UF

ҚАЛҚАН

Категориясы: Тарих


Қалқан - қолға ұстап қолданылатын қорғаныс жарағы. Атына сәйкес денені оқтан, қарудан қалқалау арқылы қорғайды. Көшпелілердің калқандары ат үстінде шайкасуға қолайлы болу үшін шағын, жеңіл етіп жасалған. Қалқанға әр түрлі материалдар: тал шыбықтарын, ағаш тақталары, тері, металл қолданылуы мүмкін. Ішкі жағына екі қайысбау орнатылады. Оның бірін білекке іліп, екіншісін қолға ұстайды.

Қалқанды шыбықтан жасағанда тал немесе басқа да шыбықтардан дөңгелене өріледі де, шыбықтар жіппен оралады. Бұл шыбықтар тері немесе мата астарға жіппен, шегемен бекітіледі.

Ағаш қалқандар ағаш тақташаларды қатарлай қойып, көлденеңінен ағашпен бекітеді. Оның сыртынан немесе ішінен терімен қаптайды. Ағаш қалқандар жалпақ, дөңгелек болып келеді. Кейде жиегін темірмен құрсаулайды.

Тері қалқандар қалың теріден бірнеше қабаттап тұтас етіп жасалады. Пішіні дөңгелек және дөңес болып келеді. Берік болу үшін қалқанның бетіне темір жапсырмалар орнатады.

Темір қалқандар тұтастай соғылып, беті түрлі бедерлер, өрнектер, суреттермен әшекейленеді. Пішіні дөңгелек және дөңес болып жасалады.

Жай уақытта қалқанды қанжығага, ердің қасына байлап алады. Шайқас кезінде шегіне ұрыс салып, артқа бұрыла садақ ату үшін қалқанды арқасына асып алатын болған. Бетпе-бет шайқасқа кіргенде қалқанды қолдарына ұстап соғысқан.

  Жарияланған-2015-11-18 16:41:04     Қаралды-10302

Мәлімет сізге көмек берді ма

ҚАЙМАҚ КЕМЕСЕ КІЛЕГЕЙ ҚҰЙЫЛЫП, ЖАҢҒАҚ ҚОСЫЛҒАН ҚАРА АЛХОРЫ

...

Мұқият жуылған қара алхорының үстіне су құйылып, қайнағанша қыздырылады да содан соң 1,0-1,5 сағат бөктіріп қойылады. Бұдан кейін қара алхорының сүйектері алынады.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

КӨРКЕМ СУРЕТТЕ ҚАРЫНДАШ

...

Тас дәуірінің адамы үңгірдің ортасында жанып жатқан оттың шет жағында сөнген шала көмірді ала сап, тас қабырғаны алғаш рет сызып көрген күнді қарындаштың жарыққа келген күні деп есептеуге әбден болады.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ҚАЗАҚТЫҢ КҮЙШІЛЕРІ

...

Ән-күй өнері қазақ даласында халықпен бірге жасап келеді. Қазақ халқының тарихындағы айтулы оқиғалар ән-күй жанрында өз көрінісін тауып отырған. Әншілер мен күйшілер халықтың мұң-мұқтажын, арман-тілегін, мақсат-мүддесін әндері мен күйлеріне қосқан. Негізі

ТОЛЫҒЫРАҚ »

МАРСТА ӨМІР БАР МА?

...

Түнгі аспанда жұмбақ жыпылықтайтын қызыл түсті жұлдыз – Марс

ТОЛЫҒЫРАҚ »

НЕЛІКТЕН ЖЕР СІЛКІНІСІ БОЛАДЫ?

...

Ғалымдардың айтуынша, жер қыртысы бір-бірімен байланыспаған жеті алып тақталардан тұрады.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

КЕНЕСАРЫ ХАН

...

Кенесары Қасымұлы (1802-1847 жж.) - қазақтың ірі мемлекет қайраткері, қолбасшы. Кенесары 1841 жылы бүкіл қазақ халқының мақұлдауымен хан көтерілген Қазақ хандығының соңғы ханы. 1837-1847 жылдардағы қазақ халқын басқыншылардан азат ету күресінің басқарушыс

ТОЛЫҒЫРАҚ »