілденіп келетін күмбез жауын-шашыннан жақсы қорғайтын. Күмбез арқылы ғимараттың төбесін тіреусіз жабуға болатындығы және күмбездің ғимараттың сырт пішінін әсем әрі биік етіп көрсететін қасиеті оны кеңінен пайдалануға себеп болды.

Төбесі күмбезбен жабылған мазарларды да қазақтар күмбез деп атайды. Қазақстанда бүгінгі күнге дейін сақталған күмбезді ғимараттар қатарына Жошы хан күмбезі, Алаша хан күмбезі, Қожа Ахмет Иасауи кесенесі, Арыстан баб кесенесі, т.б. көптеген мазарлар жатады.

Кейінгі жылдары да Қазақстанда төбесі күмбезді көптеген ғимараттар: «Арасан» емдеу-сауықтыру кешені, Оқушылар сарайы, Қазақтың Мемлекеттік орталық мүражайы, Ақтаудағы сауда-орталықғимараты, Алматыдағы Орталықмешіт, Астанадағы Президент салтанат сарайы, т.б. салынды.

  Жарияланған-2015-11-23 19:39:29     Қаралды-16326

Мәлімет сізге көмек берді ма

БЕТПАҚДАЛА

...

Бетпақдала - Қазақстанның орталық бөлігінде орналасқан кең-байтақ шөлді өңір. Ол Қарағанды, Жамбыл, Оңтүстік Қазақстан облыстарының жерлерін қамтиды. Батысында Сарысу өзенінің төменгі ағысымен, шығысында Балқаш көлімен, оңтүстігінде Шу өзені аңғарымен, со

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ЖАС ЖЕМІС НЕМЕСЕ ЖИДЕК АРАЛАСТЫРЫП ШАЙҚАЛҒАН ҚАЙМАҚ

...

Рецептіде көрсетілген жемістер жақсылап жуылып, үстіне шайқалған кілегей құйылады. Дастарқанға қант ұлпасы қоса әкелінеді.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ОРАЗ МҰХАММЕД ДАСТАНЫ

...

Казақ жері туралы жазылған тарихи еңбектердің бірі - «Жылнамалар жинағы». Кітап «Ораз Мұхаммед дастаны» деп те аталады. Оны XVII ғасырдың басында қазақ халқының ғұлама ғалымы, белгілі биі Қадырғали Қосымұлы Жалайыр жазған.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

СҮҢГУІР ҚАЙЫҚТЫҢ ІШІНДЕ НЕ БАР?

...

Суға кез келген әйнек сынығын тастап көр - ол су түбіне шым батып жоғалады.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

LEGO-НЫ КІМ ОЙЛАП ТАПТЫ?

...

Балаларға арналған ең танымал құрылыс жиынтығының әкесі даниялық ағаш ұстасы Оле Кирк Кристиансен...

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ЧИЛИ АРХИПЕЛАГЫ

...

Оңтүстік Чили жағалауын қуалай жатқан аралдар жүйесінің жалпы аты.

ТОЛЫҒЫРАҚ »