ҚҰСБЕГІЛІК
Категориясы: Жануарлар
Құсбегілік көңілді, әсерлі, қызығы мол демалыс болып табылады. Осынау киын да қызықты өнерге балалардың жас кезінен көзін қанықтырып, танымын шыңдап отырған. Аңшылық-саятшылық көшпелі өмір салтынын әрі күнкөрістік, әрі көңіл көтерерлік бір дәстүрі болумен бірге, әскери жаттығудың, шынығып-шыңдалудың да тамаша үлгісі болған.
Құсбегі - аңға, кұсқа салу мақсатымен бүркіт, ителгі, қаршыға, қырғи сияқты жыртқыш құстарды қолға үйрететін адам.
Құс салуға бірнеше кісі бірігіп шығады. Аң мен құстын мекеніне жетісімен қыран ұстаған құсбегі биіктеу жерге шығып тұрады. Қалғандары дабыл қағып, аңды таутастан, қорымнан үркітіп, үйрек-қазды судан ұшырады. Дабылдан сескеніп, бой көрсеткен аңға, көлден ұшқан кұска томағасын сыпырып қыран қосады. Қолға түскен аң-құсты аңшылар жолына, жасына қарай бөліп алады.
Қазақ арасында аңшылықтың кең тараған түрі - бүркітпен аң аулау. Елімізде бүркіт, көбінесе, Алтай, Тарбағатай, Алатау, Көкшетау таулары мен орман алқаптарында кездеседі.
Бүркітті қолға үйретіп, аңға салу үшін қажетті бұйымдар: томаға, тамақбау, балақбау, балдақ. Олардың әрқайсысының өз қызметі бар. Құсбегі аңға шыққанда бүркітті оң колына қондырып, білек бауларынан ұстап, балдақпен астынан тіреп, ат үстіне қонады. Сол қолымен ат тізгінін ұстап, аңды көргенде құстың томағасын тартады.
Жарияланған-2015-11-17 14:49:51 Қаралды-2001
ШӨЛ ДАЛА – ТҰЛДЫР ДАЛА МА?
Ең үлкен шөл далалар - Азиядағы Гоби мен Африкадағы Сахара. Ал бізде - Қарақұм.
АЛМАТЫДА ДА АЛЫП ЕМЕН АҒАШЫ ӨСІП ТҰР
Алматы тұрғындарынын ішінде де ұзақ жасаушы қарт адамдар кездеседі, бірақ та оларды, саусақпен ғана санауға болады Ал, ағаштардың арасында «ұзақ жасаушылары» көптеп кездеседі.
КӨРКЕМ СУРЕТТЕ ҚАРЫНДАШ
Тас дәуірінің адамы үңгірдің ортасында жанып жатқан оттың шет жағында сөнген шала көмірді ала сап, тас қабырғаны алғаш рет сызып көрген күнді қарындаштың жарыққа келген күні деп есептеуге әбден болады.
МҰРНЫҢ САУ БОЛСЫН ДЕСЕҢ...
Сендер ауыздарыңа жара шығып, тамақ жей алмасаңдар бір-екі күн шыдайсыңдар, алмурын іші бұзылып, тыныс ала алмай қалсаң, қанша уақыт шыдайсыңдар?
БАЙЫРҒЫ ҚАЗАҚ ӨЛШЕМДЕРІ
Ертеректе Шығыс елдерінде ұзындық өлшемдері ретінде адамның дене бөліктерінің өлшемі негізге алынған. Ол өлшем бірліктерін елі, тұтам, қарыс, сүйем, кез, сай кез, құлаш, шақырым деп атаған.
ТӘТТІМБЕТ
Тәттімбет Қазанғапұлы (1815-1862) - шертпе күйдің негізін қалаған классик күйші-сазгер. Ол Қарағанды облысындағы Мыржық тауының бойында дүниеге келген. Ол жастайынан өнерлі ортада өскен. Оның ата-бабаларының ішінде кемеңгер билер, ақылды шешендер, қалжыңқ