UF

ЖАЗДЫГҮНІ ШҰБАР, АЛ ҚЫСҚА ҚАРАЙ АППАҚ

Категориясы: Жануарлар


Аңдардың бірі жауынан ағаш қуысына, екіншісі қар астына, үшінші біреулері індеріне жасырынып құтылады. Ал қоян «ұның бірін де істей алмайды. Оның жауы тіпті көп: қасқыр, ит, түлкі, бұлғын, сілеусін, үкі, бүркіт, поляр жапалағы - толып жатыр.

Сонда да уайымдап жатқан қоян жоқ. Тіршілігін жалғастыра береді. Сенетіні - тұмсығы, ерекше сақ құлағы, күйрік аяғы, оңайшылықпен байқала бермейтін тоны. Қоян жазда сұр болады. Жерде де сұр түс, шалғын арасында көзге шалына бермейді. Оның үстіне қоян түнде тіршілік ететін аң. Жайылуға ымырт үйірілген кезде шығады. Ал қараңғыда оны байқау тіпті қиын.

Қысқа қарай қояндар түлейді. Бұрынғы ескі жүнінің орнына, қалың да, жаңа түбіт өсіп шығады. Ор қояндардың түлегеннен кейінгі түбіті ашық сұрғылт болып келеді, ал ақ қояндардың түбіті мүлдем аппақ болып өседі. Ақ қоян бұтаның түбінде бұғып жатқан кезде, бұта түбіне жел үріп тастаған қардан айырып алу қиын. Ал егер жақындай қалсаңыз, жалт береді де - ғайып болады. Ізін шиырлап кетеді. Содан соң тауып көр! Қысқа қарай қоян ғана емес, ақ тышқан мен аққулақ та түсін өзгертеді. Солтүстік құрлары жаздыгүні шұбар, ал қысқа қарай аппақ болады. Көктем шыға барлығы «киімдерін қайта ауыстырады».

Қоянның көздері шарасынан шығып, бадырайып тұрады. Сондықтан да ол қарсы алдындағыны ғана емес, екі қапталындағыны, сондай-ақ арт жағындағысын да бір мезгілде көре алады. Терісі көзге оңай байқала бермейтін болғандықтан, томардың түбінде жатқан қоянды ешкім аңғармайды, есесіне қоян айналасындағының бәрін көріп жатады.

  Жарияланған-2016-09-16 17:59:26     Қаралды-19987

Мәлімет сізге көмек берді ма

ДОҢҒАЛАҚ ҚЫЗЫҚТЫ ДОМАЛАҚ

...

ДОҢҒАЛАҚ араласпайтын шаруа жоқ.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ТОНЫКӨК ЕСКЕРТКІШІ

...

Ақылгөй Тоныкөктің құрметіне қойылған тас тақта өзінің бұйрығы бойынша шамамен 716 жылы қашалып жасалған. Бұл ескерткіш 1897 жылы Баин-Цокто шатқалынан табылған. Қазіргі кезде ол Моңғол Республикасының астанасы - Улан-Батор қаласынан 60 шақырым жерде орна

ТОЛЫҒЫРАҚ »

СУ ҮЙДІ ЖАРЫП ЖІБЕРУІ МҮМКІН БЕ?

...

Су зиянсыз зат сияқты. Ал кейде су мылтықтай жарылып кетеді.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

БЕКІРЕ

...

Бекіре (осётр) - аузы кіші, тұмсығы сүйір, дене тұрқы 2 м-ге, салмағы 12- 24, кейде 80 кг-ға дейін баратын көшпелі балық. Теңізде және оған құятын өзендерде өседі. Олар уылдырықтарын сәуір-мамыр айларында өзенге шашқаннан кейін теңізге қайта оралады.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ӘЛЕМДЕГІ ЕҢ ҮЛКЕН ІНЖУ-МАРЖАННЫҢ МӨЛШЕРІ ҚАНДАЙ?

...

Соңғы уақытқа дейін әлемдегі ең үлкен інжу 1934 жылы Оңтүстік Қытай теңізінде Филиппиннің Палаван аралында салмағы 300 кг-нан асатын меруерт табылған

ТОЛЫҒЫРАҚ »

АСЫЛ МЕТАЛДАР

...

Асыл металдарға алтын, күміс, платина және осы платина тобына жататын иридий, осмий, палладий, рутений және радий металдары жатады. Басқа металдарға қарағанда, асыл металдар химиялық әсерлерге тұрақтылығымен, оңай иілгіштігімен (алтын, күміс), баяу балқығ

ТОЛЫҒЫРАҚ »