ҮҢГІРЛЕР
Категориясы: Табиғат
Үңгір дегеніміз - ерігіш тау жыныстарының бұзылуы, мүжілуі салдарынан пайда болатын жер қыртысындағы қуыстар. Ерігіш тау жыныстарына көбіне әктас, гипс, доломит, т.б. жатады. Үңгірлердің ұзындығы ондаған, жүздеген метрден, кейде бірнеше ондаған километрге дейін жетеді. Жер асты және тау беткейлеріндегі үңгірлердің бір немесе бірнеше ауыздары жер бетіне шығып жатады. Қазақстанда қазір 140-тан астам үңгір белгілі болды. Қаратау жотасында - 80, Талас Алатауы мен Өгем жотасында - 20, Үстірт пен Маңгыстауда -11, Каспий ойпаты мен Солтүстік Аралда - 4, Сарыарқада - 12, Алтай, Қолба, Тарбағатайда - 5, Жетісу (Жоңғар) Алатауында - 2, Іле Алатауында - 6 үңгір бар. Олардың ішінде Октябрь үңгірі, Ақмешіт әулие үңгірі, Ащысай үңгірі, Баянауыл үңгірі, Мақпал үңгірі. Маңғыстау үңгірлері, Кенесары үңгірі, Үстірт үңгірлері елімізде танымал. Бұл үңгірлер туристік маңызы бар орындарға жатады.
Қазақстандағы ең үзын үңгір Іле Алатауында орналасқан. Ол Іле Алатауынын солтүстік беткейінде, теңіз деңгейінен 3300 м биіктікте. Үңгірдің ұзындығы 1390 метрге жетеді. Шымбұлақ спорт базасынан 3 шақырым жерде орналасқан бұл үңгір - Октябрь үңгірі деп аталады.
Үңгірлерді зерттеумен спелеология (үңгіртану) деген ғылым саласы айналысады.
Жарияланған-2015-11-25 18:43:29 Қаралды-8680
ЖЫЛНАМАЛАР ЖИНАҒЫ
«Жылнамалар жинагы» - бұл екі томнан тұратын кітап. Кітапты Иран хандарының сарайында жоғары қызмет істеген Фазлаллах Рашид әд-Дин жазған. Ол Жылнамалар жинағын» 1300-1301 жылдары бастап, 1310-1311 жылдары аяқтаған. Шамамен 10 жыл бойы еңбектенген.
ҚОЙ - КӨШПЕЛІ ҚАЗАҚ ӨМІРІНДЕ ӨМІРІНІҢ АЖЫРАМАС БӨЛШЕГІ
Ежелден қазақ халқы көшпелі ғұмыр кешті. Мал мен оның өнімдері көшпелі өмірде аса қолайлы игілікке саналды.
ЕЖЕЛГІ ТҮРКІЛЕР
Ежелгі түркілер туралы мәлімет тұңғыш рет б.з.-дың 542 жылындағы қытай жылнамаларында кездеседі. Қытай жазбаларының айтуынша, түркілер ғұндардың ұрпақтары болып табылады.
ВАНИЛЬДІ КИХЕЛАХ
Қамырдан жасалған құырма сияқты тағам осылай аталады. Бұл тағам қамырға химиялық қопсытқыш қосып дайындалады.
ҚАРАҚАТ ЖИДЕКТЕН ӘР ТҮРЛІ ТАҒАМДАР ЖАСАУ
Қарақаттың жидегінде, буршігінде, жапырағында, гүлінде С, В1, Р витаминдері және А витамині (каротин) көп болады. Сонымен қатар жидегінде қант, лимон, алма қышқылдары, илік заты және бояу бар, бүршігінде және жапырағында эфир майы болады.
КӨРКЕМ СУРЕТТЕ РАКУРС
Егер біз адамға не төменнен, не жоғарыдан қарар болсақ, оның әдеттегі кейпіне ұқсамай, өзгеріп сала бергенін байқаймыз. Өзінің денесінің бізге жақын тұрған бөлігі үлкейіп, алыс тұрған бөлігі кішірейіп кеткендей көреміз.