АУА
Категориясы: Ғылым
АУА – жер атмосферасын құрайтын, негізінен азотпен оттектен тұратын газдар қоспасы. Ауа су мен жер қыртысының құрамында да болады. Ауа мен судың әсерінен жер бетінде аса маңызды геологиялық процестер жүріп жатады. Ауаның негізгі құрам бөлігі оттек – тыныс алу үшін өте қажет. Оттек пен жануарлар мен өсімдіктер тыныс алады, ал өсімдіктер көмір-қышқыл газын ассимиляциялағанда оттекті атмосфераға кері қайтарады. Азот белоктар құрамына кіреді. 18 ғасырдың ақырына дейін Ауа элемент деп саналған. Оның құрамының күрделі екенін 1775-1777 жылдар А. Лавуазье анықтады. Осы кездегі дәл анықталған Ауаның құрам бөлігі төмендегідей.
Газдар аты |
Колем бойынша, % |
Салмақ бойынша, % |
Азот |
78,10 |
75,51 |
Оттек |
20,93 |
23,15 |
Аргон |
0,933 |
1,286 |
Көмірңышңыл газ |
0,03 |
0,04 |
Гелий |
5 ∙ 10-4 |
7 ∙ 10-5 |
Неон |
1,8 ∙ 10-3 |
1,2 ∙ 10-3 |
Криптон |
1 ∙ 10-4 |
3∙10-4 |
Ксенон |
9 ∙ 10-6 |
4 ∙ 10-5 |
Озон |
1 ∙ 10-6 |
- |
Радон |
6 ∙ 10-18 |
- |
Сутек |
5 ∙ 10-5 |
3 ∙ 10-6 |
Әдеб.: Бірімжанов Б. А. Жалпы химия. А., 1962; Некрасов Б. В. Курс общей химии. -М.-Л., 1952.
Жарияланған-2019-12-19 15:17:51 Қаралды-16477
БАЯНАУЫЛ ТАС МҮСІНДЕРІ
Сарыарқаның солтүстік-шығысында орналасқан Баянауыл тауларының табиғаты өте көрікті. Ең биік жері 1046 м болатын (Ақбет тауы) тау жан-жаққа 1-20 шақырымға созылып жатыр. Орталық тұсында орналасқан тау шоғырлары - Жасыбай, Жанбақы, Торайғыр, Жаманаула бірт
СҮМӘЛЛӘК
Бидайды су себелеп дымқылдап, үш күндей жауып қойып өндіру керек. Сол аздап өнген бидайдың 2-3 сантиметрдей көгі кесіліп тасталады да, қалған ақ түсті дәні жиналып алынып үстіне су салып езіледі.
ОТТЕГІ ҚАЙДАН КЕЛЕДІ ЖӘНЕ ОЛ НЕ ҮШІН ҚАЖЕТ?
Оттегі - жер бетіндегі ең көп таралған химиялық элементтердің бірі.
ТӘУКЕ ХАН
Қазақ хандығының аса көрнекті қайраткерлерінің бірі - Тәуке хан. Тәуке (1626 - 1718 жж.) - Салқам Жәңгір ханның ұлы. Ол 1680-1718 жылдар аралығында билік жүргізген. Тәуке хан мемлекетінің астанасы Ташкент пен Түркістан қалалары болды.
ВЕНЕЦИЯ - КӨПІРЛЕР ҚАЛАСЫ
Италияның солтүстік-шығысындағы қала, Адриат теңізінің жағасында, Венеция облысы мен Венеция провинциясының әкімшілік орталығы.
КУН – БІЗДІҢ ЕҢ ҮЛКЕН ЖҰЛДЫЗ
Бұлт жаппаған, түтін баспаған кезде Күннің жарықтығы, өткірлігі сондай, оған тура қарай алмайсың.