ЖҰЛДЫЗДЫҢ ҚҰЙРЫҒЫ БОЛА МА?
Категориясы: Ғарыш
Кейде аспан әлемінде өзгеше бітімді «құйрықты» жұлдыздар пайда болады. Оларды ғылым тілінде комета деп атайды. Бұрын астрономиялық «қырағы көз» - телескоптар жоқ кезде адамдар құйрықты жұлдызды дұрыстап көре алмаған да, оларды құбыжық, пәлекет санаған.
Қазір «құйрықты» жұлдыздан ешкім де қорықпайды, керісінше, ғалымдар оны тағатсыз күтеді.
Кометалар - біздің космостық үйіміз - Күн жүйесіндегі сирек қонақтар. Олардың жолы ұзақ, ал бізге азғана ғана уақытқа көрініп кетеді.
Бірақ бұларды неге бір түрлі қызық, «құйрықты» деп атады екен. Шынымен-ақ кометаның жап-жарық, сәулелі, ұзын құйрығы бар. Комета күнге жақындаған сайын оның құйрығы да ұзара береді, ұзара береді. Ал біздің космостық үйімізден аттанып бара жатқанда қайтадан қысқарады, жарығы да көмескіленеді, ақыры кішірейе, азая келе біржола көрінбей кетеді.
Кометаның басында - кішкентай ғана күн сияқты, жарық сәулелі, шағын көлемді ядросы болады, оны газды бұлт қоршалап тұрады. Ғалымдар әлі күнге дейін кометаның қайдан шығатынын білмейді: бұлар Күн жүйесінің мүшесі ме, әлде алыстағы басқа бір жұлдыздар әлемінен ұшып келді ме - белгісіз.
Ал егер Жер мен комета соқтығысып қалса не болады? Қорқатын ештеңе де жоқ. Алып жер шарымен салыстырғанда, кометаның ядросы - тозаңдай ғана. Жермен соқтығысқан кезде ядро быт-шыт болып жарылып жанады, ал жанып үлгермеген кейбір бөлшектері Жер бетіне түседі. Ал бұған астрономдар қатты қуанар еді: ондай жағдайда кометаның құрамын, оның неден «жасалғанын», қайдан келгенін анықтап білер еді ғой.
Жарияланған-2016-08-26 12:34:11 Қаралды-5954
АРАБ ӘЛІПБИІ ЖӘНЕ «ТӨТЕ ЖАЗУ»
Ислам мәдениетінің таралуына байланысты көптеген түркі халықтары араб әліпбиін сайдалана бастаған. Соның ішінде қазақ халқы да сан ғасыр бойы араб әліпбиін пайдаланып келді. Қазақ жазба мұраларының көпшілігі араб әліпбиі арқылы біздің заманымызға жетті.
ҚАБЫЛАН НЕЛІКТЕН ЖЕМТІГІН АҒАШҚА ЖАСЫРАДЫ?
Қабылан жалғыз тұрады және арыстандар мен гиеналардан үнемі сақ болу керек.
ЖАҢҒАҚ ДӘНІ САЛЫНҒАН ҚУЫРМА
Өсімдік майынан, қанттан, жаңғақтан, ұннан және цедра мен жарты лимонның шырыны қосылып қамыр иленеді.
ЖАС ЖЕМІС НЕМЕСЕ ЖИДЕК АРАЛАСТЫРЫП ШАЙҚАЛҒАН ҚАЙМАҚ
Рецептіде көрсетілген жемістер жақсылап жуылып, үстіне шайқалған кілегей құйылады. Дастарқанға қант ұлпасы қоса әкелінеді.
ҚОЙ МЕН ЕШКІНІҢ ҚАДІР-ҚАСИЕТІ
Қой мен ешкі көшпелі елдердің, соның ішінде қазақтардың ерте замандардан бері малданған түлігінің бірі һәм бірегейі. Қой түлігін қазақ негізгі байлықтың көзі санап: «Қой - байлық, жылқы сәндік», «Қойлы бай, қорлы бай» деген.
ҮҢГІРЛЕР
Үңгір дегеніміз - ерігіш тау жыныстарының бұзылуы, мүжілуі салдарынан пайда болатын жер қыртысындағы қуыстар. Ерігіш тау жыныстарына көбіне әктас, гипс, доломит, т.б. жатады. Үңгірлердің ұзындығы ондаған, жүздеген метрден, кейде бірнеше ондаған километрге