КӨПҚАБАТТЫ ТЕМІРБЕТОН ҚАҢҚАЛЫ ҒИМАРАТТЫ КҮШСАЛМАҚТАРДЫҢ НЕГІЗГІ ҮЙЛЕСУІНЕ ЕСЕПТЕУ ЖӘНЕ ЖОБАЛАУ

 

Мазмұны   Мөлшерлік сілтемелер.............................................................................................5 Анықтамалар.............................................................................................................6 Белгілеулер және қысқартулар................................................................................7 Кіріспе........................................................................................................................8 1 ЛИР-ВИЗОР жүйесінде жазық қаңқаны есептеу..............................................10 1.1 Жазық қаңқаның есептік схемасын құрастыру.............................................10 1.2 Жазық қаңқаға күшсалмақтарды жинақтау...................................................11 1.2.1 Тұрақты күшсалмақ ......................................................................................11 1.2.2 Ұзақ уақыт әсер ететін күшсалмақ .............................................................13 1.2.3 Қабат аралық жабын конструкциясына қысқа уақыт әсер ететін күшсалмақтар әсері.....................................................................................14 1.2.4 Жабын конструкциясына қысқа уақыт әсер ететін күшсалмақ (қар салмағы).........................................................................................................15 1.3 Күшсалмақтардың есептік үйлесуін кесте түрінде құрастыру………........17 1.4. Қаңқаны күшсалмақтардың негізгі үйлесуіне есептеу................................19

1.5. Есептеу нәтижесін қарап шығу......................................................................20 1.6 Есептеу нәтижесін кесте түрде құрастыру.....................................................21 1.7 Қаңқа түйіндерінің орын ауыстыру мәндерін есептеу нәтижелері.............24 1.8 Ішкі күштер эпюралары...................................................................................25 2 Қаңқаны ЛИР-АРМ жүйесінде есептеу.............................................................33 2.1 Темірбетон қаңқа элементтерінің арматураларын есептеу..........................33 2.2  Конструктивтік элементтерді құрастыру......................................................37 2.3 Қаңқа элементтерінің арматурасын есептеу..................................................39 2.4 Арматура есептеу нәтижесін кесте түрде келтіру.........................................39 2.5 Арматра есебінің нәтижесін графикалық түрде көрсету..............................44 3 Арматураланған ұстынның және ригельді раманың жұмыстық сызбасын жинақтау................................................................................................48 3.1 Арматуралық ұстынның жұмыстық сызбасын жинақтау.............................48 3.2 Арматураланған арқалықты раманың жұмыстық сызбасын жинақтау.......49 3.2.1 Арматуралық арқалықтардың бірінші аралығының схемасы...................49 3.2.2 Арматуралық арқалықтардың екінші аралығының схемасы....................53 3.2.3 Арматуралық арқалықтардың үшінші аралығының схемасы...................56 Қорытынды …………………………………………....……………………..…...60 Пайдаланылған әдебиеттер тізімі…………………………………………….....61

 

Мөлшерлік сілтемелер

 

Курстық   жобаны  орындау барысында келесі мөлшерлік құжаттарға  сілтемелер жасалынды.

1. СНиП РК 2.01.07-85^* «Нагрузки и воздействия», М.,2002.

2. СНиП РК 2.03.01-84^* «Бетонные и железобетонные конструкции», М.,1985.

 

Анықтамалар

 

Күш салмақтын біркелкі әсер ету мәні – күш салмақтардың конструкция ұзындығында біркелкі мәнмен әсер ету.

Ұстын – вертикал және горизонтал бағыттағы күш салмақтарды іргетас арқылы негізге беретін сызықтық конструкция.

Арқалық – статикалық анықталмаған күш салмақтар әсерінен иілетін жазық қаңқа элементі.

Арматуралық қаңқа – бойлық және көлденең орналасқан арматуралардың көлемдік қаңқасы.

Арматураның минималды пайызы  – конструкциядағы қабылданатын есептеу нәтижесіне байланысты емес арматураның ең аз мөлшері.

Арматураның максималды пайызы  – конструкциядағы қабылданатын есептеу нәтижесіне байланысты емес арматураның ең үлкен мөлшері.

 

Белгілеулер және қысқартулар

 

ЭЛМ-элемент номері

НС-қима номері

КС-крандар жайлы ақпарат және сейсмикалық күшсалмақ

Х - сызықты х осімен

Z – сызықты z осімен

Uу – бұрыштың жанында y осі

А тобы РСУ, керекті күш салмақтар, ұзақ мерзімді әсерететін

В тобы РСУ, барлық күш салмақтарды құрайды

AU1 – төменгі көлденең арматура бұрышының ауданы (қиманың сол жақ төменгі бөлігінде)

AU2 – төменгі көлденең арматура бұрышының ауданы (қиманың оң жақ төменгі бөлігінде)

AU3 – төменгі көлденең арматура бұрышының ауданы (қиманың сол жақ жоғарғы бөлігінде)

AU4 – төменгі көлденең арматура бұрышының ауданы (қиманың оң жақ жоғарғы бөлігінде)

AS1 – көлденең арматураның төменгі ауданы

AS2 – көлденең арматураның жоғарғы ауданы

AS3 – көлденең арматураның шеткі ауданы (қиманың сол жағында)

AS1 – көлденең арматураның шеткі ауданы (қиманың оң жағында)

 

Кіріспе

 

Тақырып өзектілігінің дәлелі. Әр түрлі құрылысты аймақтарда салынатын ғимараттардың  конструктивті схемалары да әр түрлі болады. Мысалы, азаматтық ғимараттарды жобалауда  қаңқалы конструктивтік схема қолданудың өзіндік үлесі бар. Темірбетон қаңқалы ғимараттарды жобалауды үйренудің маңызы кәсіби білім алудағы өз орнын алады. Сондықтан, курстық жұмыста көп қабатты ғимараттардың темірбетон конструкцияларының есебін және есептеу нәтижесінде сызба жұмыстарын орындау болашақ құрылыс мамандары үшін өте қажетті екенін дәлелдейді.  

Практикалық маңыздылығы. Қаңқалы темірбетон констукциялы ғимараттарды есептеу мен жобалауда компьютерлік бағдарламалар қолдану бүгінгі күн қажеттілігінің бірі, себебі, компьютерлерді қолдана білу бұл қазіргі заман құрылыс саласындағы мамандарға қойылатын талаптарының бірі. Осы жағдай, яғни, курстық жұмысты орындау барысында компьютермен жұмыс істеу тәжірибесін алу болашақ инженерлерге нақты жобалау жұмыстарын барысында қолдану мүмкіншілігін туғызады. Осынын бәрі алған тәжірибелердің практикалық маңыздылығын білдіреді.

Ғылыми жаңалығы. Курстық жұмыстағы есепті шешу үшін ЛИРА БК-нің ең соңғы версиясы, яғни, ғылыми жетістіктердің ең соңғы нәтижелері қарастырылған версиясы қолданылды. Бұл жағдай алға қойылған есепті шығарудағы ғылыми жетістіктердің ең соңғы нәтижелерін қолдануды қамтамасыз еткен.   

Жұмыстың мақсаты және жұмысты орындаудағы шешілген мәселелері. Құрылыс мамандығы студенттеріне «Ғимараттар мен имараттарды жобалаудағы компьютерлік есептеу» пәні бойынша курстық жұмыс орындау қарастырылған. Курстық жұмыс тақырыбы: «Көпқабатты темірбетон  қаңқалы ғимаратты күшсалмақтардың негізгі үйлесуіне есептеу және жобалау».

Қарастырылып отырған курстық жұмыста көпқабатты темірбетон  ғимараттың жазық  көлденең қаңқасын есептеу және жобалау ЛИРА бағдарламалық кешенін қолдану арқылы орындалған.

Негізінде, ЛИРА бағдарламалық кешені (ЛИРА БК) – әр түрлі конструкцияларды есептеуге, зерттеуге және жобалауға арналған көпфунционалды бағдарламалық кешен.

«Көпқабатты темірбетон  қаңқалы ғимаратты күшсалмақтардың негізгі үйлесуіне есептеу және жобалау» тақырыбына орындалған курстық жұмыста мына төмендегі жайлар қарастырылды:

· Көпқабатты темірбетон жазық қаңқаның есептік схемасы құрастырылды; 

· Құрастырылған есептік схемаға әсер ететін күшсалмақтар жеке-жеке  жүктелді;

· Құрастырылған есептік схема күшсалмақтардық жеке-жеке әсерлеріне есептелді;

· Күшсалмақтардық жеке-жеке әсерлеріне  қаңқа есептік схемасында ішкі күштер мәндері анықталып олардың, яғни иілу моментінің М,   бойлық күштердің N  және көлденең күштердің Q эпюралары салынды;

· Күшсалмақтардың негізгі үйлесу нәтижелері анықталды;

· Қаңқаның темірбетон элементтеріндегі арматуралар мөлшері бірінші және екінші шектік жағдайлар талаптарына сай есептелді;

· Арматура есептеу нәтижелеріне сәйкес қаңқа элементтерінің арматуралау сызбалары орындалды.

Курстық жұмыстың бірінші бөлігі, яғни,  көпқабатты темірбетон жазық қаңқаның есептік схемасын құрастыру, құрастырылған есептік схемаға әсер ететін күшсалмақтарды жеке-жеке  жүктеу, құрастырылған есептік схеманы күшсалмақтардың жеке-жеке әсерлеріне есептеу,  күшсалмақтардық жеке-жеке әсерлеріне  қаңқа есептік схемасында ішкі күштер мәндерін анықтау, иілу моментінің М,   бойлық күштердің N  және көлденең күштердің Q эпюраларын салу, күшсалмақтардың негізгі үйлесу нәтижелерін анықтау ЛИР-ВИЗОР жүйесінің мүмкіншіліктерін қолдану арқылы орындалды, ал курстық жұмыстың екінші бөлігі, яғни, қаңқаның темірбетон элементтеріндегі арматуралар мөлшерін бірінші және екінші шектік жағдайлар талаптарына сай есептеу,  арматура есептеу нәтижелеріне сәйкес қаңқа элементтерінің арматуралау сызбалары орындау ЛИР-АРМ жүйесінің мүмкіншіліктерін қолдану арқылы орындалды.

 

1 ЛИР-ВИЗОР жүйесінде жазық қаңқаны есептеу

 

1. Жазық қаңқаның есептік схемасын құрастыру

Бастапқы мәіметтер:

1. Ғимараттың өлшемі: 16х 66 м
2. Қабат саны: 2
3. Қабат биіктігі: 3.3
4. Ұстын торы: 6х4х6 м х м
5. Ұстынның көлденең қимасы: 40х40 см х см
6. Арқалықтың көлденең қимасы: 40х60 см х см
7. Тұрақты күшсалмақтың мөлшерлік мәні: 0.45 т/м
8. Ұзақ мерзімді күшсалмақтың мөлшерлік мәні: 0.25 т/м
9. Қысқа мерзімді күшсалмақтың мөлшерлік мәні: 0.185 т/м
10. Қардан болатын күшсалмақтың мөлшерлік мәні: 0.07 т/м
11. Арматура класы: А ІІІ
12. Бетон класы: В 20
13. Құрылыс ауданы, жел бойынша: ІІІ

ЛИР-ВИЗОР  жүйесінде құрастырылған қаңқаның  есептік схемасы 1 суретте  келтірілген.Қаңқа түйіндері мен злементтерін нөмірлеу 2 және 3 суреттерде көрсетілген.

1 сурет. Қаңқаның есептік схемасы

2 сурет. Қаңқаның есептік схемасында түйіндерді нөмірлеу

3 сурет. Қаңқаның есептік схемасында элементтерді нөмірлеу

 

Курстық жұмыста қаңқа элементтері мен түйіндеріне сыртқы әсерлер төмендегідейболып белгіленген:

1-ші әсер – конструкциялардың өз салмақтары - тұрақты күшсалмақ;

2-ші әсер – қабатаралық және жоғарғы қабат жабын конструкциялары  салмақтары -  тұрақты күшсалмақ;

3-ші әсер – ұзақ уақыт әсер ететін күшсалмақ;

4-ші әсер – қабат аралық жабын конструкцияларына қысқа уақыт әсер ететін күшсалмақ;

5-ші әсер – ең жоғарғы қабат жабын конструкциясына қысқа уақыт әсер ететін күшсалмақ (қар салмағы);

6-шы әсер– жел әсері (солдан оңға қарай);

7-ші әсер –   жел әсері (оңнан солға қарай).

 

1.2 Жазық қаңқаға күшсалмақтарды жинақтау

 

1.2.1Тұрақты күшсалмақ

 

Тұрақты күшсалмаққа жататындар

- қаңқа конструкцияларының өз салмақтары және ғимараттың сыртқы және ішкі  қабырғаларының салмақтары;

- қабатаралық және жоғарғы қабат жабын конструкцияларының  салмақтары тұрақты күшсалмақ.

Тұрақты күшсалмақ қаңқа ригелдеріне қарқыны ригельдердің ұзындығына біркелкі  бөлініп әсер ететін күшсалмақ ретінде белгіленеді.

ЛИРА программалық кешенінде қаңқа элементтерінің салмақтары автоматты түрде есептеледі, бұл жерде, қаңқа элементтерінің салмақтарының  сан мәні элементтердің өлшемдері мен элемент материалының көлемдік салмағына тәуелді анықталады.

Қаңқа элементтеріне әсер ететін элементтердің өз салмақтары 4 суретте келтірілген  (1-ші әсер).

4 сурет. Қаңқа конструкцияларының өз салмақтары және ғимараттың сыртқы және ішкі  қабырғаларының салмақтарының әсері көрсетілген схема

 

Ғимараттың сыртқы қабырғаларының салмақтарын есептеу:

 Сыртқы (әріпті) ось бойында орналасқан өлшемдері 3.0мх1.5м тереземен қамтамасыз етілген сыртқы қабырғаның бір нүктеге түсетін салмағы:

[(6.0м-0.4м)х(3.3м-0.6м) – (3.3м х1.5м)] х 0.4м х 0.6 т/м³ х 1.2 = 2.92896 т,

бұл жерде(6.0м-0.4м) = 5.6м – ұстындар аралығында орналасатын қабырға өлшемі;

(3.3м-0.6м) = 2.7м – қабырға биіктігі;

(3.3м х 1.5м) = 4.95м² – терезе орны ауданы;

0.4м – қабырға қалыңдығы;

0.6 т/м³-қабырға материалының көлемдік салмағының нормативтік мәні;

1.2 – қабырға  салмағының есептік мәнін анықтауда қолданылатын күшсалмақ сенімділік коэффициенті. Мәні ҚНжЕ 1-ші кестесіне сай анықталады.

Ішкі (әріпті) ось бойында орналасқан өлшемдері 2.1 м х 0.9м  есікпен қамтамасыз етілген ішкі қабырғаның бір нүктеге түсетін салмағы:

[(6.0м-0.4м)х(3.3м-0.6м) – (2.1м х0.9м)] х 0.4м х 0.6 т/м³х 1.2 = 3.81024 т,

бұл жерде(6.0м-0.4м) = 5.6м – ұстындар аралығында орналасатын қабырға өлшемі;

(3.3м-0.6м) = 2.7м – қабырға биіктігі;

(2.1м х 1.2м) = 2.52м²– есікорны ауданы;

0.4м – қабырға қалыңдығы;

0.6 т/м³ – қабырға материалының көлемдік салмағының нормативтік мәні;

1.2 – қабырға  салмағының есептік мәнін анықтауда қолданылатын күшсалмақ бойынша сенімділік коэффициенті. Мәні ҚНжЕ1-ші кестесіне сай анықталады.

Қаңқаның есептік схемасында қабырғалардың өз салмақтары ұстындар мен қабатаралық ригельдердің қиылысу нүктелеріне әсер ететін нүктелік күшсалмақтар ретінде белгіленеді. 

Қаңқа элементтеріне әсер ететін қабатаралық жабын конструкцияларының және ең жоғарғы қабат жабын конструкциясының салмақтарының әсері  5 суретте келтірілген  (2-ші әсер).

5 сурет. Қаңқа элементтеріне тұрақты күшсалмақтар әсері

 

Қаңқа ригелдеріне қабатаралық және ең жоғарғы қабат жабын конструкцияларының салмақтарынан ригель бойына қарқыны біркелкі бөлініп әсер ететін  күшсалмақтардың есептік мәні:

0.45 т/м² х 6 м = 2.7 т/м,

бұл жерде 0.45 т/м² – қабатаралық жабын конструкцияларының және ең жоғарғы қабат жабын конструкциясының салмақтарының есептік мәні;

6 м – ригельдің салмақ ауданының ені.

 

1.2.2 Ұзақ уақыт әсер ететін күшсалмақ

 

Қаңқа ригелдеріне ұзақ уақыт әсер ететін  біркелкі бөлінген күшсалмақтың есептік мәні:

0.25т/м² х 6 м х 1.2 = 1.8 т/м,

бұл жерде0.25 т/м² – қабат аралық жабын конструкцияларына ұзақ уақыт әсер ететін күшсалмақтардың нормативтік  мәні (тапсырма бойынша);

6 м – ригельдің салмақ ауданының ені (көлденең қаңқаның адымы, сан мәні тапсырма бойынша).

1.2 – ұзақ уақыт әсер ететін күшсалмақтың есептік мәнін анықтауда қолданылатын күшсалмақ сенімділік коэффициенті. Мәні ҚНжЕ1-ші кестесіне сай анықталады.

Қаңқаға ұзақ уақыт әсер ететін күшсалмақ  (3-ші әсер) схемасы 6 суретте көрсетілген.

6 сурет. Қаңқаны ұзақ уақыт әсер ететін күш салмақ пен жүктеу схемасы

 

1.2.3 Қабат аралық жабын конструкциясына қысқа уақыт әсер ететін күшсалмақтар әсері

 

Қаңқа ригелдеріне қысқа уақыт әсер ететін  біркелкі бөлінген күшсалмақтың есептік мәні:

0.185 т/м² х 6 м х 1.2 = 1.332 т/м,

0.185 т/м² -  қабат аралықжабын конструкцияларына қысқа уақыт әсер ететін күшсалмақтардың нормативтік  мәні (тапсырма бойынша);

6 м – ригельдің салмақ ауданының ені (көлденең қаңқаның адымы, сан мәні тапсырма бойынша).

1.2 – ұзақ уақыт әсер ететін күшсалмақтың есептік мәнін анықтауда қолданылатын күшсалмақ сенімділік коэффициенті. Мәні ҚНжЕ1-ші кестесіне сай анықталады.

Қаңқаға қысқа уақыт әсер ететін күшсалмақ  (4-ші әсер) схемасы 7 суретте көрсетілген.

7 сурет. Қаңқаны қысқа уақыт әсер ететін күшсалмақпен жүктеу схемасы

 

1. Жабын конструкциясына қысқа уақыт әсер ететін күшсалмақ (қар салмағы)

 

Қаңқа ригелине түсетін қарқыны біркелкі жайылған қар салмағының есептік мәні:

0.07т/м² х 6м х 1.4 = 0.588 т/м,

бұл жерде0.07т/м² – жабын конструкциясына әсер ететінқар салмағының нормативтік мәні

6м – ригельдің салмақ ауданының ені (көлденең қаңқаның адымы);

1.4 – қысқа уақыт әсер ететін күшсалмақтың есептік мәнін анықтауда қолданылатын күшсалмақ сенімділік коэффициенті. Мәні ҚНжЕ 1-ші кестесіне сай анықталады.

Қаңқаға қысқа уақыт әсер ететін күшсалмақ  (5-ші әсер - қар салмағы) схемасы 8 суретте көрсетілген.

8сурет. Қаңқаны қысқа уақыт әсер ететін қар салмағымен  жүктеу схемасы.

 

Жел әсері солдан оңға қарай.

Қаңқаның сол жағында орналасқан ұстындарға желдің эквивалентті біркелкі жайылған  есептік мәні:

0.38т/м² х 6м х 0.5 х 0.8 х1.4х 0.96 = 1.23 т/м

0.38т/м² х 6м х 0.55 х 0.8 х1.4х 0.9728 = 1.37 т/м

0.38т/м² -  үшінші жел ауданына белгіленген жел қысымының нормативтік мәні  (құрылыстың жел салмағы бойынша ауданы тапсырмаға сәйкес қабылданады);

6м – ригельдің салмақ ауданының ені (көлденең қаңқаның адымы, сан мәні тапсырма бойынша);

0.5 және 0.55 – жел қысымының ғимарат биіктігіне байланысты өзгеруін ескеретін  коэффициент, Н=5 м, Н=6.6 м  (СНиП «Нагрузки и воздействия» 6.5п қара);

0.8 – аэродинамикалық коэффициент(СНиП Нагрузки и воздействия 6.6п. қара);

1.4 – қысқа уақыт әсер ететін жел әсерінің есептік мәнін анықтауда қолданылатын күшсалмақ сенімділік коэффициенті. Мәні ҚНжЕ1-ші кестесіне сай анықталады;

0.96 және 0,9728 – ғимарат биіктігіне байланысты өзгеретін жел салмақ мәнін біркелкі жайылған желсалмақтың эквивалентті мәніне ауыстыру коэффициенті. Коэффициент мәні төмендегі мәнге іие:

Н = 10м болғанда – 1; Н = 15м болғанда – 1.04;Н = 20м болғанда – 1.1;Н = 25м болғанда – 1.17;Н = 30м болғанда – 1.23;  Н = 35м болғанда – 1.29 немесе интерполяциалау арқылы.

Қаңқаның оң жағында орналасқан ұстындарға желдің эквивалентті біркелкі жайылған  есептік мәні:

0.38т/м² х 6м х 0.5 х 0.6 х1.4х 0.96 = 0.9225 т/м

0.38т/м² х 6м х 0.55 х 0.6 х1.4х 0.9728 = 1.03 т/м

Жел әсері (жел әсері солдан оңға қарай)

9сурет. Қаңқаны қысқа уақыт әсер ететін жел салмағымен жүктеу схемасы (жел әсері солдан оңға қарай)

 

Жел әсері  оңнан солға қарай.

Қаңқаның оң жағында орналасқан ұстындарға желдің эквивалентті біркелкі жайылған  есептік мәні:

0.38т/м² х 6м х 0.5 х 0.8 х1.4х 0.96 = 1.23 т/м

0.38т/м² х 6м х 0.55 х 0.8 х1.4х 0.9728 = 1.37 т/м

Қаңқаның сол жағында орналасқан ұстындарға желдің эквивалентті біркелкі жайылған  есептік мәні:

0.38т/м² х 6м х 0.5 х 0.6 х1.4х 0.96 = 0.9225 т/м

0.38т/м² х 6м х 0.55 х 0.6 х1.4х 0.9728 = 1.03 т/м

Жел әсері (жел әсері оңнан солға қарай)

10сурет. Қаңқаны қысқа уақыт әсер ететін жел салмағымен жүктеу схемасы (жел әсері оңнан солға қарай)

 

1.3 Күшсалмақтардың есептік үйлесуін кесте түрінде құрастыру

 

Құрылыс нормалардың талаптарына сай жүйеге басқа әсер ететін күшсалмақтармен қоса жел әсерін қоса есептегенде арматураны есептеу күшсалмақтардың негізгі үйлесу нәтижесінде анықталған ішкі күштер мәніне жасалады. Сондықтан ЛИР-АРМ жүйесінде жұмыс істеу үшін алдымен күшсалмақтардың ерекше үйлесуін қарастырып ішкі күштер мәнін анықтаймыз. 

Мына операциялар ретімен орындалу нәтижесінде: Нагрузки ÞРСУ ÞГенерация таблицы РСУ (11 сурет)Расчетные сочетания усилий сұхбаттасу терезесін шақырамыз(12 сурет).

11 сурет. «Расчетные сочетания усилий» сұхбаттасу терезесін шақыру реті

12 сурет. «Расчетные сочетания усилий» сұхбаттасу терезесі

 

Бұл сұхбаттасу терезесінде құрылыс нормасы қабылданады:СНиП 2.01.07-85^*одан ары қарай төмендегі мәліметтер беріледі:

- Номер загружения терезесінде 1-ші әсер (Загружения 1)нөмірі көрсетіледі  Вид загружениятерезесі тізімінде – тұрақты күшсалмақ түрі Постоянное (0) қабылданады, одан кейін  қалған  мәліметтерді өзгертпей қабылдау үшінПо умолчанию кнопкасы басылады (Номер загружениятерезесінде номер автоматты түрде 2-ге өзгереді);

- Номер загружения терезесінде 2-ші әсер (Загружения2)нөмірі көрсетіледі  Вид загружениятерезесі тізімінде – тұрақты күшсалмақ түрі Постоянное (0) қабылданады, одан кейін  қалған  мәліметтерді өзгертпей қабылдау үшінПо умолчанию кнопкасы басылады (Номер загружениятерезесінде номер автоматты түрде 3-ке өзгереді);

- Номер загружения терезесінде 3-ші әсер (Загружения3)нөмірі көрсетіледі  Вид загружениятерезесі тізімінде – ұзақ уақыт әсер ететін  күшсалмақ түрі – Временное длит. (1)қабылданады, Коэффициент надежности тексті алаңындакоэффициент мәнін1.2 деп қабылдаймыз, одан кейіносы берілген мәндерді қабылдау үшін– Применить кнопкасын басамыз (Номер загружениятерезесінде номер автоматты түрде 4-ке өзгереді);

- Номер загружения терезесінде 4-ші әсер (Загружения4)нөмірі көрсетіледі  Вид загружениятерезесі тізімінде – қысқа уақыт әсер ететін  күшсалмақ түрі – Кратковременное (2)қабылданады,  Коэффициент надежности тексті алаңындакоэффициент мәнін1.2 деп қабылдаймыз, одан кейіносы берілген мәндерді қабылдау үшін– Применить кнопкасын басамыз (Номер загружениятерезесінде номер автоматты түрде 5-ке өзгереді);

- Номер загружения терезесінде 5-ші әсер (Загружения 5)нөмірі көрсетіледі  Вид загружениятерезесі тізімінде – қысқа уақыт әсер ететін  күшсалмақ түрі – Кратковременное (2)қабылданады,  Коэффициент надежности тексті алаңындакоэффициент мәнін1.4деп қабылдаймыз, одан кейіносы берілген мәндерді қабылдау үшін– Применить кнопкасын басамыз (Номер загружениятерезесінде номер автоматты түрде 6-ға өзгереді);

Номер загружения терезесінде 6-ші әсер (Загружения6)нөмірі көрсетіледі  Вид загружениятерезесі тізімінде – қысқа уақыт әсер ететін  күшсалмақ түрі – Кратковременное (2)қабылданады,  Коэффициент надежности тексті алаңындакоэффициент мәнін 1.4деп қабылданады, одан кейінДоля длительности тексті алаңындажел салмағының ұзақ уақыт әсер ететін бөлігі болмау себебінен0санын қабылдаймыз, № группы взаимоисключающих загруженийалаңында 1санын қабылдаймыз.

Номер загружения терезесінде 7-ші әсер (Загружения7)нөмірі көрсетіледі  Вид загружениятерезесі тізімінде – қысқа уақыт әсер ететін  күшсалмақ түрі – Кратковременное (2)қабылданады,  Коэффициент надежности тексті алаңындакоэффициент мәнін 1.4деп қабылданады, одан кейінДоля длительности тексті алаңындажел салмағының ұзақ уақыт әсер ететін бөлігі болмау себебінен0санын қабылдаймыз, № группы взаимоисключающих загруженийалаңында 1санын қабылдаймыз, бұл жағдай (яғни  № группы взаимоисключающих загруженийалаңында6-шы және 7-ші әсерлерде 1санын көрсетуі),  6-шы және 7-ші әсерлердің салдарын күшсалмақтардың есептік үйлесуі кезінде бірге ескерілмейтінін білдіреді.

Ең соңында, осы күшсалмақтардың есептік үйлесуі кестесін толтыру кезінде келтірілген мәліметтерді қабылдау үшін Применитькнопкосы басылады.

 

1.4. Қаңқаны күшсалмақтардың негізгі үйлесуіне есептеу

 

Кушсалмақтардың есептік үйлесу кестесін толтырғаннан кейін қаңканың есебі орындалады. Есептеу нәтижесінде күшсалмақтардың жеке-жеке әсеріне қаңқа элементтерінің қималарындағы ішкі күштер мәні келтіріледі, сонымен қатар, барлық күшсалмақтар әсері олардың негізгі үйлесуіне сай  әр түрлі комбинацияларға орындалып нәтижелері кесте түрінде келтіріледі.

Қарастырылып отырған қаңқа есебі орындалу үшін мына операциялар орындалуы қажет Режим ÞВыполнить расчет (13 сурет).

13 сурет. Қаңқаның есебін орындау реті («Выполнить расчет» бұйрығын шақыру)

Қаңқаны есептеу процессі компьютер экранында көрсетіледі (14 сурет).

14 сурет. Қаңқаны есептеу процесін компьютерде көрсету  терезесі

 

1.5 Есептеу нәтижесін қарап шығу

 

Қаңқаның есебі орындалғаннан кейін компьютерлік есеп нәтижесін көру үшін мына операция орындаладыРежим ÞРезультаты расчета (15 сурет).

Результаты расчетарежимінде қаңқаның есептік схемасының деформацияланған түрі келтіріледі. Егер қаңқаның бастапқы деформацияланбаған түріне өту үшін мына операция орындалады Схема ÞИсходная схема.

15 сурет. Есептеу нәтижесіне кіру реті

Компьютерлік есеп орындалғаннан кейін компьютерде автоматты түрде орыс тілінде түсініктеме жазба құрастырылады. Түсініктеме жазбаны компьютер экранына шығару үшін мына операциялар орындаладыОкноÞПояснительная записка (16 сурет).

16 сурет. Орындалған есептің түсініктеме жазбасын ашу реті

 

1.6 Есептеу нәтижесін кесте түрде құрастыру

 

Күшсалмақтардың есептік үйлесу нәтижесі

Кесте түрде құрастырылған күшсалмақтардың есептік үйлесу нәтижесін компьютер экранына шығару үшін мына операциялар орындаладыОкно ÞИнтерактивные таблицы.

17 сурет.   «Редактор форм» сұхбат терезесіне кіру реті

 

Редактор формсұхбат терезесінде Расчетные сочетания усилийжолағы белгіленеді. Одан кейін  кесте ретінде құрастырылған есептеу нәтижесін компьютер экранына шығару үшін Таблицу на экран кнопкасы басылады.

ЛИРА ПЖ есептеу нәтижесі келтірілген кестені алдын ала белгіленген бір не бірнеше элементерге немесе барлық элементерге құрастыру мүмкіншілігі қарастырылған.

Есептеу нәтижелері келтірілген және компьютер экранына шығарылған кестені жабу үшін мына операция орындалады Файл ÞЗакрыть.

18 сурет. «Редактор форм» сұхбат терезесі

 

Есептеу нәтижесі келтірілген кестені алдын ала белгіленген элементерге құрастыруүшін, қажетті элементтерді қаңқаның есептік схемасында алдын ала белгілеп алып, «для выбранных элементов»атты кнопканы басу керек, одан кейін Создание таблицы РСУ сұхбат терезесінде «Создать»кнопкасы басылады.

Компьютер экранына қаңқаның барлық элементтеріне көрсетілген есептеу нәтижесі келтірілген кестені шығару үшін «для всех элементов» атты кнопканы басу керек, одан кейін Создание таблицы РСУ сұхбат терезесінде «Создать» кнопкасы басылады(19 сурет)

19 сурет. «Создание таблицы РСУ»  сұхбат терезесі

 

Компьютер экранына күшсалмақтардың есептік үйлесу нәтижесі келтірілген кесте шығады.

 

1 кесте.  Күшсалмақтардың есептік үйлесу нәтижесі

№ элем	№ сечен	№ столбца	Кран/сейсм	Группа РСУ	Критерий	Усилия						№№ загруж
						N (т)	Mk (т*м)	My (т*м)	Qz (т)	Mz (т*м)	Qy (т)
1	1	1	-	A	1	-41.126	0.000	4.366	-3.319	0.000	0.000	1 2 6
1	1	2	-	A	2	-53.739	0.000	-7.481	5.966	0.000	0.000	1 2 3 4 5 7
1	1	2	-	A	5	-52.269	0.000	-7.519	6.004	0.000	0.000	1 2 3 4 7
1	2	2	-	A	1	-41.907	0.000	7.770	3.262	0.000	0.000	1 2 3 4 7
1	2	1	-	A	2	-30.764	0.000	0.109	0.740	0.000	0.000	1 2 6
1	2	2	-	A	6	-43.377	0.000	7.684	3.225	0.000	0.000	1 2 3 4 5 7
2	1	2	-	A	2	-21.491	0.000	-8.444	6.118	0.000	0.000	1 2 3 4 5 7
2	2	2	-	A	1	-11.129	0.000	7.180	3.299	0.000	0.000	1 2 3 4 5 7
2	2	2	-	A	13	-10.721	0.000	6.099	5.387	0.000	0.000	1 2 3 4 5 6
3	1	1	-	A	1	-58.573	0.000	5.705	-3.528	0.000	0.000	1 2 6
3	1	1	-	A	2	-60.092	0.000	-4.454	2.389	0.000	0.000	1 2 7
3	1	2	-	A	6	-76.370	0.000	5.868	-3.843	0.000	0.000	1 2 3 4 5 6
3	1	2	-	A	14	-73.606	0.000	5.898	-3.869	0.000	0.000	1 2 3 4 6
3	1	2	-	A	18	-77.737	0.000	-3.275	1.482	0.000	0.000	1 2 3 4 5 7
3	2	1	-	A	1	-49.730	0.000	3.429	2.389	0.000	0.000	1 2 7
3	2	2	-	A	2	-66.008	0.000	-6.812	-3.843	0.000	0.000	1 2 3 4 5 6
3	2	1	-	A	5	-48.211	0.000	-5.937	-3.528	0.000	0.000	1 2 6
3	2	2	-	A	14	-63.244	0.000	-6.871	-3.869	0.000	0.000	1 2 3 4 6
3	2	2	-	A	18	-67.375	0.000	1.617	1.482	0.000	0.000	1 2 3 4 5 7
4	1	2	-	A	1	-27.391	0.000	5.082	-2.976	0.000	0.000	1 2 3 4 6
4	1	1	-	A	2	-28.308	0.000	0.414	-0.275	0.000	0.000	1 2 7
4	1	2	-	A	6	-30.184	0.000	5.205	-3.113	0.000	0.000	1 2 3 4 5 6
4	1	2	-	A	18	-31.062	0.000	0.717	-0.528	0.000	0.000	1 2 5 7
4	2	2	-	A	2	-19.822	0.000	-5.068	-3.113	0.000	0.000	1 2 3 4 5 6
4	2	1	-	A	6	-17.946	0.000	-0.493	-0.275	0.000	0.000	1 2 7
4	2	2	-	A	18	-20.700	0.000	-1.027	-0.528	0.000	0.000	1 2 5 7
5	1	1	-	A	1	-60.092	0.000	4.454	-2.389	0.000	0.000	1 2 6
5	1	2	-	A	2	-76.370	0.000	-5.868	3.843	0.000	0.000	1 2 3 4 5 7
5	1	1	-	A	5	-58.573	0.000	-5.705	3.528	0.000	0.000	1 2 7
5	1	2	-	A	13	-73.606	0.000	-5.898	3.869	0.000	0.000	1 2 3 4 7
5	1	2	-	A	18	-77.737	0.000	3.275	-1.482	0.000	0.000	1 2 3 4 5 6
5	2	1	-	A	1	-48.211	0.000	5.937	3.528	0.000	0.000	1 2 7
5	2	1	-	A	2	-49.730	0.000	-3.429	-2.389	0.000	0.000	1 2 6
5	2	2	-	A	6	-66.008	0.000	6.812	3.843	0.000	0.000	1 2 3 4 5 7
5	2	2	-	A	13	-63.244	0.000	6.871	3.869	0.000	0.000	1 2 3 4 7
5	2	2	-	A	18	-67.375	0.000	-1.617	-1.482	0.000	0.000	1 2 3 4 5 6
6	1	2	-	A	2	-30.184	0.000	-5.205	3.113	0.000	0.000	1 2 3 4 5 7
6	1	2	-	A	5	-27.391	0.000	-5.082	2.976	0.000	0.000	1 2 3 4 7
6	1	1	-	A	6	-28.308	0.000	-0.414	0.275	0.000	0.000	1 2 6
6	1	2	-	A	18	-31.062	0.000	-0.717	0.528	0.000	0.000	1 2 5 6
6	2	2	-	A	1	-19.822	0.000	5.068	3.113	0.000	0.000	1 2 3 4 5 7
6	2	1	-	A	2	-17.946	0.000	0.493	0.275	0.000	0.000	1 2 6
6	2	2	-	A	18	-20.700	0.000	1.027	0.528	0.000	0.000	1 2 5 6
7	1	2	-	A	1	-52.269	0.000	7.519	-6.004	0.000	0.000	1 2 3 4 6
7	1	1	-	A	2	-41.126	0.000	-4.366	3.319	0.000	0.000	1 2 7
7	1	2	-	A	6	-53.739	0.000	7.481	-5.966	0.000	0.000	1 2 3 4 5 6
7	2	2	-	A	2	-43.377	0.000	-7.684	-3.225	0.000	0.000	1 2 3 4 5 6
7	2	2	-	A	5	-41.907	0.000	-7.770	-3.262	0.000	0.000	1 2 3 4 6
7	2	1	-	A	6	-30.764	0.000	-0.109	-0.740	0.000	0.000	1 2 7
8	1	2	-	A	1	-21.491	0.000	8.444	-6.118	0.000	0.000	1 2 3 4 5 6
8	2	2	-	A	2	-11.129	0.000	-7.180	-3.299	0.000	0.000	1 2 3 4 5 6
8	2	2	-	A	14	-10.721	0.000	-6.099	-5.387	0.000	0.000	1 2 3 4 5 7
9	1	2	-	A	2	2.893	0.000	-16.128	18.955	0.000	0.000	1 2 3 4 5 7
9	1	2	-	A	17	3.137	0.000	-10.982	10.785	0.000	0.000	1 2 5 7
9	1	2	-	A	18	-0.652	0.000	-8.197	16.655	0.000	0.000	1 2 3 4 6
9	2	2	-	A	1	-0.652	0.000	5.323	10.386	0.000	0.000	1 2 3 4 6
9	2	1	-	A	2	2.957	0.000	-2.052	7.522	0.000	0.000	1 2 7
9	2	2	-	A	13	2.893	0.000	-0.307	12.687	0.000	0.000	1 2 3 4 5 7
9	2	2	-	A	17	3.137	0.000	-1.877	7.425	0.000	0.000	1 2 5 7
9	3	2	-	A	1	-0.652	0.000	12.575	4.117	0.000	0.000	1 2 3 4 6
9	3	2	-	A	13	2.893	0.000	9.246	6.418	0.000	0.000	1 2 3 4 5 7
9	3	2	-	A	17	3.137	0.000	3.869	4.065	0.000	0.000	1 2 5 7
9	4	2	-	A	1	-0.652	0.000	13.558	-2.152	0.000	0.000	1 2 3 4 6
9	4	1	-	A	13	2.957	0.000	6.272	0.802	0.000	0.000	1 2 7
9	4	2	-	A	17	3.137	0.000	6.254	0.705	0.000	0.000	1 2 5 7
9	5	2	-	A	1	2.585	0.000	9.586	-6.149	0.000	0.000	1 2 3 4 7
9	5	2	-	A	14	-0.652	0.000	8.272	-8.420	0.000	0.000	1 2 3 4 6
9	5	2	-	A	17	3.137	0.000	5.279	-2.655	0.000	0.000	1 2 5 7
9	6	1	-	A	1	2.957	0.000	1.156	-5.918	0.000	0.000	1 2 7
9	6	2	-	A	2	-0.652	0.000	-3.283	-14.689	0.000	0.000	1 2 3 4 6
9	6	2	-	A	5	-0.344	0.000	-3.297	-14.660	0.000	0.000	1 2 3 4 5 6
9	6	2	-	A	17	3.137	0.000	0.944	-6.015	0.000	0.000	1 2 5 7
9	7	2	-	A	2	-0.652	0.000	-21.107	-20.958	0.000	0.000	1 2 3 4 6
9	7	2	-	A	5	-0.344	0.000	-21.092	-20.929	0.000	0.000	1 2 3 4 5 6
9	7	2	-	A	17	3.137	0.000	-6.751	-9.375	0.000	0.000	1 2 5 7
10	1	2	-	A	2	0.241	0.000	-14.965	13.990	0.000	0.000	1 2 3 4 7
10	1	1	-	A	17	0.960	0.000	-6.137	6.720	0.000	0.000	1 2 5
10	1	2	-	A	31	0.385	0.000	-14.885	13.990	0.000	0.000	1 2 3 4 5 7
10	2	2	-	A	2	0.241	0.000	-7.031	9.811	0.000	0.000	1 2 3 4 7
10	2	1	-	A	17	0.960	0.000	-2.404	4.480	0.000	0.000	1 2 5
10	2	2	-	A	31	0.385	0.000	-6.951	9.811	0.000	0.000	1 2 3 4 5 7
10	3	1	-	A	1	0.293	0.000	0.820	0.626	0.000	0.000	1 2 6
10	3	2	-	A	2	0.241	0.000	-1.883	5.632	0.000	0.000	1 2 3 4 7
10	3	1	-	A	17	0.960	0.000	-0.164	2.240	0.000	0.000	1 2 5
10	3	2	-	A	31	0.385	0.000	-1.804	5.632	0.000	0.000	1 2 3 4 5 7
10	4	1	-	A	1	0.960	0.000	0.583	0.000	0.000	0.000	1 2 5
10	4	2	-	A	6	0.488	0.000	0.571	-1.453	0.000	0.000	1 2 5 6
10	4	1	-	A	13	0.293	0.000	0.491	1.614	0.000	0.000	1 2 7
10	4	1	-	A	14	0.293	0.000	0.491	-1.614	0.000	0.000	1 2 6
10	5	1	-	A	1	0.293	0.000	0.820	-0.626	0.000	0.000	1 2 7
10	5	2	-	A	2	0.241	0.000	-1.883	-5.632	0.000	0.000	1 2 3 4 6
10	5	1	-	A	17	0.960	0.000	-0.164	-2.240	0.000	0.000	1 2 5
10	5	2	-	A	34	0.385	0.000	-1.804	-5.632	0.000	0.000	1 2 3 4 5 6
10	6	2	-	A	2	0.241	0.000	-7.031	-9.811	0.000	0.000	1 2 3 4 6
10	6	1	-	A	17	0.960	0.000	-2.404	-4.480	0.000	0.000	1 2 5
10	6	2	-	A	34	0.385	0.000	-6.951	-9.811	0.000	0.000	1 2 3 4 5 6
10	7	2	-	A	2	0.241	0.000	-14.965	-13.990	0.000	0.000	1 2 3 4 6
10	7	1	-	A	17	0.960	0.000	-6.137	-6.720	0.000	0.000	1 2 5
10	7	2	-	A	34	0.385	0.000	-14.885	-13.990	0.000	0.000	1 2 3 4 5 6
11	1	2	-	A	2	-0.652	0.000	-21.107	20.958	0.000	0.000	1 2 3 4 7
11	1	2	-	A	5	-0.344	0.000	-21.092	20.929	0.000	0.000	1 2 3 4 5 7
11	1	2	-	A	17	3.137	0.000	-6.751	9.375	0.000	0.000	1 2 5 6
11	2	1	-	A	1	2.957	0.000	1.156	5.918	0.000	0.000	1 2 6
11	2	2	-	A	2	-0.652	0.000	-3.283	14.689	0.000	0.000	1 2 3 4 7
11	2	2	-	A	5	-0.344	0.000	-3.297	14.660	0.000	0.000	1 2 3 4 5 7
11	2	2	-	A	17	3.137	0.000	0.944	6.015	0.000	0.000	1 2 5 6
11	3	2	-	A	1	2.585	0.000	9.586	6.149	0.000	0.000	1 2 3 4 6
11	3	2	-	A	13	-0.652	0.000	8.272	8.420	0.000	0.000	1 2 3 4 7
11	3	2	-	A	17	3.137	0.000	5.279	2.655	0.000	0.000	1 2 5 6
11	4	2	-	A	1	-0.652	0.000	13.558	2.152	0.000	0.000	1 2 3 4 7
11	4	1	-	A	14	2.957	0.000	6.272	-0.802	0.000	0.000	1 2 6
11	4	2	-	A	17	3.137	0.000	6.254	-0.705	0.000	0.000	1 2 5 6
11	5	2	-	A	1	-0.652	0.000	12.575	-4.117	0.000	0.000	1 2 3 4 7
11	5	2	-	A	14	2.893	0.000	9.246	-6.418	0.000	0.000	1 2 3 4 5 6
11	5	2	-	A	17	3.137	0.000	3.869	-4.065	0.000	0.000	1 2 5 6
11	6	2	-	A	1	-0.652	0.000	5.323	-10.386	0.000	0.000	1 2 3 4 7
11	6	1	-	A	2	2.957	0.000	-2.052	-7.522	0.000	0.000	1 2 6
11	6	2	-	A	14	2.893	0.000	-0.307	-12.687	0.000	0.000	1 2 3 4 5 6
11	6	2	-	A	17	3.137	0.000	-1.877	-7.425	0.000	0.000	1 2 5 6
11	7	2	-	A	2	2.893	0.000	-16.128	-18.955	0.000	0.000	1 2 3 4 5 6
11	7	2	-	A	17	3.137	0.000	-10.982	-10.785	0.000	0.000	1 2 5 6
11	7	2	-	A	18	-0.652	0.000	-8.197	-16.655	0.000	0.000	1 2 3 4 7
12	1	2	-	A	2	-3.299	0.000	-7.180	11.129	0.000	0.000	1 2 3 4 5 7
12	1	2	-	A	18	-5.387	0.000	-6.099	10.721	0.000	0.000	1 2 3 4 5 6
12	2	2	-	A	1	-4.401	0.000	3.352	6.687	0.000	0.000	1 2 5 6
12	2	2	-	A	13	-3.299	0.000	2.004	7.240	0.000	0.000	1 2 3 4 5 7
12	2	2	-	A	18	-5.387	0.000	2.677	6.832	0.000	0.000	1 2 3 4 5 6
12	3	1	-	A	1	-3.163	0.000	8.142	3.025	0.000	0.000	1 2 5
12	3	2	-	A	6	-4.401	0.000	8.094	2.798	0.000	0.000	1 2 5 6
12	3	2	-	A	13	-3.299	0.000	7.300	3.351	0.000	0.000	1 2 3 4 5 7
12	3	2	-	A	18	-5.387	0.000	7.564	2.943	0.000	0.000	1 2 3 4 5 6
12	4	1	-	A	1	-3.163	0.000	9.193	-0.923	0.000	0.000	1 2 5
12	4	2	-	A	14	-4.401	0.000	8.947	-1.091	0.000	0.000	1 2 5 6
12	4	2	-	A	18	-5.387	0.000	8.562	-0.947	0.000	0.000	1 2 3 4 5 6
12	5	2	-	A	1	-2.313	0.000	6.463	-4.572	0.000	0.000	1 2 5 7
12	5	2	-	A	14	-4.401	0.000	5.911	-4.981	0.000	0.000	1 2 5 6
12	5	2	-	A	18	-5.387	0.000	5.671	-4.836	0.000	0.000	1 2 3 4 5 6
12	6	2	-	A	2	-5.387	0.000	-1.109	-8.725	0.000	0.000	1 2 3 4 5 6
12	6	1	-	A	5	-4.271	0.000	-1.006	-7.685	0.000	0.000	1 2 6
12	6	1	-	A	6	-1.951	0.000	0.060	-7.232	0.000	0.000	1 2 7
12	6	2	-	A	14	-4.401	0.000	-1.014	-8.870	0.000	0.000	1 2 5 6
12	7	2	-	A	2	-5.387	0.000	-11.779	-12.614	0.000	0.000	1 2 3 4 5 6
12	7	2	-	A	5	-4.401	0.000	-11.828	-12.759	0.000	0.000	1 2 5 6
12	7	1	-	A	14	-3.163	0.000	-11.342	-12.767	0.000	0.000	1 2 5
13	1	2	-	A	2	-1.784	0.000	-9.433	8.349	0.000	0.000	1 2 5 7
13	1	2	-	A	18	-2.274	0.000	-6.711	7.207	0.000	0.000	1 2 3 4 5 6
13	1	2	-	A	33	-2.274	0.000	-8.995	8.349	0.000	0.000	1 2 3 4 5 7
13	2	2	-	A	2	-1.784	0.000	-4.731	5.757	0.000	0.000	1 2 5 7
13	2	2	-	A	18	-2.274	0.000	-2.770	4.615	0.000	0.000	1 2 3 4 5 6
13	2	2	-	A	33	-2.274	0.000	-4.293	5.757	0.000	0.000	1 2 3 4 5 7
13	3	2	-	A	2	-1.784	0.000	-1.758	3.164	0.000	0.000	1 2 5 7
13	3	2	-	A	18	-2.274	0.000	-0.558	2.022	0.000	0.000	1 2 3 4 5 6
13	3	2	-	A	33	-2.274	0.000	-1.319	3.164	0.000	0.000	1 2 3 4 5 7
13	4	1	-	A	2	-1.570	0.000	-0.544	0.000	0.000	0.000	1 2 5
13	4	2	-	A	6	-2.141	0.000	0.067	-0.571	0.000	0.000	1 2 3 4 6
13	4	1	-	A	13	-1.676	0.000	-0.370	0.634	0.000	0.000	1 2 7
13	4	1	-	A	14	-1.676	0.000	-0.370	-0.634	0.000	0.000	1 2 6
13	4	2	-	A	18	-2.274	0.000	-0.074	-0.571	0.000	0.000	1 2 3 4 5 6
13	5	2	-	A	2	-1.784	0.000	-1.758	-3.164	0.000	0.000	1 2 5 6
13	5	2	-	A	18	-2.274	0.000	-1.319	-3.164	0.000	0.000	1 2 3 4 5 6
13	6	2	-	A	2	-1.784	0.000	-4.731	-5.757	0.000	0.000	1 2 5 6
13	6	2	-	A	18	-2.274	0.000	-4.293	-5.757	0.000	0.000	1 2 3 4 5 6
13	7	2	-	A	2	-1.784	0.000	-9.433	-8.349	0.000	0.000	1 2 5 6
13	7	2	-	A	18	-2.274	0.000	-8.995	-8.349	0.000	0.000	1 2 3 4 5 6
14	1	2	-	A	2	-5.387	0.000	-11.779	12.614	0.000	0.000	1 2 3 4 5 7
14	1	2	-	A	5	-4.401	0.000	-11.828	12.759	0.000	0.000	1 2 5 7
14	1	1	-	A	13	-3.163	0.000	-11.342	12.767	0.000	0.000	1 2 5
14	2	2	-	A	2	-5.387	0.000	-1.109	8.725	0.000	0.000	1 2 3 4 5 7
14	2	1	-	A	5	-4.271	0.000	-1.006	7.685	0.000	0.000	1 2 7
14	2	1	-	A	6	-1.951	0.000	0.060	7.232	0.000	0.000	1 2 6
14	2	2	-	A	13	-4.401	0.000	-1.014	8.870	0.000	0.000	1 2 5 7
14	3	2	-	A	1	-2.313	0.000	6.463	4.572	0.000	0.000	1 2 5 6
14	3	2	-	A	13	-4.401	0.000	5.911	4.981	0.000	0.000	1 2 5 7
14	3	2	-	A	18	-5.387	0.000	5.671	4.836	0.000	0.000	1 2 3 4 5 7
14	4	1	-	A	1	-3.163	0.000	9.193	0.923	0.000	0.000	1 2 5
14	4	2	-	A	13	-4.401	0.000	8.947	1.091	0.000	0.000	1 2 5 7
14	4	2	-	A	18	-5.387	0.000	8.562	0.947	0.000	0.000	1 2 3 4 5 7
14	5	1	-	A	1	-3.163	0.000	8.142	-3.025	0.000	0.000	1 2 5
14	5	2	-	A	6	-4.401	0.000	8.094	-2.798	0.000	0.000	1 2 5 7
14	5	2	-	A	14	-3.299	0.000	7.300	-3.351	0.000	0.000	1 2 3 4 5 6
14	5	2	-	A	18	-5.387	0.000	7.564	-2.943	0.000	0.000	1 2 3 4 5 7
14	6	2	-	A	1	-4.401	0.000	3.352	-6.687	0.000	0.000	1 2 5 7
14	6	2	-	A	14	-3.299	0.000	2.004	-7.240	0.000	0.000	1 2 3 4 5 6
14	6	2	-	A	18	-5.387	0.000	2.677	-6.832	0.000	0.000	1 2 3 4 5 7
14	7	2	-	A	2	-3.299	0.000	-7.180	-11.129	0.000	0.000	1 2 3 4 5 6
14	7	2	-	A	18	-5.387	0.000	-6.099	-10.721	0.000	0.000	1 2 3 4 5 7

 

1.7 Қаңқа түйіндерінің орын ауыстыру мәндерін есептеу нәтижелері

 

ЛИРА ПЖ-де қаңқа түйіндерінің орын ауыстыру мәндерінің есептелген нәтижелерін бақылау мүмкіншілігі қарастырылған. Қаңқа түйіндерінің есептелінген орын ауыстыру мәндері жеке-жеке әр күшсалмақтар әсеріне келтірілген.

Қаңқа түйіндерінің орын ауыстыру мәндерін компьютер экранында бақылау үшін мына операциялар орындалуы қажетОкно ÞИнтерактивные таблицы. Одан кейін

Редактор форм сұхбат терезесінде Перемещения жолағын белгілеукерек (20 сурет).

Одан кейінесептеу нәтижесі келтірілген кестені экранға шығару үшін – Таблицу на экранкнопкасын басу керек.

 20 сурет. Қаңқа түйіндерінің орын ауыстыру мәндерінің есептеу нәтижесін компьютер экраны бетіне шығару үшін «Редактор форм» сұхбаттасу терезесінде перемещения жолағын белгілеу

 

Қаңқа түйіндерінің орын ауыстыру мәндерінің есептеу нәтижесі горизонталь бағытта әсер ететін күшсалмақ әсеріне (жел әсеріне)  келтіріледі.

 

2 кесте. Қаңқа түйіндерінің орын ауыстыру мәндері

№ узла	Перемещения						№ загруж	Составл
	X (мм)	Y (мм)	Z (мм)	UX (рад*1000)	UY (рад*1000)	UZ (рад*1000)
1	0.000	0.000	0.000	0.000	0.000	0.000	1	-
2	0.000	0.000	0.000	0.000	0.000	0.000	1	-
3	0.000	0.000	0.000	0.000	0.000	0.000	1	-
4	0.000	0.000	0.000	0.000	0.000	0.000	1	-
5	-0.003	0.000	-0.040	0.000	0.063	0.000	1	-
6	-0.000	0.000	-0.061	0.000	-0.031	0.000	1	-
7	0.000	0.000	-0.061	0.000	0.031	0.000	1	-
8	0.003	0.000	-0.040	0.000	-0.063	0.000	1	-
9	0.005	0.000	-0.057	0.000	0.098	0.000	1	-
10	0.001	0.000	-0.089	0.000	-0.047	0.000	1	-
11	-0.001	0.000	-0.089	0.000	0.047	0.000	1	-
12	-0.005	0.000	-0.057	0.000	-0.098	0.000	1	-
13	0.000	0.000	0.000	0.000	0.000	0.000	1	-
14	0.000	0.000	0.000	0.000	0.000	0.000	1	-

 

1.8 Ішкі күштер эпюралары

 

1-ші күшсалмақ әсерінен ішкі күштер эпюралары

N_zэпюрасын(21 сурет)көрсету үшінмына операциялар орындалуы қажет Усилия ÞЭпюры ÞЭпюры продольных сил (N_z).

Әр түрлі күшсалмақтар әсерлеріне қаңқа элементтерінің қималарындағыN,  Q,   Mішкі күштер эпюраларытөменде келтірілген.

21 сурет. N_z бойлық күштің эпюрасы

 

Q_z эпюрасын (сурет 22), Усилия ÞЭпюры ÞКөлденең күш(Qz) мәзірін орындау керек.

22 сурет. Qz көлденең күштің эпюрасы

 

M_y экранға эпюрасын шығару (сурет23). Усилия ÞЭпюры ÞИю моменті(M_y) мәзір көмегімен шығару.

23 сурет. M_yию моментінің эпюрасы

2-ші күшсалмақ әсерінен ішкі күштер эпюралары

Загруженияаттыинструменттер панеліндеәсер нөмірін 2-ге ауыстырамыз, одан кейінПрименитькнопкасын басамыз.   

N_zэпюрасын (24 сурет) экранға шығару үшін мына операцияларды орындау қажет Усилия ÞЭпюры ÞЭпюры продольных сил (N_z).

24 сурет.N_zбойлықкүштіңэпюрасы

 

Q_zэпюрасын (сурет25), УсилияÞЭпюрыÞКөлденеңкүш (Qz)мәзірінорындаукерек.

25 сурет. Qzкөлденеңкүштіңэпюрасы

 

M_y экранға эпюрасын шығару (сурет26). УсилияÞЭпюрыÞИюмоменті (M_y)мәзіркөмегіменшығару.

26 сурет. M_yиюмоментініңэпюрасы

3-ші күшсалмақ әсерінен ішкі күштер эпюралары

Загруженияаттыинструменттер панеліндеәсер нөмірін 3-ке ауыстырамыз, одан кейінПрименитькнопкасын басамыз.   

N_zэпюрасын (27 сурет) экранға шығару үшін мына операцияларды орындау қажетУсилия ÞЭпюры ÞЭпюры продольных сил (N_z).

27 сурет. N_zбойлық күштер эпюрасы

 

Qz эпюрасын(28 сурет) экранға шығару үшін мына операцияларды орындау қажет Усилия ÞЭпюры ÞЭпюры поперечных сил (Qz).

28 сурет. Qzкөлденең күштер эпюрасы

 

Экранға  My  эпюрасын шығарамыз (29 сурет), ол үшін мына операциялар орындалады Усилия ÞЭпюры ÞЭпюры изгибающих моментов (My).

29 сурет. My ию моменттер эпюрасы

4-ші күшсалмақ әсерінен ішкі күштер эпюралары

Загруженияаттыинструменттер панеліндеәсер нөмірін 4-ке ауыстырамыз, одан кейінПрименитькнопкасын басамыз.   

N_zэпюрасын (30 сурет) экранға шығару үшін мына операцияларды орындау қажетУсилия ÞЭпюры ÞЭпюры продольных сил (N_z).

30 сурет. N_zбойлық күштер эпюрасы

 

Qz эпюрасын(31 сурет) экранға шығару үшін мына операцияларды орындау қажет Усилия ÞЭпюры ÞЭпюры поперечных сил (Qz).

31 сурет.  Qz көлденең күштер эпюрасы

 

Экранға  My  эпюрасын шығарамыз (32 сурет), ол үшін мына операциялар орындалады Усилия ÞЭпюры ÞЭпюры изгибающих моментов (My).

32 сурет. My ию моменттер эпюрасы

5-ші күшсалмақ әсерінен ішкі күштер эпюралары

Загруженияаттыинструменттер панеліндеәсер нөмірін 5-ке ауыстырамыз, одан кейінПрименитькнопкасын басамыз.   

N_zэпюрасын (33 сурет) экранға шығару үшін мына операцияларды орындау қажетУсилия ÞЭпюры ÞЭпюры продольных сил (N_z).

33 сурет. N_zбойлық күштер эпюрасы

 

Qz эпюрасын(34 сурет) экранға шығару үшін мына операцияларды орындау қажет Усилия ÞЭпюры ÞЭпюры поперечных сил (Qz). 

34 сурет. Qzкөлденең күштер эпюрасы

 

Экранға  My  эпюрасын шығарамыз (35 сурет), ол үшін мына операциялар орындалады Усилия ÞЭпюры ÞЭпюры изгибающих моментов (My).

35 сурет. My ию моменттер эпюрасы

6-шы күшсалмақ әсерінен ішкі күштер эпюралары

Загружения аттыинструменттер панеліндеәсер нөмірін 6-ға ауыстырамыз, одан кейінПрименитькнопкасын басамыз.   

N_z эпюрасын (36 сурет) экранға шығару үшін мына операцияларды орындау қажет Усилия ÞЭпюры ÞЭпюры продольных сил (N_z).

36 сурет. N_zбойлық күштер эпюрасы

 

Qz эпюрасын(37 сурет) экранға шығару үшін мына операцияларды орындау қажет Усилия ÞЭпюры ÞЭпюры поперечных сил (Qz).

37 сурет.  Qz көлденең күштер эпюрасы

 

Экранға  My  эпюрасын шығарамыз (38 сурет), ол үшін мына операциялар орындалады Усилия ÞЭпюры ÞЭпюры изгибающих моментов (My).

38 сурет. My ию моменттер эпюрасы

7-ші күшсалмақ әсерінен ішкі күштер эпюралары

Загружения аттыинструменттер панеліндеәсер нөмірін 7-ге ауыстырамыз, одан кейін Применить кнопкасын басамыз. 

N_z  эпюрасын (39 сурет) экранға шығару үшін мына операцияларды орындау қажетУсилия ÞЭпюры ÞЭпюры продольных сил (N_z).

39 сурет. N_zбойлық күштер эпюрасы

 

Qz эпюрасын(40 сурет) экранға шығару үшін мына операцияларды орындау қажет Усилия ÞЭпюры ÞЭпюры поперечных сил (Qz).

40 сурет.  Qz көлденең күштер эпюрасы

 

Экранға  My  эпюрасын шығарамыз (41 сурет), ол үшін мына операциялар орындалады Усилия ÞЭпюры ÞЭпюры изгибающих моментов (My).

41 сурет. My ию моменттер эпюрасы

 

2. Қаңқаны ЛИР-АРМ жүйесінде есептеу

 

2.1 Темірбетон қаңқа элементтерінің арматураларын есептеу

 

Жазық қаңқа элементтерінің арматураларын есептеу бірінші және екінші шектік жағдайлар есебі нәтижелеріне   күшсалмақтардың негізгі үйлесуін ескере отырып анықталады. 

Арматуралардың қажетті мөлшерін анықтау және есептеу нәтижесінде қабылданған арматура мөлшерін тексеру СНиП 2.03.01-84*  «Бетонные и железобетонные конструкций» талаптарына сай орындалады. Бұл нормативтік құжатта бетондар мен арматуралардың есептік көрсеткіштері келтірілген.

Қаңқа элементтеріне арматура сипаттамасын көрсету ЛИР-АРМ жүйесіндегі «Общие характеристики армирования» сұхбаттасу терезесінде қаңқа элементтерінің арматураларын есептеу кезінде қолданылатын жалпы  мінездемелер келтіріледі.

Төменде ЛИР-АРМ жүйесінде арматураны есептеу және темірбетон қаңқаның элементтерін арматуралау сызбаларын орындау реттері көрсетілген.

Бірінші қабат ұстындарының арматура сипаттамаларын белгілеу

42 сурет. Бірінші қабат ұстындарының арматура сипаттамаларын белгілеу

43 сурет.  «Материалы» бірінші қабат ұстындарының белгіленген арматура сипаттамаларының диалогтық терезесі.

 

Бірінші қабат ұстындарының белгіленген арматура сипаттамаларын қабылдау

Белгіленген арматура сипаттамаларын қабылдау үшін алдымен қаңқаның бірінші қабат ұстындары белгіленуі қажет (44 суретті қара).

44 сурет. Берілген материалдарды қабылдау үшін бірінші қабат ұстындарын белгілеу

 

Белгіленген бірінші қабат ұстындарына берілген материалдарды қабылдау керек. (45 суретті қара).

45 сурет. Қаңқаның бірінші қабат ұстындарына белгіленген материалдарды қабылдау

Жоғарғы қабаттар  ұстындарының арматура сипаттамаларын белгілеу

46 сурет.Көпқабатты қаңқаның жоғарғы қабаттар  ұстындарының арматура сипаттамаларын белгілеу

 

Жоғарғы қабат ұстындарының белгіленген арматура сипаттамаларын қабылдау

Белгіленген арматура сипаттамаларын қабылдау үшін алдымен қаңқаның жоғарғы қабаттар  ұстындары белгіленуі қажет (47 суретті қара).

47 сурет. Берілген материалдарды қабылдау үшін жоғарғы қабаттар ұстындарын белгілеу

Белгіленген жоғарғы қабаттар  ұстындарына берілген материалдарды қабылдау керек. (48 суретті қара).

48 сурет.  Көпқабатты қаңқаның жоғарғы қабаттар ұстындарының материалдары мен арматура модулін белгілегеннен кейінгі  «Материалы» сұхбаттасу терезесі көрінісі

 

Қаңқа ригельдеріне арматура сипаттамаларын белгілеу

49 сурет. Көпқабатты қаңқа  ригельдеріне арматура сипаттамаларын белгілеу

 

Қаңқа ригельдеріне арматура сипаттамаларын қабылдау

Алдымен қаңқаның ригельдерін белгілеу қажет (50 суретті қара).

50 сурет. Қаңқаның иілген элементтеріне арматура сипаттамаларын қабылдау  үшін оларды алдын ала  белгілеу

51 сурет.   Материалдар мен арматура модулін белгілегеннен кейін «Материалы» сұхбаттасу терезесінің көрінісі

 

2.2  Конструктивтік элементтерді құрастыру

 

52 сурет. Конструктивтік элементтерді құрастыру

53 сурет. КБ 1 және КБ 2 конструктивтік элементін құрастыру

 

2.3 Қаңқа элементтерінің арматурасын есептеу

 

54 сурет. Арматураны есептеу алдындағы «Расчет» сұхбаттасу терезесінің көрінісі

 

55 сурет. Арматураны есептеу кезіндегі экрандағы көрініс

 

56 сурет. Арматураны есептеу процессі  біткен кездегі «Расчет» сұхбаттасу терезе көрінісі

Арматура есебі біткеннен кейін есептеу нәтижесі кесте түрде беріледі.

 

2.4 Арматура есептеу нәтижесін кесте түрде келтіру

 

Арматура есептеу нәтижесін ыңғайлы түрде талдау  үшін алдымен қаңқа элементтерінің нөмірленуін экранға шығарамыз

57 сурет. ЛИР-АРМ жүйесінде қаңқа элементерін нөмірлеу

 

Курстық жұмыста арматураны есептеу нәтижелері кесте түрінде және графика түрінде келтіріледі.

Арматураны есептеу нәтижелері кесте түрінде келтірілгенде кестенің бас бөлігінде есептік схема тақырыбы, есепті орындау  күні, қолданылған есептік үйлесу түрі көрсетіледі.

Әр элементке немесе элементтер топтарына олардың көлденең қима өлшемдері, қабылданған бетон класы, бойлық және көлденең арматуралар кластары келтіріледі.

Арматураны қабылдау нәтижелері кестенің үш жолағында келтіріледі:

1 ЖОЛАҚТА - I және II шектік жағдай шарттарын және бұралу нәтижелерін ескере отырып есептеген толық арматура мөлшері;

2 ЖОЛАҚТА - I шектік жағдай шарттарын ескере отырып есептеген арматура мөлшері;

3 ЖОЛАҚТА – бұралуды ескере отырып есептеген арматура мөлшері ('*' таңбасымен белгіленген).

* бұралуды ескере отырып анықтаған көлденең арматура – тұйықталған сыртқы  көлденең арматура қимасының ауданы. Поперечная арматура от кручения – площадь сечения замкнутого внешнего хомута.

Бірінші жолақта есептеу кезінде орын алған қателер немесе ескертулер туралы мәлімет келтірілуі мүмкін.

Арматураны есептеу нәтижелері келтірілген  жолақтар құрамы.

ЭЛЕМЕНТ – есептік схемадағы элемент нөмірі;

СЕЧЕНИЕ ҚИМА– арматураланатын стержен элементінің қима нөмірі; осы графада С әрпімен симметриялы, ал Н әрпімен симметриялы емес арматуралану белгіленеді. 

*  белгісімен бұралу еске алып анықталған арматура көрсетіледі.

ПРОДОЛЬНАЯ АРМАТУРА БОЙЛЫҚ АРМАТУРА – қабылданған бойлық арматура ауданы (см2) және арматуралау пайызы.

Арматура орналасу схемасы

AU1 – элемент қимасының төменгі сол жақтағы бұрышта  орналасқан арматура қимасының ауданы;

AU2 – элемент қимасының төменгі оң жақтағы бұрышта  орналасқан арматура қимасының ауданы;

AU3 – элемент қимасының жоғарғы сол жақтағы бұрышта  орналасқан арматура қимасының ауданы;

AU4 – элемент қимасының жоғарғы оң жақтағы бұрышта  орналасқан арматура қимасының ауданы;

AS1 –  элемент қимасының төменгі жағындағы бойлық арматура қимасының ауданы;

AS2 – элемент қимасының жоғарғы жағындағы бойлық арматура қимасының ауданы;

AS3 – элемент қимасының сол жақ жиегінде орналасқан  бойлық арматура қимасының ауданы;

AS4 – элемент қимасының оң жақ жиегінде орналасқан  бойлық арматура қимасының ауданы;

ПОПЕРЕЧНАЯ АРМАТУРА КӨЛДЕНЕҢ АРМАТУРА – адымдары 15, 20, 30 см болған жағдайдағы көлденең арматура қимасының ауданы  (MS Excelкестесінде адымы 100 см келтіріледі)

ASW1 – вертикал бағытта орналасқан көлденең арматура қимасының ауданы;

ASW2 – горизонталь  бағытта орналасқан көлденең арматура қимасының ауданы;

ШИРИНА РАСКРЫТИЯ ТРЕЩИН ЖАРЫҚШАҚТЫҢ АШЫЛУ ЕНІ– қысқа және ұзақ уақыт ашылатын жарықшақ ені (мм).

Төмендегі кестеде ұстындар мен ригельдердегі арматура есебінің нәтижелері келтірілген.

 

3кесте.  Ұстындар мен ригельдердегі арматуралардың есебі

Сечение	С/НС	Продольная арматура									Поперечная ар-ра		Ширина раскр. трещин
		AU1	AU2	AU3	AU4	AS1	AS2	AS3	AS4	%	ASW1	ASW2	Кратк.	Длит.
Продольная арматура: см**2; Поперечная: см**2; Шир.трещин: мм;
УГ элементов, УГ конструктивных элементов ...
КОЭ:  1; Вид:  Балка;  Элементы:   9 11
КОЭ:  2; Вид:  Балка;  Элементы:   12 14
КОЭ=1  Балка
Балка 9;  Прямоугольник; B=40.00; H=60.00 см; L=6.00 м
Бетон B20; Арматура: продольная A-III; поперечная  A-I
1	Н			4.32	4.32					0.36	2.43		0.34	0.25
				4.32	4.32					0.36
2	Н	1.32	1.32	0.72	0.72					0.17	1.09		0.27	0.16
		1.32	1.32	0.72	0.72					0.17
3	Н	3.12	3.12							0.26	0.28		0.32	0.26
		3.12	3.12							0.26
4	Н	3.36	3.36							0.28	0.03		0.33	0.29
		3.36	3.36							0.28
5	Н	2.76	2.76							0.23	0.48		0.36	0.30
		2.52	2.52							0.21
6	Н	0.48	0.48	0.84	0.84					0.11	1.46		0.33	0.23
		0.48	0.48	0.84	0.84					0.11
7	Н			5.40	5.40					0.45	2.97		0.29	0.24
				5.40	5.40					0.45
КОЭ=1  Балка
Балка 10;  Прямоугольник; B=40.00; H=60.00 см; L=4.00 м
Бетон B20; Арматура: продольная A-III; поперечная  A-I
1	Н			3.84	3.84					0.32	1.32		0.35	0.27
				3.84	3.84					0.32
2	Н			1.80	1.80					0.15	0.65		0.35	0.26
				1.80	1.80					0.15
3	Н	0.24	0.24	0.48	0.48					0.06	0.21		0.33	0.20
		0.24	0.24	0.48	0.48					0.06
4	Н	0.24	0.24							0.02	0.02
		0.24	0.24							0.02
5	Н	0.24	0.24	0.48	0.48					0.06	0.21		0.33	0.20
		0.24	0.24	0.48	0.48					0.06
6	Н			1.80	1.80					0.15	0.65		0.35	0.26
				1.80	1.80					0.15
7	Н			3.84	3.84					0.32	1.32		0.35	0.27
				3.84	3.84					0.32
КОЭ=1  Балка
Балка 11;  Прямоугольник; B=40.00; H=60.00 см; L=6.00 м
Бетон B20; Арматура: продольная A-III; поперечная  A-I
1	Н			5.40	5.40					0.45	2.97		0.29	0.24
				5.40	5.40					0.45
2	Н	0.48	0.48	0.84	0.84					0.11	1.46		0.33	0.23
		0.48	0.48	0.84	0.84					0.11
3	Н	2.76	2.76							0.23	0.48		0.36	0.30
		2.52	2.52							0.21
4	Н	3.36	3.36							0.28	0.03		0.33	0.29
		3.36	3.36							0.28
5	Н	3.12	3.12							0.26	0.28		0.32	0.26
		3.12	3.12							0.26
6	Н	1.32	1.32	0.72	0.72					0.17	1.09		0.27	0.16
		1.32	1.32	0.72	0.72					0.17
7	Н			4.32	4.32					0.36	2.43		0.34	0.25
				4.32	4.32					0.36
КОЭ=2  Балка
Балка 12;  Прямоугольник; B=40.00; H=60.00 см; L=6.00 м
Бетон B20; Арматура: продольная A-III; поперечная  A-I
1	Н			1.80	1.80					0.15	0.84		0.33	0.29
				1.80	1.80					0.15
2	Н	0.84	0.84							0.07	0.35		0.34	0.29
		0.84	0.84							0.07
3	Н	2.16	2.16							0.18	0.08		0.33	0.30
		2.04	2.04							0.17
4	Н	2.52	2.52							0.21			0.31	0.29
		2.28	2.28							0.19
5	Н	1.68	1.68							0.14	0.17		0.33	0.30
		1.56	1.56							0.13
6	Н			0.36	0.36					0.03	0.53		0.22	0.14
				0.36	0.36					0.03
7	Н			3.00	3.00					0.25	1.10		0.33	0.30
				3.00	3.00					0.25
КОЭ=2  Балка
Балка 13;  Прямоугольник; B=40.00; H=60.00 см; L=4.00 м
Бетон B20; Арматура: продольная A-III; поперечная  A-I
1	Н			2.40	2.40					0.20	0.47		0.32	0.28
				2.40	2.40					0.20
2	Н			1.20	1.20					0.10	0.22		0.32	0.27
				1.20	1.20					0.10
3	Н			0.48	0.48					0.04	0.07		0.29	0.23
				0.48	0.48					0.04
4	Н	0.24	0.24	0.24	0.24					0.04			0.19	0.16
		0.24	0.24	0.24	0.24					0.04
5	Н			0.48	0.48					0.04	0.07		0.29	0.23
				0.48	0.48					0.04
6	Н			1.20	1.20					0.10	0.22		0.32	0.27
				1.20	1.20					0.10
7	Н			2.40	2.40					0.20	0.47		0.32	0.28
				2.40	2.40					0.20
КОЭ=2  Балка
Балка 14;  Прямоугольник; B=40.00; H=60.00 см; L=6.00 м
Бетон B20; Арматура: продольная A-III; поперечная  A-I
1	Н			3.00	3.00					0.25	1.10		0.33	0.30
				3.00	3.00					0.25
2	Н			0.36	0.36					0.03	0.53		0.22	0.14
				0.36	0.36					0.03
3	Н	1.68	1.68							0.14	0.17		0.33	0.30
		1.56	1.56							0.13
4	Н	2.52	2.52							0.21			0.31	0.29
		2.28	2.28							0.19
5	Н	2.16	2.16							0.18	0.08		0.33	0.30
		2.04	2.04							0.17
6	Н	0.84	0.84							0.07	0.35		0.34	0.29
		0.84	0.84							0.07
7	Н			1.80	1.80					0.15	0.84		0.33	0.29
				1.80	1.80					0.15
Kолонна 1;  Прямоугольник; B=40.00; H=40.00 см; L=3.30, LY=2.31, LZ=2.31 м
Бетон B20; Арматура: продольная A-III; поперечная  A-I
1	С	1.04	1.04	1.04	1.04					0.26	0.58		0.29	0.29
		0.32	0.32	0.32	0.32					0.08
2	С	0.72	0.72	0.72	0.72					0.18	0.17		0.20	0.08
		0.72	0.72	0.72	0.72					0.18
Kолонна 2;  Прямоугольник; B=40.00; H=40.00 см; L=3.30, LY=2.31, LZ=2.31 м
Бетон B20; Арматура: продольная A-III; поперечная  A-I
1	С	1.92	1.92	1.92	1.92					0.48	0.60		0.30	0.21
		1.92	1.92	1.92	1.92					0.48
2	С	2.08	2.08	2.08	2.08					0.52	0.47		0.33	0.28
		2.08	2.08	2.08	2.08					0.52
Kолонна 3;  Прямоугольник; B=40.00; H=40.00 см; L=3.30, LY=2.31, LZ=2.31 м
Бетон B20; Арматура: продольная A-III; поперечная  A-I
1	С									0.00	0.24
2	С									0.00	0.24
Kолонна 4;  Прямоугольник; B=40.00; H=40.00 см; L=3.30, LY=2.31, LZ=2.31 м
Бетон B20; Арматура: продольная A-III; поперечная  A-I
1	С	0.32	0.32	0.32	0.32					0.08	0.16		0.26	0.15
		0.32	0.32	0.32	0.32					0.08
2	С	0.72	0.72	0.72	0.72					0.18	0.16		0.25	0.08
		0.72	0.72	0.72	0.72					0.18
Kолонна 5;  Прямоугольник; B=40.00; H=40.00 см; L=3.30, LY=2.31, LZ=2.31 м
Бетон B20; Арматура: продольная A-III; поперечная  A-I
1	С									0.00	0.24
2	С									0.00	0.24
Kолонна 6;  Прямоугольник; B=40.00; H=40.00 см; L=3.30, LY=2.31, LZ=2.31 м
Бетон B20; Арматура: продольная A-III; поперечная  A-I
1	С	0.32	0.32	0.32	0.32					0.08	0.16		0.26	0.15
		0.32	0.32	0.32	0.32					0.08
2	С	0.72	0.72	0.72	0.72					0.18	0.16		0.25	0.08
		0.72	0.72	0.72	0.72					0.18
Kолонна 7;  Прямоугольник; B=40.00; H=40.00 см; L=3.30, LY=2.31, LZ=2.31 м
Бетон B20; Арматура: продольная A-III; поперечная  A-I
1	С	1.04	1.04	1.04	1.04					0.26	0.58		0.29	0.29
		0.32	0.32	0.32	0.32					0.08
2	С	0.72	0.72	0.72	0.72					0.18	0.17		0.20	0.08
		0.72	0.72	0.72	0.72					0.18
Kолонна 8;  Прямоугольник; B=40.00; H=40.00 см; L=3.30, LY=2.31, LZ=2.31 м
Бетон B20; Арматура: продольная A-III; поперечная  A-I
1	С	1.92	1.92	1.92	1.92					0.48	0.60		0.30	0.21
		1.92	1.92	1.92	1.92					0.48
2	С	2.08	2.08	2.08	2.08					0.52	0.47		0.33	0.28
		2.08	2.08	2.08	2.08					0.52

 

2.5 Арматура есебінің нәтижесін графикалық түрде көрсету

 

Жоғарыда айтып өткендей арматура есебінің нәтижесін графикалық түрде де көрсетуге болады. 58 суретте және 59 суретте ұстын қималарындағы арматура санының (в см²)  мөлшері келтірілген.

 

58 сурет. Қаңқаның әр қабаттағы ұстындардағы арматуралардың графикалық түрде келтірілуі

 

59 сурет. Қаңқаның әр қабаттағы ұстындардағы арматуралардың графикалық түрде келтірілуі

 

Ұстындардағы есептелген арматуралар нәтижелері екі қимаға көрсетілген.

ЛИР-АРМ жүйесінде ұстындар қималарындағы есептелген арматуралар мөлшеріне сәйкес автоматты түрде материалдар эпюралары салынады. 60 және  65 суреттерде шеткі және ішкі қатарларда орналасқан ұстындарға салынған материалдар эпюралары көрсетілген. 60 суретте және 61 суретте қаңқаның К1 және К2 ұстынына салынған материалдар эпюралары көрсетілген.

60 сурет. К1 конструктивтік элементтің материалдар эпюрасы

 

61 сурет. К2 конструктивтік элементтің материалдар эпюрасы

 

62 сурет. Қаңқаның әр қабат  ұстындарының  арматура мөлшерін графикалық түрде көрсету (ортаңғы қатар ұстындары)

 

63 сурет. Қаңқаның әр қабат  ұстындарының  арматура мөлшерін графикалық түрде көрсету (ортаңғы қатар ұстындары)

 

64 сурет. К3 конструктивтік элементінің материалдар эпюрасы

65 сурет. К4 конструктивтік элементінің материалдар эпюрасы

66 сурет. КБ 1 конструктивтік элементінің материалдар эпюрасы

67 сурет.Арматураланған ұстынның пайыздық графикалық көрінісі.

 

Ұстынның бойлық арматурасының графикалық көрінісі.

Ұстынның бойлық арматуралық рамасының графикалық көрінісі берілген (бойлық арматураның диаметрі және адымы, бойлық арматураның ауданы).

 

68сурет. Арматураланған ұстынның пайыздық графикалық көрінісінің жазық рамасы.

 

69 сурет. Арматуралық ригелдердің  пайыздық графикалық көрінісі.

 

Бойлық арматураланған ригелді раманың графикалық көрінісі

70  суретте  200мм бойлық арматура адымындағыбойлық арматураланған ригелді раманың графикалық көрінісі көрсетілген (бойлық арматураның диаметрі және адымы, бойлық арматураның ауданы).

 

70сурет. 200мм бойлық арматура адымындағы бойлық арматураланған ригелді раманың графикалық көрінісі.

 

3.Арматураланған ұстынның және ригелді раманың жұмыстық сызбасын жинақтау

 

Төмендегі ЛИР-АРМ-да істелінген көпқабатты қаңқалы ғимараттың жұмыстық арматурасының сызбасы  Аuto CAD-та өңдеуге арналған.

 

3.1Арматуралықұстынның жұмыстық сызбасын жинақтау

 

71 сурет. Арматуралық конструктивтік элементтерінің К1 схемасы, арматура спецификациясы және болаттық конструктивті элементінің шығын ведомості.

72 сурет. Арматуралық конструктивтік элементтерінің К2 схемасы, арматура спецификациясы және болаттық конструктивті элементінің шығын ведомості

73 сурет. Арматуралық конструктивтік элементтерінің К3 схемасы, арматура спецификациясы және болаттық конструктивті элементінің шығын ведомості

74 сурет. Арматуралық конструктивтік элементтерінің К4 схемасы, арматура спецификациясы және болаттық конструктивті элементінің шығын ведомості

 

3.2 Армаураланған арқалықты раманың жұмыстық сызбасын жинақтау

 

Арматураланған конструктивті элементтердің КБ 1 жұмыстық сызбасын жинақтау берілген.

 

3.2.1.Арматуралық арқалықтардың бірінші аралығының схемасы

 

75 суретте арматуралық ригелдердің бірінші(сол жақтағы) аралығының бірінші қабаттағы рама номері көрсетілген және дәнекерленген арматуралық каркастар КР 1, КР 2, КР 3, КР  5, КР 6, КР 7, КР 8, КР 9, КР 10, КР 11, КР 12 көрсетілген.Арматуралық каркастардың жұмыстық сызбасы 76-86 суреттерде көрсетілген.

75 сурет.Арматуралық ригелдердің бірінші аралығының схемасы

Каркастың КР 1 жұмыстық сызбасы

 

76 сурет.Арматуралықкаркастың КР 1 жұмыстықсызбасы

 

Каркастың КР 2 жұмыстықсызбасы

77 сурет.Арматуралық каркастың КР 2 жұмыстық сызбасы

Каркастың КР 3 жұмыстық сызбасы

78 сурет.Арматуралық каркастың КР 3 жұмыстық сызбасы

 

Каркастың КР 5 жұмыстық сызбасы

 

79 сурет.Арматуралық каркастың КР 5 жұмыстық сызбасы

 

Каркастың КР 6 жұмыстық сызбасы

80 сурет.Арматуралық каркастың КР 6 жұмыстық сызбасы

Каркастың КР 7 жұмыстық сызбасы

81 сурет.Арматуралық каркастың КР 7 жұмыстық сызбасы

Каркастың КР 8 жұмыстық сызбасы

 

82 сурет.Арматуралық каркастың КР 8 жұмыстық сызбасы

Каркастың КР 9 жұмыстық сызбасы

 

83 сурет.Арматуралық каркастың КР 9 жұмыстық сызбасы

Каркастың КР 10 жұмыстық сызбасы

 

84 сурет.Арматуралық каркастың КР 10 жұмыстық сызбасы

Каркастың КР 11 жұмыстық сызбасы

 

85 сурет.Арматуралық каркастың КР 11 жұмыстық сызбасы

Каркастың КР 12 жұмыстық сызбасы

 

86 сурет.Арматуралық каркастың КР 12 жұмыстық сызбасы

 

3.2.2 Арматуралық арқалықтардың екінші аралығының схемасы

 

87 суретте арматуралық ригелдердің екінші(сол жақтағы) аралығының бірінші қабаттағы рама номері көрсетілген және дәнекерленген арматуралық каркастар КР 1, КР 2, КР 3, КР  5, КР 6, КР 7, КР 8, КР 9, КР 10, КР 11, КР 12 көрсетілген.Арматуралық каркастардың жұмыстық сызбасы  88-98 суреттерде көрсетілген.

 

87 сурет.Екінші аралықты арматураланған ригельдің схемасы.

 

Каркастың КР 1 жұмыстық сызбасы

 

88 сурет.Арматуралықкаркастың КР 1 жұмыстықсызбасы

 

Каркастың КР 2 жұмыстықсызбасы

89 сурет.Арматуралық каркастың КР 2 жұмыстық сызбасы

 

Каркастың КР 3 жұмыстық сызбасы

 

90 сурет.Арматуралық каркастың КР 3 жұмыстық сызбасы

 

Каркастың КР 5 жұмыстық сызбасы

 

91 сурет.Арматуралық каркастың КР 5 жұмыстық сызбасы

 

Каркастың КР 6 жұмыстық сызбасы

 

92 сурет.Арматуралық каркастың КР 6 жұмыстық сызбасы

 

Каркастың КР 7 жұмыстық сызбасы

93 сурет.Арматуралық каркастың КР 7 жұмыстық сызбасы

 

Каркастың КР 8 жұмыстық сызбасы

 

94 сурет.Арматуралық каркастың КР 8 жұмыстық сызбасы

 

Каркастың КР 9 жұмыстық сызбасы

 

95 сурет.Арматуралық каркастың КР 9 жұмыстық сызбасы

Каркастың КР 10 жұмыстық сызбасы

 

96 сурет.Арматуралық каркастың КР 10 жұмыстық сызбасы

 

Каркастың КР 11 жұмыстық сызбасы

 

97 сурет.Арматуралық каркастың КР 11 жұмыстық сызбасы

 

Каркастың КР 12 жұмыстық сызбасы

 

98 сурет.Арматуралық каркастың КР 12 жұмыстық сызбасы

 

3.2.3 Арматуралық  арқалықтардың  үшінші аралығының схемасы

 

99 суретте бірінші қабаттағы раманың үшінші аралықтағы ригелді арматуралау сызбасы  көрсетілген, дәнекерленген арматуралық КР 1, КР 2, КР 3, КР  5, КР 6, КР 7, КР 8, КР 9, КР 10, КР 11, КР 12 санды түрде енгізілген.

100-110 суретте конструктивті КБ 1 элементінің бөлек дәнекерлі арматуралық қаңқаларының жұмыс сызбалары көрсетілген.

 

99 сурет. Үшінші аралықтағы арматураланған ригелдің схемасы

 

Каркастың КР 1 жұмыстық сызбасы

 

100 сурет.Арматуралықкаркастың КР 1 жұмыстықсызбасы

 

Каркастың КР 2 жұмыстықсызбасы

101 сурет.Арматуралық каркастың КР 2 жұмыстық сызбасы

 

Каркастың КР 3 жұмыстық сызбасы

102 сурет.Арматуралық каркастың КР 3 жұмыстық сызбасы

 

Каркастың КР 5 жұмыстық сызбасы

 

103 сурет.Арматуралық каркастың КР 5 жұмыстық сызбасы

 

Каркастың КР 6 жұмыстық сызбасы

104 сурет.Арматуралық каркастың КР 6 жұмыстық сызбасы

 

Каркастың КР 7 жұмыстық сызбасы

105 сурет.Арматуралық каркастың КР 7 жұмыстық сызбасы

 

Каркастың КР 8 жұмыстық сызбасы

 

106 сурет.Арматуралық каркастың КР 8 жұмыстық сызбасы

Каркастың КР 9 жұмыстық сызбасы

 

107 сурет.Арматуралық каркастың КР 9 жұмыстық сызбасы

Каркастың КР 10 жұмыстық сызбасы

 

108 сурет.Арматуралық каркастың КР 10 жұмыстық сызбасы

 

Каркастың КР 11 жұмыстық сызбасы

 

109 сурет.Арматуралық каркастың КР 11 жұмыстық сызбасы

Каркастың КР 12 жұмыстық сызбасы

 

110 сурет.Арматуралық каркастың КР 12 жұмыстық сызбасы

 

Қорытынды

 

Темірбетон конструкцияларды есептеу мен жобалаудағы  басты мақсат алдын ала берілген конструкциялар өлшемдері, бетон класы, арматура класы мәндері бойынша қажетті бойлық және көлденең арматуралар мөлшерін анықтау.

Курстық жұмыста көпқабатты қаңқалы ғимараттың жазық рамасының есебі келтірілген. Есептеу нәтижесінде барлық ұстындар мен арқалықтардағы бойлық және көлденең арматуралар саны анықталған, темірбетон конструкциялар сызбалары келтірілген. Ұстындар арматуралы симетриялы орналасқан класы А ІІІ төрт бойлық арматуралар мен көлденең орналасқан  класы А І арматуралардан құралған. Шеткі қатар ұстындарындығы арматуралар мөлшері: бірінші қабат ұстынындарында - 4Ø 36 АІІІ.  Жоғарғы қабат үстындарында - 4Ø 18 АІІІ.  Көлденең арматура диаметрі 16 мм, адымы есеп нәтижесіне сәйкес үстынның түйінге жақын жерінде   мм, ортаңғы аралығында 40 мм.

Ортаңғы қатар ұстындарындағы бойлық арматуралар симетриялы орналасқан, саны 4, арматура класы АІІІ. Көлденең арматура диаметрі 8 және 6  мм, арматура классы АІ.

Ригельдердің арматуралары орналасуы симетриялы емес, бойлық арматуралар ұзындықтары иілу моменті эпюрасын ескере отырып анықталды. Бойлық арматуралар диаметрі есептеу нәтижесінде анықталды. Бойлық арматуралар класы АІІІ. Негізгі есептік бойлық арматуралар ригельдердің созылу аймақтарында орналастырылған. Ригельдердегі көлденең арматуралар диаметрі 6 мм, класы АІ, орналасу адымы есеп нәтижесі бойынша 100 мм қабылданды.

Курстық жұмыс орындаудағы алға қойылған есеп толық көлемде шешілді, яғни, есеп және сызбалар жазық қаңқаның барлық ұстындары мен ригельдеріне орындалды.

Курстық жұмысты орындау барысында ЛИРА БК жұмыс істеу тәжәрибесі болашақта ғимараттарды жобалауда қолдануға мүмкіншілігін береді.

 

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

 

1. Программный комплекс для расчета и проектирования конструкций. ЛИРА версия 9.0. Руководство пользователя. Книга 1. Основные теоретические и расчетные положения. Некоторые рекомендации. НИИАСС, Киев, 2002.  147с.

2. Программный комплекс для расчета и проектирования конструкций. ЛИРА версия 9.0. Руководство пользователя. Книга 2. Путеводитель. НИИАСС, Киев 2002, 190с.

3. Программный комплекс для расчета и проектирования конструкций. ЛИРА версия 9.0. Руководство пользователя. Книга 3. Примеры расчета и проектирования. НИИАСС, 99с.

4. СНиП 2.01.07-85^*. Нагрузки и воздействия.- М.: Стройиздат, 2003.-36с.

5. Пособие по проектированию бетонных и железобетонных конструкций из тяжелых и легких бетонов без предварительного напряжения арматуры (к СНиП 2.03.01-84). М., ЦИТП, 1986, 194с.

6. Байков В.Н., Сигалов Э.Е. «Железобетонные конструкции»: общ.курс учебник для вузов. 5-е издание. Перераб. и доп.–М.: Стройиздат. 1991-767с.: ИЛ.

7. СНиП 2.03.01-84*   Бетонные и железобетонные конструкции