ДӘПТЕР НЕГЕ ДӘПТЕР ДЕП АТАЛАДЫ?
Категориясы: Тарих
Бір кезде «еріп кететін дәптерге» ешкім де таңданбайтын. Өйткені, ерте кезде барша шәкірт атаулы, оның ішінде біздің елдегі шәкірттер де араның балауызынан жасалған дәптерге жазатын. Ал балауыз дегеннің ыстықтан еріп кететіні мәлім.
Әрине, ол кезде бұған ешкім де дәптер деп ат қойып, айдар тақпаған. Бұл әншейін жіппен байлап, қабаттап-қабаттап қойған жұқа тақтайшалар еді. Әрбір тақтайшалар қоңырқай немесе қара балауыз толтырған табақшаларға ұқсайтын.
Сол кездегі шәкірттерге обал-ақ! Мұндай «дәптерге» сабақ жазудың өзі оңай болмаған ғой!
Уақыты жеткенде оқушылардың көзі ашылып, олар төртке бүктеліп, сыртын жұқа мұқабамен тыстаған қағаз дәптерге жаза бастады. Бір қағазды төртке бүктегеннен дәптер - орысша тетрадь сөзі шыға келген.
...Мінеки, қағаз жасау фабрикасынан дәптер жасау цехына даяр орамалар келіп түсті. Олардың үлкендіктері сонша - тіпті орындарынан қозғаудың өзі қиын. Оған қалайша жазу жазарсың? Жазу жазу үшін ораманы жеке-жеке беттерге бөліп, ұзын жол немесе тор көз ғып сызады, сонан соң түптеп, тыстайды.
Ұзын жол, тор көз сызықтарды да арнаулы машина түсіріп береді. Сызық түсіргіш шеберлер машинаға қажетті сызық түсіретін бедерлі біліктер орнатады. Сонан соң бояу құйып, машинаны іске қосады.
Дәптер жасайтын ақылды машиналар сызықтарды түсіріп болған соң, қажетті мөлшерде кесіп, сыртқы тысымен бірге сым бекіткіштермен түптеп шығады.
Әр машинаның тез істейтіні сонша, бір жұмысшы бір жұмыс күнінде ондаған мың дәптерді даярлап үлгіреді.
Жарияланған-2016-09-07 16:26:44 Қаралды-8864
ҚАЗАҚТАРДА ҚОЙ-ЕШКІГЕ ҚАТЫСТЫ ЫРЫМДАР МЕН ТЫЙЫМДАР
Қазақ сенімінде төрт түлік те аса киелі жануарлар санатында. Кез-келген малды сол түліктің қарасы ауылдан ұзаған соң ғана бауыздаған.
ДЕРМЕНЕ
Дермене – биіктігі жарты метрге жететін, көп жылдық, жартылай бұталы өсімдік. Тамыры жуан, көптеген қосымша тамырлары бар.
ҚҰР
Кұр - орман құсы. Қазақстанда кұр, ак құр, тундра құры, сұр құр, меңіреу құр деген түрлері кездеседі. Ұяларын көбіне қайың ағашына салады. Кұрлар тобы қыс бойы бірге жүреді. Көктемнің басында бір-бірінен бөлініп, ерекше құрқылдап қораздана бастайды.
АКРОБАТИКА ТАРИХЫНАН
Акробатика - бұл адам өмірінде өз қолтаңбасы бар спорт түрі деп әбден болады. Себебі, адамның өз денесін өз мұхтажына сәйкес қызмет өткізу - әркімнің ізгі арманы.
ҮСТІРТТІҢ ТАС МҮСІНДЕРІ
Еліміздің батыс бөлігіндегі Маңғыстау облысы аумағында орналасқан көтеріңкі, жазық келген Үстірт және оның кемерлерінің пішіндері адам қызығарлықтай. Дүние жүзінде теңдесі жоқ қыраттар мен кемерлер мыңдаған жылдар бойы жел мен судың әсеріне ұшырап, адам т
ҚЫРҒИ
Қырғи - қаршыға тұқымдасына жататын жыртқыш құс. Оның түр-түсі де қаршығаға мейлінше ұқсас. Қырғидың дене тұрқы - 30-43 см, қанатын жайғандағы ұзындығы - 18-26 см, салмағы 120- 280 г. Ұябасары шәулісіне қарағанда кесектеу.