ӘЛЕМДЕГІ ЕҢ ЖЫЛДАМ ҚҰСТАР
Категориясы: Табиғат
Құстар - жердің ең жылдам тіршілік иелері, өйткені жануарлар әлемінің құрлық немесе суда жүзетін құстарының бірде-бір өкілі олармен жылдамдығымен салыстыра алмайды. Ең жылдам қандай құс деген сұраққа тек олардың ұшу ерекшеліктеріне қарап бағалаған жағдайда ғана жауап беруге болады, өйткені кейбір құстар ең жоғары жылдамдыққа шүйілгіштік ұшу кезінде жетеді, ал басқа құстар әдеттегі көлденең ұшады.
Сүңгуірлердің ұшу патшасы – қыран құс сапсан, сұңқарлар тұқымдасының өкілі. Қыран құс сапсан ұшқан құсты аңдып, оның үстінен көтеріліп, қанаттарын қайырады, содан кейін жоғарыдан бас салады. Ол шенгелін бүктеп денеге қысып соққы береді. Нақты есептеулер бойынша, шайырды 25° бұрышпен құлатып, секундына 75 метр жылдамдықпен ұшады; түзу сызыққа жақын бұрышпен құлаған кезде жылдамдық секундына 100 метрге немесе 360 км/сағ-қа дейін артады. Қыран құс сапсан 440 км/сағ дейін жылдамдыққа ие екендігінің дәлелдері бар, бұл кейбір ұшақтардың жылдамдығымен салыстырылады. Қыран құс сапсан қазірдің өзінде бір жарым шақырым қашықтықтан аң аулай бастайды.
Сұңқарлар отбасы өкілдерінің ішінен бүркіт ең жүйрік. Шүйілгіп ұшқанда бұл құс 320 км/сағ жылдамдыққа дейін барады.
Көлденең ұшу кезінде ең жылдам құс - ине құйрықты (тікенді құйрықты) шапшаң, 169 км/сағатқа дейін жылдамдыққа жетеді. Алайда, шапшанның жылдамдығы аң аулауына кедергі бола алмайды.
Жағалтай, сұңқарлар тұқымдасының өкілі, көлденең ұшу жылдамдығында шапшаңмен бәсекелесе алады. Жағалатайдың максималды жылдамдығы - 160 км / сағ.
Көлденең ұшу шеберлерінің арасында үшінші орынды фрегат алады, ол 153 км/сағ жылдамдыққа дейін жетеді.
Жарияланған-2020-10-09 15:17:14 Қаралды-13205
ӨШІРГІШ НЕЛІКТЕН ӨШІРЕДІ?
Алдына қағаз жайып, қолына қарындашты алса болғаны, көп кешікпей-ақ бір тамаша сурет дайын тұрады.
ШАЙБАЛЫ ХОККЕЙ СПОРТ ТАРИХЫНАН
Хоккей ойынына ұқсас ойынды 1866 жылы Канада мемлекетінде әскери борышын өтеп жүрген жауынгерлер (ағылшындар) ойлап тауыпты дейді спорт жылнамасы.
АҚҚАЛАҚ
Аққалақ - Қазақстандағы жыртқыш аңдар ішіндегі ең кішкентайы. Ұзындығы - 35 см. Ол - батыл, айлакер, ұзын құйрықты аң. Аққалақты кейде «аққия» деп те атайды. Қыста жүні ақ, жазда арқа жүні қызыл қоңыр немесе қара бурыл, бүйірі қара, бауыры ақ болады.
ЛАТЫН ӘЛІПБИІ
Латын әліпбиі - әлемде кең таралған әліпби. Б.з.б. VII ғасырда Римде пайда болып. б.з. I ғасырында қалыптасқан. Жазу оңнан солға немесе солдан оңға қарай жазылып, бағыты әрдайым алмасып отырған. Б.з.б. IV ғасырдан бастап жазу тек солдан оңға қарай жазылат
ЖЕЛАТИНСІЗ АЛМА ҚАЙНАТПАСЫ
Ұзынынан тілінген антоновка алмалары тайыз ыдысқа салынады. Ол ыдыстың жартысына дейін су құйылып, бұқтырылады да жұмсарғанша ұсталады.