АУА
Категориясы: Ғылым
АУА – жер атмосферасын құрайтын, негізінен азотпен оттектен тұратын газдар қоспасы. Ауа су мен жер қыртысының құрамында да болады. Ауа мен судың әсерінен жер бетінде аса маңызды геологиялық процестер жүріп жатады. Ауаның негізгі құрам бөлігі оттек – тыныс алу үшін өте қажет. Оттек пен жануарлар мен өсімдіктер тыныс алады, ал өсімдіктер көмір-қышқыл газын ассимиляциялағанда оттекті атмосфераға кері қайтарады. Азот белоктар құрамына кіреді. 18 ғасырдың ақырына дейін Ауа элемент деп саналған. Оның құрамының күрделі екенін 1775-1777 жылдар А. Лавуазье анықтады. Осы кездегі дәл анықталған Ауаның құрам бөлігі төмендегідей.
Газдар аты |
Колем бойынша, % |
Салмақ бойынша, % |
Азот |
78,10 |
75,51 |
Оттек |
20,93 |
23,15 |
Аргон |
0,933 |
1,286 |
Көмірңышңыл газ |
0,03 |
0,04 |
Гелий |
5 ∙ 10-4 |
7 ∙ 10-5 |
Неон |
1,8 ∙ 10-3 |
1,2 ∙ 10-3 |
Криптон |
1 ∙ 10-4 |
3∙10-4 |
Ксенон |
9 ∙ 10-6 |
4 ∙ 10-5 |
Озон |
1 ∙ 10-6 |
- |
Радон |
6 ∙ 10-18 |
- |
Сутек |
5 ∙ 10-5 |
3 ∙ 10-6 |
Әдеб.: Бірімжанов Б. А. Жалпы химия. А., 1962; Некрасов Б. В. Курс общей химии. -М.-Л., 1952.
Жарияланған-2019-12-19 15:17:51 Қаралды-17588
ТАМИМ ИБН БАХР

IX ғасырдың басында Араб халифатының өкілі Тамим ибн Бахр Кимек (Қимақ) қағандығына саяхат жасайды. Түркі тілдес кимектер Шығыс және Орталық Қазақстан жерін, Ертістің орта алабын мекендеген. Тамим ибн Бахр Ұлы Жібек жолында орналасқан белгілі Тараз қаласы
МАХМҰД ӘЛ-ҚАШҚАРИ

Махмұд әл-Қашқари - бірнеше түркі тілдерін жақсы меңгерген әйгілі түрік саяхатшысы. Ол Ыстықкөлдін оңтүстік жағалауында орналасқан Барсхан қаласында дүниеге келген.
АТУ ҚАРУЫ

Қазақ халқының ату қаруы жақ (садақ) деп аталған Жақтар әр түрлі материалдар (ағаш, тарамыс, мүйіз, сүйек, тері, қайыңның тозы) пайдаланған бірнеше бөліктерден құралған. Жақтың жеке жасалып, атуға арналған бөлшегі - оқ.
ТАЛҚАННАН ЖАСАУҒА БОЛАТЫН ТӘТТІ ТАҒАМДАР

Қазақ халқының, әсіресе, қарт адамдардың сүйсініп жейтін тағамдарының бірі - тарының талқаны. Талқан қуырып ақтаған тарының сөгінен немесе оның айырып алған жармағынан диірменге тартып жасалады.
ДЕНЕҢ САУ БОЛСЫН ДЕСЕҢ...

Үйге таза ауа молынан кірсін, күннің сәулесі (шуағы) кіріп тұрсын. Сау болу үшін таза ауа, күннің шуағы өте керек екенін ұмытпа.