ЕЖЕЛГІ ТҮРКІЛЕР
Категориясы: Тарих
ЕЖЕЛГІ ТҮРКІЛЕР
Ежелгі түркілер туралы мәлімет тұңғыш рет б.з.-дың 542 жылындағы қытай жылнамаларында кездеседі. Қытай жазбаларының айтуынша, түркілер ғұндардың ұрпақтары болып табылады. Ал көне аңызға сәйкес, түркілер касқырдан тараған ұрпақ деп есептеліп, «Ашина» (қасқыр) әулеті атанған. Ашина тайпасы VI ғасырдың ортасына дейін жужандардың қол астында болады. VI ғасырдың ортасынан бастап билікті қолына алған Бумын түркілердің басын біріктіріп, Түрік қағандығын (552 - 745 жж. өмір сүрген) құрады. Түрік мемлекетінің алғашқы билеушісі Бумын қаған болып есептелінеді, оның мұрагерлері, яғни балалары Қара Ыссық (Қараессе) пен Мұқан қағандар жужандарды талқандауды аяқтайды.
Түркілер шығысында Тынық мұхиттан бастап, батысында Қара теңізге дейінгі ұлан-ғайыр даланы қол астына қаратқан. Бүгінгі Қазақстан жері сол замандарда осы бір аса қуатты Түрік мемлекетінің құрамында болған. Мемлекетті Ашина әулетінен тарайтын мұрагерлер басқарған. Билік, әдетте, балаларына, бірге туған ағайындарына немесе жақын туыстарына көшіп отырған. Түркілердің жоғарғы ел билеушісі «қаған» деген лауазымга ие болған.
Түркілер, негізінен, көшпелі мал шаруашылығымен айналысқан. Олар үй жануарларының жаңа түрлерін шығаруға көп көңіл бөлген. Сонымен қатар елдің бір бөлігі жер өңдеумен, қолөнер кәсібімен, саудамен айналыскан. Қалалар, қоныстар салған. Басқа елдермен сауда және мәдени қарым-қатынас орнатқан. Ұлы Жібек жолының үлкен бөлігін қолдарында ұстап, иелік еткен.
Жарияланған-2015-11-12 14:49:12 Қаралды-21232
ТБИЛИСИ ПАХЛАВАСЫ
Арасына жаңғақ салып, майға және балға малынған қамырды қабаттап жасаған тағам осылай деп аталады. Формасы қиғаш төрт бұрышты. Ылғалдылығы 11,5-14,5 пайыз.
БҰРЫНҒЫ АРУЛАР ӨЗДЕРІНЕ ҚАЛАЙ КҮТІМ ЖАСАДЫ?
Сұлулық құпиялары әрқашан әйелдердің құпия қаруы болды, оларға басқаларды таң қалдыруға және өз мақсаттарына жетуге көмектеседі.
БІРҚАЗАН
Бірқазан - өте ірі құс. Дене пішіні салмақты, әсіресе, тұмсығы өте ұзын. Тұмсығының астыңғы жағында азық жинайтын созылғыш тері қапшығы болады. Олар Қазақстанның қопалы өзен-көлдерінде кездеседі. Бірқазандар топтанып, көп болып тіршілік етеді.
МЕЙІЗ САЛЫНҒАН ПЕЧЕНЬЕ
Жұмыртқаға қант қосып шайқалып, қаймақ, сарымай, тұз салынады. Ұн крахмалмен және содамен араластырылып, әлгі шайқалған массамен қосылады.
«КИТАБ-И ТАУАРИХ-И ПАДИША ХАН-И»
«Китаб-и тауарих-и падиша хан-и» - Сейфи Челебидің 1582 жылы түркі тілінде жазған шығармасы. Шығарма Қытай, Тибет, Қашқар, Мәуереннахр, Үндістан, Қазақ хандығы билеушілері туралы жазылған 9 тараудан тұрады.
АҢ-ҚҰСТАРДЫҢ ІШІНДЕ ТҮНГІ АҢШЫЛАР
Тек жапалақ қана емес, мысық, күзен, түлкі, қасқыр сияқты басқа да жануарлар өз кемдерін түнде аулайды.