БҮРГЕН (ШӘҢКІШ)
Категориясы: Өсімдікті
БҮРГЕН (ШӘҢКІШ) – ҚАЛИНА ОБЫКНОВЕННАЯ
Бүрген – биіктігі 3 метрге дейін жететін бұталы өсімдік. Қабығы қызыл қоңыр, жапырақтары қарама- қарсы орналасқан, үш, бес салалы, сабақтары ұзын. Гүлдері ақ, тостағаншаларының қалақшалары да, гүл жапырақшалары да бес-бестен. Гүлдері шоғырланып, жартылай қолшатыр тәрізденіп тұрады. Ортадағы гүлдері ірірек, шеткі гүлдері майдалау, олардың гүл тәжі қоңырау сықылды. Мамыр-маусым айларында гүлдейді, жемісі тамыз-қыркүйек айларында піседі.
Бүрген орманның арасында, өзендердің жағаларында, ылғалды жерлерде өседі. Дәрілік мақсатқа өсімдіктің қабығын, жемісін, гүлін жинайды. Оның құрамында вибурнин гликозиді, валериан, сірке, құмырсқа, аскорбин қышқылдары, илік және ащы заттар, К витамииі, қант бар. Өсімдіктің қабығынан жасалған дәрілердің жатырдың бұлшық еттерінің күшін арттырып, қан тамырларын жиырылдыратын, денедегі ауырған жерлерді басатын, микробтарды жоятын, қан тоқтататын қасиеттері бар. Осыған байланысты бүргеннің қабығы жөтелді, демікпені басу үшін және дененің әр жерінен кеткен қанды тоқтату үшін қолданылады. Оның қабығынан жасалған дәрілерді дене қызуын басу үшін де пайдаланады. Өсімдік жемістерінің жүректің бұлшық еттерінің күшін арттыратын, несеп және өт айдайтын, қабынуға қарсы әсер ететін қасиеттері бар. Жемістеріи тер шығаратын, құстыраткн, іш жүргізетін дәрі есебінде және асқазанға жара түскенде, асқазан қышқылы кемігенде емдеуге қолданады. Жемістерін балмен қосып қайнатып, жоғарғы тыныс жолдары мен өкпе қабынғанда, деміккенде, іш өткенде, бауыр ауырғанда, дене сарғайғанда, дауыс қарлыққанда пайдаланады. Бүргеннің гүлдеп тұрған бұтақтарының қайнатындысын қақырық түсіретіи дәрі ретінде де пайдаланады.
Дәріні дайындау және қолдану тәсілі. Бүрген қабығының 10 грамын 1 стакан қайнап тұрған суға салып 2 сағат тұндырады да, 1 ас қасықтан 3 рет ішеді. Оның ас қасық жемісін 1 стакан қайнап тұрған суға салып сағат тұндырады да, 2 ас қасықтан күніне 3-4 рет ішеді.
Жарияланған-2016-07-12 16:36:32 Қаралды-5241
ШЫМКЕНТ
Шымкент - ежелгі қалалардың бірі. Ол еліміздің оңтүстік- шығысында Бадам мен Сайрам өзендері аралығында орналасқан. Қаланың іргесі екі мың жыл бұрын қаланған. Ерте орта ғасырда Ұлы Жібек сауда жолында жайғасқан ол XVIII ғасырда ірі қалаға айналды. 1864 жы
КІЛЕГЕЙ ҚОСЫЛҒАМ КҮРІШ
Күріш күрмегінен тазарты лып, жуылады. Сөйтіп әуелі суға салып шала, содан соң сүт қосып, әбден пісіріледі.
ШАНАМЕН ҚҰЛДИЛАУ СПОРТ ТАРИХЫНАН
Шана тебу спортының отаны Ресей екендігін дәлелдейтіннақты дәлелдердің бірі, Нижний Тагил қаласынан табылған ескі шана біздің дәуірімізден 6000 жыл бұрын жасалған екен.