ОРМАН – БІЗДІҢ БАЙЛЫҒЫМЫЗ!
Категориясы: Табиғат
Маршактың «Ағаш ексек біз, не еккеніміз?» деген жолдармен басталатын өлеңі бар. Бұл сұрауға әрбір маман әрқалай жауап берер еді. Кеме жасаушы: «Желкенді бекітетін мачталар мен тақтайлар», ағаш ұстасы: «Сен сабақ оқитын жазатын стол, қалам, сызғыш...» - дер еді. Әрине ол ағаш шкафтар, кітап сөрелер: мен паркет едендерді, терезе жақтаулары мен есіктерді де ұмытпай, санға қосар еді. Қағаз жасайтын комбинаттың жұмысшысы болса дәптермен бірге міндетті түрде кітаптар мен газет-журналдарды атар еді. Өйткені қағаз ағаштан жасалады ғой. Ауыл-селоларда тұратын ағаш ұсталары бөренелерден қиып салынған үйлер мен жылғаларға салынған ағаш көпірлерді еске салар еді. Темір- жолшылар жүк тиейтін ағаш вагондар мен рельстердің астына төсейтін шпалдар туралы айтар еді. Химиктер болса комбинаттарда лак, жасанды шұға тоқуға арналған жіптер мен дәрілер... жасалатын ағаштар туралы небір асыл сөздерін аямас еді. Электриктер мен байланыс қызметкерлері «Электр, телеграф, телефон сымдарына арналған тамаша бағандар үшін орманға айтар алғысымыз шексіз» дер еді.
Музыканттар болса: «Рахмет саған, орман! Бір кезде соққан желге үн қатып, гуілдеп тұратын, құстардың әнін тыңдаған ағаштың енді өзі ән салып жүр. Сол ағаштан жасалған рояль, скрипка, домбыралар тамылжыған ғажайып үнімен құлақ құрышын қандырады!» - деп шаттанар еді.
Біздің әңгімемізді агрономның құлағы шалса: «Орман – егін алқабына қорған. Оны қалай ұмыттыңдар?» - деп, реніш білдірер еді. Ол жазда жер аптабын қуыратын аңызақ желдің жолында қалқан болып, егінді қорғайды. Қыстыгүні өткен күзде себілген астық тұқымын қымтап жатқан қар «көрпені» жел ұшырып кетуінен сақтайды.
Орман - өзендердің де қорғаны. Қыс бойы жауған қарды қаттап, жинап шығады да, көктемде жерге там-тұмдап еріген суынан беріп отырады. Бұл кезде күн нұры мол түскен жазық даланың аңқасы кебе бастаса, орман ішінде шалшықтар жатады, тіпті жыра-жыраларда күртік қарлар да кездеседі. Қар суы жерге бірте-бірте сіңеді де, жер астымен ағып барып, өзендер мен жылғаларға құйылады.
«Ағаш ексек біз, не еккеніміз дейсіз бе? - деп, дәрігер қайталап сұрар еді де, - ағаш бәрінен бұрын денсаулық» - деп жауап берер еді. Әдетте демалыс үйлерін, санаторийлерді қайда салады. Әрине, орман ішіне. Өйткені орман ішіндегі ауа - ең таза, денсаулыққа ең пайдалы ауа. Егер жасыл ормандар болмаса, планетамыздың бүкіл адамдарына тыныс алатын оттегі жетпес еді.
Ал орманшы айтар еді: «Өздеріңіз байқап отырсыздар. Ағаштың қажет емес жері жоқ. Орман байлығы бізге ғана емес, бізден кейінгі ұрпақтарымызға да жетуі үшін, әрбір кесілген ағаштың орнына міндетті түрде бір ағаш, тіпті екі ағаш отырғызу қажет.
Орман тек қана байлық емес, ол - жер көркі, ел көркі» - дер еді.
Жарияланған-2016-09-16 15:31:28 Қаралды-13508
АКРОБАТИКА ТАРИХЫНАН
Акробатика - бұл адам өмірінде өз қолтаңбасы бар спорт түрі деп әбден болады. Себебі, адамның өз денесін өз мұхтажына сәйкес қызмет өткізу - әркімнің ізгі арманы.
ҚАСҚЫР
Қазақстанның барлық аймақтарында таралған жыртқыш аңдардың бірі - қасқыр. Дене тұрқы асыранды иттей. Қасқыр асыранды иттің арғы жабайы тегі деп есептелінеді. Топтанып тіршілік етеді, қорегін көбіне түнде аулайды.
ПАРСЫ РУЛЕТ
Бұл - өрік пюресінен және қант помадасынан жасалған, рулет түрінде бөлініп, жармаланған бадамға аунатылған тағам.
ҚАНДАЙ АСПАН ДЕНЕЛЕРІНІҢ ҚҰЙРЫҚТАРЫ БАР?
Күн жүйесінің бұл «құйрықты» тұрғындары - кометалар.
ДӘПТЕР ҚАЛАЙ ПАЙДА БОЛДЫ?
Мектеп дәптерлеріне ата-әжелеріңіз, аналарыңыз бен әкелеріңіз жазған