ЖЕТІСУ
Категориясы: Табиғат
Жетісу - тарихи-географиялық аймақ.
Солтүстігінде Балқаш көлімен, шығысында Жетісу (Жоңғар) Алатауымен, оңтүстік және оңтүстік-батысында Тянь-Шань жоталарымен шектеседі. Ал батысы Бетпақдалаға ұласады.
Тарихи деректер мен зерттеулерде Жетісу атауын құрайтын жеті өзен туралы түрлі пікірлер айтылған. Олар: Лепсі, Басқан, Сарқан, Ақсу, Бүйен, Қаратал және Көксу өзендері.
Кейбір тарихи әдебиеттерде Жетісуға Шу және Талас алабы мен Қырғызстандағы Нарын өзенінің жоғарғы ағысын қамтитын атырапты да жатқызады.
Жетісу солтүстіктен оңтүстікке 900 км-ге, ал батыстан шығысқа 800 км-ге созылған үлкен аумақты қамтиды. Шығысы мен оңтүстігін биік таулар алып жатса, батысы мен солтүстігі - шөлге ұласатын қыратты жазық. Бұл өлкеде суармалы егін шаруашылығы, жайылымдық мал шаруашылығы ертеден-ақ дамыған.
Жетісудың оңтүстік-шығыс бөлігінің тау бөктерлерінде ауа райы ылғалды, қоңыр салқын, топырағы құнарлы. Онда суармалы егіншілікке пайдаланылатын көптеген тау өзендері бар. Жеміс ағаштары, жапырақты орман өседі. Ал жоғарыда шыршалы ормандар кездеседі. Міне, осындай қолайлы табиғи жағдайлар Жетісуды ертедегі мәдениет ошақтарының біріне айналдырған.
Жарияланған-2015-11-24 21:37:35 Қаралды-6825
ТЕМПЕРА ДЕГЕН НЕ?
Бұл сөз бояудың атын да, сол бояумен салынған шығарманы да бірдей білдіреді. Темпера дайындалу әдісіне байланысты үш түрге бөлінеді.
АЛУА ӨНДІРУ
Біздің елімізде алуа ежелден өндіріліп келеді. Ол шығыстың тәтті тағамдарына жатады және құрамында 30-35 процент қант, 30-35 процент май, 15-20 процент шамасында азотты заттар болатын сіңімділігі жоғары өнім болып табылады. 100 килограмм алуаның калориялы
ЕШКІ СҮТІНІҢ ПАЙДАСЫ ЗОР
Кавказ жағалауы елдерінде. Ортатык Азияда және кейбір шет елдерде ешкі сүті көптеп колданылады.
ҚОРТПА
Бекіре тұқымдастардың ішіндегі өте ірісі - қортпа. Қортпаның (белуга) ұзындығы 4 м-ден астам, салмағы – 1-1,5 тоннаға дейін барады. Бірақ Каспий теңізінде аулағанда көбіне ауға салмағы 46-64 кг келетін қортпалар түседі. Терісі сауыт тәрізді келеді. Денесі
ЖЕМІС ЧУРЧХЕЛАСЫ
Бұл - аршылған грек жаңғағынан жасалып, жеміс-мармелад қабатымен қапталатын тағам. Түтікшелердің диаметрі 35-40 мм, ұзындығы – 250-260 мм.