БАДАМ-НОХУТ
Категориясы: Тағам
Бұл - алма және өрік пюресін қайнатып, крахмалға құлпынай формалы етіп салынған және бадамның ұсақтап туралған массасына аунатып алынған тағам.
Дайын тағамның сыртына жабыстырылатын бадам жақсылап тазартылады. Одан бүлінген дәндер мен бөгде қоспалар алынып тасталады. Қайнаған сумен үш рет шарпиды, соңғы рет шарпығанда оны қайнаған суда 5-7 минут бойы ұстайды. Содан соң суы төгіліп, бадамның қабығы аршылады.
Тазартылған бадамды температурасы 140-150 градус пешке қойып 5-7 минут бойы кептіреді. Содан кейін пештен алып, салқындатылады да пышағы бар оқтаумен мөлшері 2-3 миллиметр болатындай етіп бөлінеді.
Картоп крахмалы температураны 35-40 градусқа жеткізіп, 25-30 минут бойы кептіріледі.
Жартылай фабрикат дайындау үшін мыс қазанға өрік, алма пюресін және құм шекер салынады. Масса үздіксіз араластырыла отырып, 1,0-1,5 сағат бойы қайнатылады. Қайнап болды-ау деген кезде сірне қосылады.
Қайната бастағанда температура 100-105 градус, ал қайнап болды-ау деген кезде 105-110 градус, қайнатылған массаның ылғалдылығы – 12-14 процент болуы керек.
Ауасы сиретілген жағдайда қайнатылатын болса, бұл процесс едәуір қысқарады.
Дайын болған соң оттан алынған массаға алдын ала суға 1:2 қатынаста езілген лимон қышқылы, өрік эссенциясы қосылып, мұқият араластырылады.
Жартылай фабрикат алу үшін алдымен оған форма берілетін материал әзірленеді. Ағаш астаушаға немесе столдың үстіне кептірілген картоп крахмалы төгіліп, сыртына бірдей қашықтықта бедерлеп құлпынай, таңқурай т. с. с. салынған оқтаумен крахмалдың бетіне бедер түсіріледі. Сол ойыс бедерлерге ұшы кесілген конус тәрізді воронкамен жеміс массасы салынады. Өрік және алма пюресінің сілікпе сияқты созылатын қасиетіне байланысты қайнатылған масса тығыз құйылады.
Салынғаннан кейін, 20-25 минуттан соң тағам қатаяды да крахмалдан оңай алынады. Крахмалдан алынған тағам металл торы бар елекке салынады да крахмалынан еленіп, тазартылады. Оның бетінде қалған крахмалды салқын сумен екі қайтара жуып арылтады. Содан соң олар астаушаларға салынып, температураны 30-35 градусқа жеткізіп 30-40 минут бойы кептіріледі. Өйткені крахмалын жуғаннан кейін тағамның беті су болып, жабысқыш келеді. Бұдан кейін тағам жармаланған бадам дәніне аунатылады.
Бір килограмм бадам-нохут жасау үшін 56,2 грамм алма пюресі, 393,7 грамм өрік пюресі, 674,8 грамм құм шекер, 3,37 грамм сірне, 2,8 грамм лимон қышқылы, 196,8 грамм бадам дәні және 2,2 грамм өрік эссенциясы жұмсалады.
Дайын өнімнің формасы құлпынай сияқты болады. Дәмі мен түсі қант қосып қайнатылған өрік пюресінің дәмі мен түсіндей, аздап бадамның дәмі білінетіні бар. Қоюлығы сілікпе тәрізді аздап созылып тұрады. Ылғалдылығы – 10-12 процент. Бір килограмында – 100-105 кәмпит болады.
Дайын тағам ағаш жәшіктерге дұрыстап қатарластырып салынады. Жәшіктің түбіне және тағамның әрбір қабатының арасына қағаз төселеді.
Жарияланған-2016-02-29 19:18:48 Қаралды-2404
КАРЛҰҚТАР

Қарлұктар - түркі тілдес тайпалар. Бұл тайпа туралы алғашкы деректер б.з.-дың V ғасырынан белгілі.
ЖЕМІС-ЖИДЕК ЖӘНЕ ЖҮЗІМ ВИТАМИНДЕР КӨЗІ

Витаминдер - биологиялық жағынан өте сіңімді болатын, адамдар мен жануарлар организмдерінің тіршілігі үшін өте қажетті заттар. Қазіргі уақытта 40-тан астам витамин түрлері белгілі.
СУРЕТШІ ИЛЛЮСТРАЦИЯНЫ ҚАЛАЙ ЖАСАЙДЫ?

Біз суретті кітапты ашып қарағанымызда, басқа бір әлемге тап болғандай әсер аламыз. Әлгі суреттерде өлі кейіпкерлер тіріліп, кітапта айтылатын оқиға өткен ел мен жер қаз-қалпында сайрап көз алдымызда тұра қалады.
ҚАЛАҚАЙ НЕГЕ КҮЙДІРЕДІ?

Туралған пияздан басқа бірде-бір өсімдік балалардың көз касын дәл осындай көлдеткен емес.
АЙДЫ КЕМІРІП ҚОЙҒАН ҚАЙ МЫҚТЫ?

Баяғы замандардан бері адамдар көктегі Айдың неге кейде толып, дөп-дөңгелек боп тұратынын, ал кейде кеміп, жартысы ғана қалатынын, тіпті, жұқарып...