ЖӘҢГІР ХАН
Категориясы: Тарих
Атақты Есім хан дүние салған соң Қазақ хандығының тағына оның кіші ұлы - Жәңгір хан (шамамен 1608 - 1680 жж.) отырды.
Жәңгір хан 1645-1680 жылдар аралығында билік құрды. Жәңгір хан бүкіл өмірін құдіретті Жоңғар хандығымен күресуге арнаған. Жоңғар хандығы ойрат немесе қалмақ, моңғол тайпаларынан 1635 жылы құрылған. Жәңгір жас кезінде ойраттардың қолына түсіп, жеті жылдай тұтқында болады. Кейін ол серіктерімен бірге елге оралып, Қазақ хандығының билігін қолына алады. Бұл кезеңдер қазақ-қалмақ арақатынасындағы аумалы-төкпелі, текетірес жылдар болған. Ол ойрат, қалмақтармен шайқастарда батылдығымен, қолбасшылық қабілетімен көзге түскен. Халық оны ерлігі, жауынгерлік жеңістері үшін «Салқам Жәңгір хан» деп атаған.
Жәңгір ханның билігі тұсындағы басты оқиға Орбұлақ шайқасы болды. Ол құрамындағы 600 сарбазымен 1643 жылы Орбұлақ мекенінде 50 мыңдық жоңғар әскерлерін күйрете жеңіп, жауды ел шетінен қуып жіберді. Бұл Қазақ хандығының тәуелсіздігіне төнген қауіпті бірер жылға кейін шегерген жеңіс еді.
Көреген де, тапқыр Жәңгір көрші түркі мемлекеттерімен тату тұрды. Жоңғар хандығына қарсы әскери одақ құрмақшы болды. Осы мақсатпен екі рет Моғолстандағы шағатайлықтарға елшілер жіберді. Самарқанд әміршісі Жалаңтөс баһадүрмен достық қарым-қатынас орнатты.
Ақылды, қайсар жауынгер Жәңгір хан өз Отанын - қазақ жерін басқыншы жоңғарлардан азат ету жолында 1680 жылы дүниеден қайтады.
Жәңгір ханның денесі Түркістандағы Қожа Ахмет Иасауи кесенесіне қойылған.
Жарияланған-2015-11-13 17:09:17 Қаралды-9581
БАРЕЛЬЕФ
МҮСІН өнерінің бір түрін рельеф деп атайды. Оған бір тегіс аядан бөліне шығып тұратын бедерлі мүсіндер жатады. Рельефтің екі түрі болады.
ШАШ ТУРАЛЫ ҚЫЗЫҚТЫ ДЕРЕКТЕР
Шаш сияқты таныс дене мүшесі сирек сұрақтар тудырады. Шынында да, олар туралы не айтуға болады?
БАЯН БАТЫР
Баян батыр қазақ-жоңғар шайқасына қаншама рет атой салып кірген. Жекпе-жек ұрыстарда жаудың талай батырын жер жастандырған. Осындай көзсіз ерліктері үшін халық «Батыр Баян» деп атап кеткен. Батыр Баян қалмақтармен болған ірі соғыста ағасы Сарымен бірге ше
КИРИЛЛ ЭЛІПБИІ
Кирилл әліпбиі (кириллица) - славян ағартушысы Кириллдің атымен аталған әліпби. Кирилл 827 жыл шамасында Фессалоники (Солунь) қаласында туылған. Кирилл славян елдеріне христиан дінін уағыздау үшін славян әліпбиін жасайды.
ТОБЫЛҒЫ
Ерте кездерден бастап-ақ қазақ халқы тобылғы бұтасына ерекше мән берген, әрі оны қасиетті деп те санаған. Сондықтан да, оның тамырына балта шабуға болмайды деп есептеген. Өйткені тамыры қырқылған тобылғы жерден нәр алып өсе алмайды.
АСТАНА
Астана деп мемлекеттің саяси, әкімшілік, экономикалық, мәдени орталығын айтады. Ол елдікті, ұлттық бірлікті білдіретін бас қала болып табылады. Біздің еліміздің бас қаласы Астана болып саналады.