ДОҢҒАЛАҚ ҚЫЗЫҚТЫ ДОМАЛАҚ
Категориясы: Өнер
ДОҢҒАЛАҚ араласпайтын шаруа жоқ. Заводтар мен фабрикаларда зырыл қағып жұмыс істеп тұрған солар, ал автомобилъ доңғалақтары ауыр жүкті немесе мың сан жолаушыларды межелі жеріне дер кезінде жеткізу үшін тас жолмен зулап бара жатады.
Сонда қалай болғаны: бір доңғалақ жол бойымен зымырап тыным таппайды, оның «мен еңбек етіп жүрмін!» дегеніне келісемін. Ал екінші бір доңғалақ тұрған орнынан қозғалмай-ақ «мен де еңбек етіп жүрмін!» дейді.
Расында да, бір орнында шыр айналып, ешқайда бармайтын доңғалақтан не пайда?
Байқап қарасақ, бұлардың да пайдасы бар екен. Және пайда болғанда қандай, шаш етектен!
Дүниедегі «еңбекқор» доңғалақтардың ең байырғысы – КҮЗЕ ДӨҢГЕЛЕГІ. Ертеде кәнігі шебер күзенің жұмыр басына иленген балшық соқтасын қойып, сол қолымен дөңгелекті шыр айналдыратын да, ал оң қолымен балшықтан құмыра, жайпақ табақ немесе тостақ жасайтын. Жұмыр доңғалақ - күзелер қазір де пайдаланылады.
Тек оны қазір қышшының қолы емес, электр моторлары айналдырады.
Бәлкім, сен киіз үйдің шаңырағындай доңғалақ әткеншекке талай мінген шығарсың? Аспалы бесіктегі ыңғайлы орындыққа жайғасып отырған соң, доңғалақ тұрған орнында ақырын айнала бастайды. Сен бірте-бірте көкке көтеріле түсесің. Жоғарыдан қарағанда төмендегі қала алақандағыдай түгел көрінеді.
Теңізде кеме жүзіп келеді. Капитан: «Рульді оңға!», «Рульді солға!» деп, басқару тұтқасын ұстап тұрған адамға бұйрық береді. Бұйрықты естіген теңізші дөңгелек тұтқаны шеңбер құрсауына бекітілген сабынан ұстап, айналдыра бастайды. Ол қалай айналса, кеме солай қарай жүзеді.
КАРУСЕЛЬ - француздың «айналмалы әткеншек» деген мағынаны білдіретін сөзі. Міне, сол әткеншек - дүниедегі ең көңілді доңғалақ. Әсем әуен шалқып тұрған кезде ойыншық аттар, пілдер, самолеттер, ракеталар өздерінің шат көңілді шабандоздарымен бірге шыр айналады.
Ағаш тілетін шеберханада ерте заманнан бері ДОҢҒАЛАҚ АРАЛАР пайдаланылады. Болаттан жасалынған бұл араның, тістері әрі берік, әрі өткір. Доңғалақ шыр айналса болды, оның қылпып тұрған тістері бөренеге сіңіп кете барады.
ТЕАТР ДОҢҒАЛАҒЫ да әткеншекке ұқсайды. Міне, көрермендердің көз алдында - тап-тұйнақтай бөлме. Кенет сахна айнала бастайды. Столды, орындықтарды, диванды алып кетіп, қарсы алдымызға мәуелі ағаштарды, шоқ-шоқ бұталарды алып келеді. Бөлме орнында - қалың орман.
Жарияланған-2016-09-04 20:59:47 Қаралды-4309
ҚАЗАҚТАРДА ЕҢ КӨНЕ ДІННІҢ БІР ТҮРІ
Адамзат баласының тарихында алғашқы қауымдық құрылыстан басталатын ең көне діннің бір түрі шаманизм екені белгілі. Шаман діні қазақ арасында небір азулы діннің түрлерімен, небір аққаптал саяси ағымдармен жағаласа жүріп XX ғасырдың басына дейін жетті.
ТАМИМ ИБН БАХР
IX ғасырдың басында Араб халифатының өкілі Тамим ибн Бахр Кимек (Қимақ) қағандығына саяхат жасайды. Түркі тілдес кимектер Шығыс және Орталық Қазақстан жерін, Ертістің орта алабын мекендеген. Тамим ибн Бахр Ұлы Жібек жолында орналасқан белгілі Тараз қаласы
«АЛАШ ІСІ»
Кеңес үкіметі 1928 жылдан бастап Алаш партиясы мен Алашорда үкіметіне мүше болған жэне оларды жақтағандарды жаппай тұтқынға алды. Оларға Кеңес үкіметіне қарсы күрес жүргізді, шетелдіктермен байланыста болды, т.б. көптеген жалған айыптар тағылып, тергеу іс