ОРАЗ МҰХАММЕД ДАСТАНЫ
Категориясы: Әдебиет
Казақ жері туралы жазылған тарихи еңбектердің бірі - «Жылнамалар жинағы». Кітап «Ораз Мұхаммед дастаны» деп те аталады. Оны XVII ғасырдың басында қазақ халқының ғұлама ғалымы, белгілі биі Қадырғали Қосымұлы Жалайыр жазған. Қадырғали Жалайыр қазақ сұлтаны Ораз Мұхаммедке қызмет етіп, онымен бірге Ресей империясына тұтқынға түскен. Кейін Ораз Мұхаммедпен бірге Ресейдегі Касимов қаласында тұрып, сонда «Жылнамалар жинағын» құрастырған. Жазбаның бас жағында орыс патшасы Борис Годуновқа мадақ, орта тұсында Рашид әд-Дин еңбегінің ықшамдалған баяны, соңында Ақ Орда ханы Орыс хан мен Ораз Мұхаммед биілігі аралығындағы тарихи оқиғалар қамтылады.
«Жылнамалар жинағы» - қазақ тілінде жазылған тұңғыш тарихи шығарма. Кадырғали Жалайыр Қазақстан, Орталық Азия, Алтай, Моңғолия елдерінің тарихына қатысты мәліметтерді жинақтаған. Кітапты алғаш рет И.Березин деген кісі 1854 жылы Қазан қаласында бастырып шығарған. Шежіре қазақ тілінде 1989 жылы жарық көрді.
Жарияланған-2015-11-19 12:19:55 Қаралды-6266
НЕЛІКТЕН ЖАТТЫҒУЛАРДАН КЕЙІН БҰЛШЫҚЕТТЕР АУЫРАДЫ?
Ауыр физикалық күш салудан кейін бұлшықет ауыруы бәріне жақсы таныс...
СҮТТІҢ ЕМДІК ҚАСИЕТІ
Әлемде ен көп жасайтын елдердің ішінде тау халыктарының жүз жастан асқан адамдарының ғұмырының ұзақ болу себебін зерттей келгенде олардың негізгі тағамадары әркашан да піскен сүт, айран, қаймақ, ірімшік, т.б. сүт өнімдері екені анықталған.
БҰРЫНДЫҚ ХАН
Керей мен Жәнібек хандар қайтыс болғаннан кейін хан тағына Бұрындық отырады. Бұрындык - Керей ханның үлкен ұлы, шамамен 1430-1510 жылдары өмір сүрген. Бұрындык хан билік басында отыз жылдан астам уақыт отырады.
КӨРКЕМ СУРЕТТЕ КОЛОРИТ
Креслода кішкене бала отыр. Оның бірдеңеге қатты елегізгені байқалады. Әлденеден назарын аудармай, тесіле қарап қапты. Бұл Мика Морозовтың портреті. Салған - В.А.Серов.
БИДАЙ-ЖҮГЕРІ БӨЛКЕЛЕРІ
Сүттен, бидай ұнынан және ашытқыдан қамыр (ашытқы), жүгері ұнынан, судан және тұздан қайнатпа дайындалады.
АСЫЛ МЕТАЛДАР
Асыл металдарға алтын, күміс, платина және осы платина тобына жататын иридий, осмий, палладий, рутений және радий металдары жатады. Басқа металдарға қарағанда, асыл металдар химиялық әсерлерге тұрақтылығымен, оңай иілгіштігімен (алтын, күміс), баяу балқығ