БҮЙДАШ ХАН
Категориясы: Тарих
Таһир қайтыс болғаннан кейін хан тағына Бұйдаш отырады. Бұйдаш - Жәнібек ханның Әдік деген ұлының баласы, Таһирдің туған інісі.
Бұйдаш ханның билігі тек Жетісу жеріне ғана жүрген. Өйткені Таһир ханның кезінде- ақ Қазақ хандығының әлсіреуі күшейіп, қазақ жерінде бірнеше хандар пайда бола бастаған. Бұйдаш - Жетісу жеріндегі қазақ хандарының бірі. Ол аз ғана (1533-1534) хандық құрды. Оның қол астында 20-30 мыңдай ғана әскер болды.
Бұйдаш ханмен байланысты осы кездегі екі оқиға тарихтан орын алды. Біріншісі - оның қырғыздарды моғолдардан қорғауы. Бұл былай болған екен. Бірде көрші елдегі моғол ханының бір ұлы көп әскерімен келіп, қырғыздарды қырып, көптеген малын олжалап кетеді. Мұны естіген Бұйдаш хан қазақтар мен қырғыздардан әскер жиып, жау әскерін талқандайды.
Екіншісі - Сайрам қаласы түбіндегі жау әскерімен соғысы. Бұл соғыста Бұйдаш хан бастаған қазақ әскері жеңіліске ұшырайды. Шайқас алдында қатты шаңды дауыл болып, қазақтарға қарсы соғады. Осыны жау әскері пайдаланып, жеңіске жетеді. Бұл соғыста Бұйдаш ханмен бірге Жәнібек ханның баласы Әдік сұлтанның бес ұлынан тараған 24 сұлтан өледі. Жау әскері қазақтың оңтүстігіндегі бірнеше қалаларын басып алады.
Жарияланған-2015-11-13 16:07:30 Қаралды-1860
ТОҒЫМ ХАН
Тоғым хан да - Жәнібек ханның ұрпағы. Жәнібектің тоғызыншы ұлы Жәдік сұлтанның баласы. Тоғым хан елдің орталығында, оңтүстігінде билік кұрады. Сырдария өзені бойындағы қалалар Тоғым ханға қарайды.
ШОҚПАРБАС ПЛАУН – ДЕНЕДЕГІ ШАНШУЛАРДЫ ЕМДЕЙДІ
Дәрі жасау үшін шоқпарбас плаунның жас бұтақтарын және спораларын жинап алады.
СӘБІЗ - ҚУЫҚТАҒЫ ТАС ПЕН ҚҰМДЫ ЕРІТЕДІ
Құрамында В тобындағы витаминдер, А витамині, крахмал, қант, каротин бар.
ШЫМБҰЛАҚ
Шымбұлақ - таудағы және тау бөктеріндегі бұлақтардың жалпы атауы. Алтай, Жетісу (Жоңғар) Алатауы, Іле Алатауы, Талас Алатауы, Күнгей және Теріскей Алатаулар өңірінде кездеседі. Түркі тіліндегі «шың» деген сөз «терең, тік шатқал» деген мағына береді.
ЖЫҒА
Ежелгі түркі мемлекеттеріндегі ел билеушілері мен әскербасылар өз дәрежелерін білдіру үшін бас киімдеріне құстардың қауырсынын таққан. Ол жыға деп аталады. Жығалар бас киімнің маңдайына немесе желке тұсына, кейде екі шеке тұсына шаншылады.
СЕМЕИ
Шығыс Қазақстан облысындағы қала. Ертіс өзенінің бойында орналасқан. 1939-97 жылдары Семей облысының орталығы болған.