UF

ЖЕТІСУ

Категориясы: Табиғат


Жетісу - тарихи-географиялық аймақ.

Солтүстігінде Балқаш көлімен, шығысында Жетісу (Жоңғар) Алатауымен, оңтүстік және оңтүстік-батысында Тянь-Шань жоталарымен шектеседі. Ал батысы Бетпақдалаға ұласады.

Тарихи деректер мен зерттеулерде Жетісу атауын құрайтын жеті өзен туралы түрлі пікірлер айтылған. Олар: Лепсі, Басқан, Сарқан, Ақсу, Бүйен, Қаратал және Көксу өзендері.

Кейбір тарихи әдебиеттерде Жетісуға Шу және Талас алабы мен Қырғызстандағы Нарын өзенінің жоғарғы ағысын қамтитын атырапты да жатқызады.

Жетісу солтүстіктен оңтүстікке 900 км-ге, ал батыстан шығысқа 800 км-ге созылған үлкен аумақты қамтиды. Шығысы мен оңтүстігін биік таулар алып жатса, батысы мен солтүстігі - шөлге ұласатын қыратты жазық. Бұл өлкеде суармалы егін шаруашылығы, жайылымдық мал шаруашылығы ертеден-ақ дамыған.

Жетісудың оңтүстік-шығыс бөлігінің тау бөктерлерінде ауа райы ылғалды, қоңыр салқын, топырағы құнарлы. Онда суармалы егіншілікке пайдаланылатын көптеген тау өзендері бар. Жеміс ағаштары, жапырақты орман өседі. Ал жоғарыда шыршалы ормандар кездеседі. Міне, осындай қолайлы табиғи жағдайлар Жетісуды ертедегі мәдениет ошақтарының біріне айналдырған.

  Жарияланған-2015-11-24 21:37:35     Қаралды-20357

Мәлімет сізге көмек берді ма

ЕРТІС ӨЗЕНІ

...

Ертіс - республикамыздағы ең үлкен өзен. Ұзындығы - 4248 км. Оның Қазақстандағы ұзындығы - 1700 км. Моңғол Алтайынан басталып, Қазақстанның шығысынан өтеді де, Ресей аймағындағы Обь өзеніне келіп құяды.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ЧУРЧХЕЛА

...

Чурчхеланың ішіне тек грек жаңғағы дәнінің тең жартысы ғана пайдаланылады. Сондықтан грек жаңғағы мұқият іріктеліп, сұрыпталып, қоспалардан, сынып қалған дәндерінен тазартылады. Жаңғақтың жарты дәні ине-жіппен, жіпті қосып есептегендегі салмағы 50-55 грам

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ҚҰМАЙ ҰЯСЫ

...

Сауыр мен Сайхан тауларын қақ жарып ағып жатқан өзеннің бойында құз жартас бар. Мұнда алып құс ұясының орны жатыр. Әбден сарғайып, көнеріп кеткен үлкен ағаш бұтақтарынан және шөп қалдықтарынан жиылған ұяны халык «Құмай ұясы» деп атайды. «Ұя осындай үлкен

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ВАНИЛЬДІ ШЕКЕР-ПЕНДЕР

...

Құмшекер мен сірнеден шырын дайындалады да, 135-145 градусқа дейін қайнатылады. Дайын карамель массасын арнаулы столда 80-90 градусқа дейін салқындатып, аз-аздап ванилин қосылады. Содан соң илеп, машинамен не қолмен ақ жібектей болғанша тартылады, оның ше

ТОЛЫҒЫРАҚ »

АТАҚТЫ ХИМИКТЕР

...

Химия ғылымын зерттейтін және түрлі химиялық реакциялар мен химиялық заттармен жұмыс істейтін адамды химик деп атайды.

ТОЛЫҒЫРАҚ »